«Քաղաքացիական գիտակցություն» ՀԿ ղեկավար, AntiFake.am կայքի հիմնադիր, «Իմնեմնիմի» փոդքասթի համահեղինակ և վարող, քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանը հոդված է հրապարակել «Արմավիր» քրեակատարողական հիմնարկից.
«Այսօր Հայոց ցեղասպանության 109-րդ տարելիցն է, և, ճակատագրի դառը հեգնանքով, հայ ժողովուրդն ընդամենը մեկ դար անց կանգնած է նույն իրավիճակի առաջ։ Այս անգամ արդեն հայկական ազգանուններ ունեցող «երիտթուրքերի» ձեռքով է ցեղասպանվում և հայրենազրկվում հայ ժողովուրդը։
Ընդհանրապես, Հայոց ցեղասպանության թուրք կազմակերպիչների և ներկայիս ՀՀ կառավարիչների միջև բազմաթիվ անհատականացնող նմանություններ կան, իսկ գործելակերպի տրամաբանությունն ու բովանդակությունը գրեթե մեկին մեկ համընկնում են։ Անգամ երիտթուրքերի կողմից իրականացված հեղաշրջումն ու 2018-ին Հայաստանում տեղի ունեցած ադրբեջանաթուրքական հեղափոխությունը քարոզչական և գաղափարական նույնականացում ունեն։ Ավելին, երիտթուրքերի կողմից իրականացված հեղափոխության հետևանքը հայ ժողովրդի համար 100 տոկոսով նույնական է 2018 թվականին տեղի ունեցած ադրբեջանաթուրքական հեղափոխության հետևանքների հետ։
Վերը ասվածը մերկապարանոց չլինելու համար թվարկեմ մի քանի համընկնող պատճառ և հետևանք. օրինակ, երիտթուրքերի կողմից Հայոց ցեղասպանության իրականացման առաջին փուլում թիրախավորվել էին Օսմանյան կայսրության հայ մտավորականությունը կամ, այլ կերպ ասած, պոտենցիալ առաջնորդող էլիտան։ 2018-ի իշխանազավթումից հետո նիկոլական խուլիգանախմբի կողմից թիրախավորվեցին անվանի գեներալներ, հայկական ԶՈՒ-ն որպես համակարգ, նախկին բոլոր նախագահները, Հայ Առաքելական եկեղեցին, ընտանեկան և բարոյական արժեքները, ավանդական սովորույթներն ու ընկալումները։ Ընդամենը կարճ ժամանակ անց նիկոլական խուլիգանախմբի կողմից ստեղծված ատելության մթնոլորտի հետևանքով Հայաստանում հեղինակազրկվեցին բոլոր նշված հասկացությունները, կայացած կառույցներն ու անհատները։ Քաղաքական, ռազմական և մշակութային էլիտան, բարոյական արժեհամակարգը վերացնելով խուլիգանախումբն անցավ երկրորդ կարևոր հանգրվանին, որը 1915 թվականին գրեթե նույնությամբ իրականացրել էին երիտթուրքերը. խոսքը հայ տղամարդկանց բնաջնջելու մասին է, որը երիտթուրքերն իրականացրեցին ցեղասպանության ընթացքում և որը ցեղասպանության լավ պլանավորված առանցքային գործողություններից էր։ Նիկոլական խուլիգանախումբը 44-օրյա պատերազմի ընթացքում, մի քանի անգամ ունենալով պատերազմը կագնենցնելու հնարավորություն, ոչ միայն չկանգնեցրեց պատերազմը, այլև հազարավոր զոհեր և տասնյակ հազարավոր վիրավորներ տալուց հետո ցինիկաբար հայտարարեց, որ այդ զոհերը եղան միայն նրա համար, որ իրեն «դավաճան» չասեն։
Երիտթուրքերի կողմից 109 տարի առաջ իրականացված ցեղասպանության վերջնական փուլը հայերին սեփական բնակավայրերից տեղահանելն էր և այդ տեղահանության ընթացքում իրականացված մասսայական սպանդը։ Այս համատեքստում նիկոլական խուլիգանախմբի գործողություններն անշեղորեն համընկնում են երիտթուրքերի իրականացրածի հետ։ Նախ, 2020-ի դավադիր պատերազմի ընթացքում նիկոլական խուլիգանախումբը «կորցրեց» բազմաթիվ բնակավայրեր Արցախում, իսկ արդեն պատերազմից հետո առանց մի կրակոցի հանձնեց Արցախի ազատագրած բնակավայրերը՝ արցախցիներին թողնելով շրջափակման մեջ։ Կարճ ժամանակ անց խուլիգանախմբի լուռ համաձայնությամբ Արցախի հայ բնակչությունը տեղահանվեց հազարամյակներով իր բնօրրանը դարձած Արցախից։ Այդ ընթացքում նիկոլական խուլիգանախումբը տարածքներ զիջեց Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխան տարածքից՝ Սյունիքի մարզից, Գեղարքունիքից, իսկ այսօր արդեն ստորագրությամբ հանձնում է Տավուշի մարզի գյուղերն ու միջպետական ճանապարհները։
Ավելի հակիրճ լինելու համար չեմ թվարկում երիտթուրքերի և նիկոլական խուլիգանախմբի գործողությունների միջև առկա նմանությունների շարքը, բայց, հաշվի առնելով պահի էմոցիոնալությունն ու գետնի վրա գործող խուլիգանախմբի կարկառուն ներկայացուցիչներին, չեմ կարող չկենտրոնանալ մի շատ աչք ծակող նմանության, ես կասեի՝ նույնականացման վրա։ Վերջին օրերին նիկոլական հանցավոր խուլիգանախմբի ներկայացուցիչներից ամենաապականվածները գործուղվում են Տավուշ իրենց երիտթուրքական գործելակերպը մերժող քաղաքացիներին սադրելու նպատակով։ Այդ ներկայացուցիչների մեջ առավել ակտիվ է տավուշեցի Վահե Ղազարյանը, որը հանդիսանում է ՀՀ ներքին գործերի նախարարը և որի ղեկավարած կառույցի ծառայողներն իր երիտթուրք պաշտոնակից Թալեաթ Փաշայի աշխատակիցներից ոչնչով չեն տարբերվում՝ հայերի նկատմամբ ունեցած վերաբերմունքով։ Վահե Ղազարյանը և Թալեաթ Փաշան շատ նմանություններ ունեն իրենց գործունեության և հատկապես հայ ժողովրդի նկատմամբ իրենց ղեկավարած կառույցների վերաբերմունքով, շատ հատկանշական է այս օրերին Ղազարյանին սեփական հայրենիքը հանձնելու առաջամարտիկի դերում տեսնելը։ Ի վերջո, ինչպես 109 տարի առաջ երիտթուրքերին չհաջողվեց վերջնականապես բնաջնջել հայ ժողովրդին, այնպես էլ նիկոլական խուլիգանախմբին չի հաջողվելու փակել Հայաստանի Հանրապետության և հայ ժողովրդի պատմության էջերը, բայց պատմության մեջ այս զուգահեռները շատ օգտակար նշանակություն են ունենալու։
Հայ ժողովուրդն արձանագրելու է Էնվերի, Թալեաթի, Ջեմալի, երիտթուրքերի և Նիկոլի, Վահեի, Ալենի ու խուլիգանախմբի միջև առկա նվազագույնը պատշաճ իրավահաջորդի (եթե ոչ գենետիկ երիտթուրքի) առկայությունը։ Այդ գործընթացն այլընտրանք չունեցող գործընթաց է, ինչպես 1915-ից հետո, 2018-ից հետո ևս հայ ժողովուրդը ոտքի է կանգնելու, իսկ Էնվերի և Թալեաթի ոչ կենսաբանական թոռնիկները ստանալու են իրենց պատիժը Հայկական արդարադատության առաջ։ Ընկե՛ր ջան, գինի՛ լից…
Հ.Գ. Իմ ամբողջական աջակցությունն եմ հայտնում Տավուշում հայրենիքի հանձնումը մերժող եղբայրներին և քույրերին։ Խորն ափսոսանքով եմ բանտային պայմաններում հետևում տեղի ունեցող բողոքի դրսևորումներին, բայց մենք բանտարկված ենք հենց դրսում չլինելու համար։ Ուժ ու կորով եմ մաղթում գիշեր-ցերեկ մերօրյա երիտթուրքերի դեմ պայքարի ելած քաղաքացիներին և հուսով եմ` շատ շուտով յուրաքանչյուր հայ դուրս կգա փողոց։ Վճռականությու՛ն, անձնազոհությու՛ն, հաղթանա՛կ…
Քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյան
«Արմավիր» ՔԿՀ
24.04.2024»։
