Ազնավուրի հարցազրույցը «Արգումենտի ի ֆակտի» թերթին, 2011 թվական
- «Սերը կնոջ նկատմամբ նման է մսի համար նախատեսված աղի. ներծծվում է սրտի մեջ, որ կանխի փչանալը»: Այդ խոսքերը Ձեր հայրենակից Վիկտոր Հյուգոյին են պատկանում:
- Սերը կնոջ նկատմամբ օգնել է ինձ վերապրելու ոչ մեկ երջանիկ և դրամատիկ պահեր: Սերը դեպի Ուլլին (Ազնավուրի երրորդ կինը շվեդուհի Ուլլա Տորսերն է), փոխեց իմ ողջ կյանքը: Եվ գիտե՞ք: Ես համաձայն չեմ, որ դեպի տղամարդու սիրտ տանող ճանապարհը անցնում է ստամոքսով: Դեպի տղամարդու սիրտ ճանապարհը միայն նրա սրտի միջով է անցնում:
- Ձեզ մի հիասքանչ երգ ունեք. «Ես հիշում եմ, թե ինչպես հանդիպեցինք Ելիսեյան դաշտերում, դու դեռ շատ մատղաշ էիր և ահա, երբ մենք 50 տարեկան ենք, Ելիսեյան Դաշտերի այն աղջկանից ոչինչ չի մնացել, բայց միևնույն է, ես քեզ սիրում եմ»: Հավատո՞ւմ եք` Դուք այդպիսի սիրուն:
-Ինձ համար հավերժական սերը ամփոփվում է երկու պայծառ կերպարների մեջ. Էդիթ Պիաֆ և Լայզա Մինելի: Ի շնորհիվ Էդիթի, ես դարձա ֆրանսիացի, մենք շատ ընդհանուր բաներ ունեինք, այդ թվում մեր անցյալը, որի մասին միշտ տխրությամբ էինք հիշում: Ես սիրել եմ նաև Լայզա Մինելիին, բայց սովորաբար այդպիսի սերը ապագա չի ունենում, այդպիսի սիրուց միայն երգեր են ծնվում: «Հավերժական սերը» ձեզ օրինակ:
- Շանսոնների երգերի մեծ մասը դժբախտ սիրո մասին է: Ինչո՞ւ է այդ հիասքանչ զգացմունքը այդքան շուտ անցնում:
-Մարդը, որ կպատասխանի այդ հարցին, Նոբելյան մրցանակ կստանա: Ինձ թվում է` մարդիկ բաժանվում են իմաստության պակասից և երբ նրանք հասկանում են, որ իրենք հավերժ չեն իրար համար:
-Պարոն Ազնավուր, Դուք հայկական արմատներով ֆրանսիացի եք, բայց ձեր երեխաներին ռուսական անուններով եք կոչել...
-Միշա, Կատյա, Նիկոլայ... Սերը Ռուսաստանի նկատմամբ իմ արյան մեջ է և ինձ անցել է Թբիլիսիում ծնված ռուսախոս հորիցս: Իսկ գրականության մեջ ես ամենից շատ սիրում եմ Չեխովի ստեղծագործությունները: Նրանք ստեղծագործ մարդուն մեծ հոգեբանական նյութ են տալիս մտածելու, վերլուծելու համար: Չեխովը ոգեշնչում է:
- Իսկ եղե՞լ են պահեր, երբ մուսան Ձեզ լքել է:
- Ի երջանկություն ինձ՝ ոչ: Ես միշտ գրում եմ և ոչ միայն երգեր: Գրի եմ առնում տարբեր մտքեր, աֆորիզմներ, պատմություններ անցյալից: Ես իմ մանկությունից եմ նյութեր քաղում իմ ստեղծագործությունների համար: Դեռ 5 տարեկան չկայի, երբ սկսեցի հայկական բանաստեղծություններ կարդալ փարիզեցի հայերի համար: 9 տարեկանից սկսած խաղում եմ բեմում և 1956-ից սկսած՝ ուժերս փորձեցի կինոյում: Երգերով միշտ էլ հեշտ է գումար աշխատել հացի համար: Ամեն երկրորդ հայը արտիստ է: Իսկ երբ հոգնում էի երգելուց, խաղում էի ֆիլմում, հոգնում էի նկարահանումներից՝ նորից էի երգում: Ապրելով երկար կյանք՝ վստահաբար կարող եմ ասել. չգիտեմ այնպիսի հայ, որը չի երգում (ծիծաղում է): Ես ծնվել ու մեծացել եմ Փարիզում, բայց իմ արմատները այնտեղ են` Հայաստանում. դա լեզուն է, ավանդույթները,երաժշտականությունը: Եվ ես ուրախ եմ, որ իմ երեխաները չեն մոռանում իրենց արմատները, չնայած լեզուն չգիտեն: Ես Հայաստանի դեսպանն եմ Շվեյցարիայում, ՄԱԿ-ում իմ երկրի մշտական ներկայացուցիչն եմ: Հիմա օգնում եմ Հայաստանի երեխաներին՝ զբաղված եմ դպրոցների շինարարությամբ:
- Դուք 1000-ից ավելի երգերի հեղինակ եք: Ո՞րն է, ըստ Ձեզ, դրանցից Ձեր ստեղծագործությունների գագաթնակետը:
-«Հավերժական սերը», իհարկե: Դուք գիտե՞ք, թե ես քանի տարեկան եմ: Համարյա 100 (ծիծաղում է):
-Դե, դե, Ձեր էներգիան չի համապատասխանում Ձեր անձնագրային տարիքին: Որտեղի՞ց եք այդքան ուժ վերցնում:
- Ամեն օրվանից: Լսեք երգը. «Կյանքը բաղկացած է պատահականություններից». այն իմ վերջին ձայնասկավառակից է: Այնտեղ այսպիսի խոսքեր կան. «Կյանք, կյանք... Ապրեք այն ինչպես հարկն է: Չէ՞ որ դա գանձ է` տրված ճակատագրի կողմից: Նրան հարկավոր է սիրել և պահպանել: Չէ՞ որ եթե այն կորցնես, խոսք լինել չի կարող գանձը վերադարձնելու մասին»: Ապրեք այնպես, որ վայելեք կյանքը մինչև վերջ, արեք ձեզնից կախված ամեն ինչ և դեռ ավելին: Ես սիրահարված եմ կյանքին: Այդ պատճառով էլ ես դեռ իմ մեջ ուժ եմ գտնում բեմ դուրս գալու, ձայնասկավառակ թողարկելու: Ես միտք չունեմ հանգստի գնալու: Վերջերս թվով 57-րդ ալբոմը թողարկվեց՝ «Ազնավուրը միշտ», իսկ այս տարվա աշնանը սկսեցի համերգային շրջագայություն. աշխարհով մեկ պլանավորված է 50 համերգ: Իսկ մի՞թե դա հնարավոր կլիներ 87 տարեկանում, եթե դու կյանքը չես սիրում և չես սիրում այն, ինչով զբաղվում ես:
-Մոտենում է Նոր տարին: Եթե հրաշագործ կախարդը կարողանար կատարել Ձեր ցանկությունները, ի՞նչ կցանկանայիք:
-Աշխատել մինչև 90 տարեկան և մեռնել 100-ում:
