(որ այդպես էլ չկայացավ մի աղջնակի պատճառով, որն ուզում էր սիրել)
Մթնում էր։ Կեղտագույն փոշի էր թափվում երկնքից։ Թափվում էր սև, լայն թիկնոցիս վրա։ Հետո հասկացա, որ դա թիկնոց չէր, այլ մազերս էին։ Երբ փոշին սկսեց սևանալ, ես հասկացա նաև, որ դա ամենասովորական առաջին ձյունն էր, որն արդեն սկսել էր դադարել։
Ծառուղին, որով քայլում էի, նույնպես սև էր։ Այստեղ-այնտեղ վառարաններ կային դրված, և դրանց շուրջը հավաքված էին սև սքեմներով մարդիկ։ Ոմանք տաքանում էին, ոմանք շտապում էին ինչ-որ տեղ։ Նրանց սքեմների վրա կեղտագույն խաչեր էին դաջված։ իսկ սքեմների տակ էլի սքեմներ կային։ Նրանք այլայլված նայում էին ինձ։ Չհասկացա, թե ինչու։ Ներսոմս ինչ-որ նողկանք սկսեց առաջանալ…
Ծառուղին, թվում էր, վերջ չունի։ Ճանապարհին նորանոր սքեմավորներ էին հանդիպում։ Նրանցից շատերի դեմքերը ծանոթ էին, բայց չէի կարողանում հիշել, թե որտեղից։ Բոլորը նայում էին ինձ ապակե աչքերում թաքցրած ատելությամբ։ Հենց ուզում էի բարևել, նրանք իրենց ապակե հայացքները հառում էին երկինք։ Ներսիս նողկանքը սկսեց բարձրանալ։
Դիմացից եկող սքեմավորին իր սքեմը շատ էր սազում։ Դեմքը վերջապես հիշեցի։ Դասընկերս էր։ Մի ժամանակ նա հաճախում էր հոգեգալստականների հավաքներին և ինձ հայհոյում էր կտակարանով։ Չնայած այդ ամենին՝ ցանկություն ունեցա հետը զրուցելու և մոտեցա։ Նա չռված աչքերով նայեց ինձ ու, այն է՝ ուզում էի բարևել, գոռաց ապակե ձայնով.
- Դարձի՛ եկ, մեղավո՛ր կին, ծածկի՛ր վավաշոտ կրծքերդ և ապաշխարհի՛ր։ Մոտ է Հիսուսի գալուստը…
Նա էլի ինչ-որ բաներ էր ասում։ Խոսում էր, խոսում, բայց ես չէի լսում, որովհետև ափերով ամուր փակել էի ականջներս և վազում էի։ Հանկած զգացի, որ ծառուղին իսկապես վերջ չունի…
Ինչ-որ մեկը բռնեց թևս։ Իսկույն ճանաչեցի՝ շաբաթապահներից էր։ Միայն անունը չկարողացա հիշել։ Ի՞նչ էր անունը… Նա մի ժամանակ հաճախ էր գալիս մեր տուն։ ասում էր, թե ես սատանայի ծնունդ եմ։ Այն ժամանակ ծնողներս շատ էին հավանում նրան։
Նա ամուր սեղմեց թևս իր ապակե ձեռքով.
- Եկուր, ու քեզի կցուցանեմ այն մեծ պոռնիկին դատաստանը, որուն հետ երկրին թագավորները պոռնկացան, ու երկրին բնակիչները անոր պոռնկության գինովը գինովցան…
Ես ցանկացա փախչել, բայց չէի ուզում մողեսի պոչի նման ձեռքս թողնել ապակե աքցանի մեջ։ Կոշիկիս վրա մի մեծ, կարմիր ռուբին կար։ Ես ամբողջ ուժով հարվածեցի շաբաթապահի ամորձիներին։ Նա մի պահ կծկվեց, ու ես կարողացա փախչել։
Վազելիս ազդրերս քսվում էին իրար՝ հաճելի զգացում առաջացնելով։ Հանկարծ նկատեցի, որ մերկ եմ, բոլորովին մերկ։ Հասկացա, թե ինչու էին բոլորն այլայլված նայում ինձ։ Փորձեցի հիշել, թե որտեղ եմ մոռացել զգեստներս, բայց չկարողացա։ Զարմանալի էր, որ չէի մրսում, որովհետև դիմացից դեպի ինձ հոսող ծանոթ դեմքերը, իրենց սքեմների մեջ փաթաթված, սառցակալել էին։ Ես նայում էի նրանց, ու նողականքը բարձրանում էր։
Հանկարծ հեռվում, կեղտագույն մշուշի միջից նկատեցի քեզ։ Զգացի, որ այսքան ժամանակ քեզ էի որոնում՝ քո մորուքը, քո բազուկները… Որոնում ամենուր՝ բոլորի մեջ, բոլորի գրկում… Զգացի, որ սարսափելի երկար եմ քեզ սպասել։ Ախր դու խոստացել էիր, որ կգաս, ինչպե՞ս կարող էի ես քեզ չսպասել։ Այն երբ էր, որ եկար, գուցե անցյալ կյանքերից մեկում էր…Այն երբ էր, որ գնացիր… Այն օրից անընդհատ ականջիս մեջ էր քո ջութակի հեռավոր երգը, որ մերթ ընդ մերթ մոտենում էր։ Հիշողությանս մեջ թույլ ուրվագծվում էր քո աղոտ ստվերը։ Միակը, որ մնացել էր պարզորորշ ու հստակ, հարազատությունն էր։ Մեկ էլ կարոտը։ Ես ճանաչեցի քեզ հարազատությամբ ու կարոտով և խելակորույս վազեցի դեպի քեզ։ Կարոտից չնկատեցի քո սև սքեմը և չտեսա աչքերիդ ապակին…
- Բարև,- չհասկացա, թե ինչ էի ուզում ասել դրանով։ Նետված քարից ջարդվող ապակու ճիչ լսվեց։ Դու իջեցրիր կոպերդ։ Ես, սառած ձեռքդ բռնելով, շշնջացի.
- Վախենում եմ… Կգա՞ս ինձ հետ։
- Ների՛ր, չեմ կարող,- ասացիր դու առանց կոպերդ բարձրացնելու,- Հիսուսը գալիս է։
Հանեցիր ձեռքդ ափիս միջից ու փակ կոպերով հեռացար։ Ես երկար նայեցի քո հետևից։ Ինձ թվաց՝ ավելի երկար, քան սպասել էի։ Հետո հոգնեցի ու շարունակեցի ծառուղիս։
Կողքովս հոսում էին սքեմավորները։ Նրանց սքեմների կեղտագույն խաչերը մթության մեջ սպիտակին էին տալիս։ Հետո նրանք շատացան, և ես սկսեցի ճեղքել նրանց՝ հոսանքին հակառակ լողալու նման։ Նրանց ձայները հնչում էին իրար բախվող ապակե զանգերի պես.
- …շտապել է պետք…
- …շուտով դռները կփակվեն…
- …ուշացածները կմնան դրսում…
- …տերը կտանի իր հարսներին…
Ես զգացի, թե ինչպես նողկանքը բարձրացավ ու թափվեց…Երբ նայեցի, սքեմներն այլևս չէին երևում։ Երևում էին միայն նրանց վրայի կեղտագույն խաչերը՝ իրար միացած ու շարժվող։ Դա նման էր ճահճացած ու մածուցիկ կեղտաջրի, որ գրկում էր ինձ ու լիզում ստինքներս։
Ես սկսեցի վաչել։ Այնքան արագ, ինչքան ուժ կար ոտքերումս։ Ճահիճը հետապնդում էր ինձ։ Իմ ու նրա միջև մի քանի քայլ տարածություն էր։ Կածանի փոխված ծառուղու եզրերին որտեղից որտեղ բսնած մասրենիները կառչում էին մազերիցս, չանգռտում ազդրերս, դեմքս… Քարերը չարությամբ ծակծկում էին ներբաններս, և դարուփոսերը հռհռում էին ոլորվող ոտլերիս վրա։
Ինչ-որ մի ձայն ասաց.
- Հիսուսը գալիս է։
Գմբեթավոր, սև եկեղեցու բակում մի ծանոթ, սրտաճմլիկ ձայն լսեցի։ Քո ջութակն էր։ Այնքան մոտ էր, որ քիչ մնաց խելագարվեմ։ Ո՞ւր կորավ ճահիճը, չգիտեմ, ես մոռացա նրան… Խելակորույս խուժեցի եկեղեցի ու սկսեցի որոնել քեզ։ Առաջինը, որ բախվեց աչքիս, սատանան էր՝ մի սովորական, գիրուկ մարդ, որը մոմ էր վաճառում։ Իսկույն ճանաչեցի նրան, նա էլ նկատեց ինձ։
- Կորի՛ր այստեղից,- գոռացի ես ու դիմեցի մարդկանց,- բռնեցե՛ք սրան…
Բայց պարզվեց, որ ոչ ոք ինձ չէր լսում, բացի նրանից։ Իսկ նա ժպտում էր։ Այդ ժպիտը ես շատ էի տեսել երազներում։ Նա ծածկեց գլխարկը, վերցրեց ձեռնափայտը ու մոտեցավ ինձ։ Ուսս սառավ նրա ձեռքի ծանրությունից, և ես տեսա նրա ապակե աչքերի փայլը։
- Ես կարծում էի, թե դու այլևս իմը չես,- ասաց նա,- բայց հիմա տեսնում եմ, որ դեռ հույսեր կան,- նույն փայը կար նաև նրա ձգվող շուրթերին, և ես ակամա ձգվեցի դեպի նա։ Նա անհետացավ, ու ես շրմփացի գետին։
Ոչ ոք ինձ վրա ուշադրություն չդարձրեց։ Բոլորը զբաղված էին։ ամեն մեկն ինչ-որ բան էր անում. պարում էր, ճչում, աղաղակում, ծիծաղում, ողբում, մուրում։ Նրանց մարմինները փայլփլում էին տարօրինակ ու զզվելի փայլով։ Օդը լցվել էր նրանց քրտինքի գոլորշիներով ու գարշահոտությամբ։Օդ չկար, և ես, շնչահեղձ լինելով, ինչ-որ բան էի գոռում։ Չգիտեմ՝ ինչ, որովհետև ձայնս խլանում էր աղմուկի մեջ, և ես չէի կարողանում հասկանալ։
Շուրջս մերկ ու կիսամերկ մարդիկ էին։ Նրանց մարմինները տձև էին, կնճռոտ, զզվելի։ Դասընկերս և այն շաբաթապահը, ում ծնողներս հավանում էին, գետնին շնանում էին մի պոռնիկի հետ։ Ինչ-որ մեկը խոսում էր սուրբ երրորդության մասին։ Մի ուրիշ հիմար անվերջ կրկնում էր.
- Գազանը, որ կա ու չկա, անիկա ութերորդն է, որ յոթնեն է ու դեպի կորուստ կերթա…
Տեսա նաև գազանին։ Նրա վրա մի կիսամերկ կին էր նստած։ Գազանի աչքերը փայլում էին ապակու նման, իսկ կնոջը չէին երևում, գզգզված մազերը թափվել էին դեմքին։ Նա ցանցավոր կրծկալ ուներ և կարմիր թիկնոց։ Մերթ ընդ մերթ բարձրացնում էր ոտքը և ուղղում բթամատին դրված մատանին։ Մատանուց ճանաչեցի՝ խորթ մայրս էր։ Ավելի ճիշտ՝ հորս սիրուհին։ Բայց նրա նպատակը մատանին ուղղելը չէր. նրան հազարավոր տղամարդիկ էին նայում։ ինչ-որ մեկն ասաց, թե դրանցից ոմանք թագավորներ են։
Շարունակությունը՝ այստեղ
Նյութի աղբյուր՝ http://cultural.am/hy/gradaran/grakanutyun/yerkrord-galusty
Կայքում տեղ գտած մտքերն ու տեսակետները հեղինակի սեփականությունն են և կարող են չհամընկնել BlogNews.am-ի խմբագրության տեսակետների հետ:
print
Տպել
