Երեկ պետերբուգցի մի ռուս սպա՝ Վիկտոր Ալեքսանդրով, բանաստեղծությամբ և ֆեյսբուքի իր պատին արված գրառումով իր վիշտն ու բողոքն է արտահայտել Գյումրիում տեղի ունեցած սպանության կապակցությամբ:
Ահա այդ տեքստը հայերեն.
Գյումրիում հայկական ընտանիքի գազանային ու անմարդկային սպանությունը: Դա ընկալելի և հասկանալի չէ, դրան որևէ ներում չի կարող լինել:
Միայն թե տարօրինակ է Ռուսաստանի ղեկավարության պահվածքը: Արված են պաշտոնական ցավակցություններ: Հետո՞: Մարդասպան-զինվորը մեր բանակից է, իսկ Նախագահն այդ նույն բանակի Գերագույն Գլխավոր հրամանատարն է: Նա պաշտոնական հայատարարություն արե՞լ է: Ռուսաստանը միջոցներ հատկացրե՞լ է ակնթարթորեն որբացած հայ տղեկի բուժման համար: Այդ պժգալի երևույթից հետո Ռուսաստանում, ինչպես նաև Հայաստանում, պետք է սուգ հայտարարվեր, Ավետիսյանների թաղման օրը պետք է արգելվեին բոլոր զվարճանքի ծրագրերն ու միջոցառումները, որովհետև տեղի ունեցածը թե ռուսների, թե հայերի ցավն է:
Եկեք մի պահ պատկերացնենք, որ հայի ձեռքով նույն Մոսկվայում մի ողջ ընտանիք կործանվեր: Հավատացնում եմ, այդ նորությունն ամբողջ ամիս չէր իջնի առաջին էջերից, բազմաթիվ «հայրենասեր» ժուռնալիստներն ու թոք-շոումենները բոլոր ծակ ու ծուկերից դուրս կսահեին ու փետրաթափ կանեին: Իսկ հիմա բոլորը լռում են: Չէ՞ որ ոչ թե ռուսական, այլ հայկական ընտանիք են սպանել:
Ես սպա եմ, միշտ ճիշտն եմ ասում և պատրաստ եմ պատասխան տալ յուրաքանչյուր խոսքիս համար: Հիմա ինձ համար ամոթալի և վիրավորական է: Հայ ժողովուրդը քի՞չ բան է արել Ռուսաստանի համար: Մի՞թե 19 դ. Արևելյան Հայաստանն ու նրա ժողովուրդը կամավոր մտել են այսպի՛սի Ռուսաստան՝ մնալու առաջարկ արած Պարսկաստանին պատասխանելով, որ «լավ է քրիստոնեական հողում խոտ ուտել, քան հաց Պարսկաստանում»: Մի՞թե Արևմտյան Հայաստանի ժողովուրդը, զոհաբերվելով Ռուսաստանի սիրուն, փրկություն որոնելով՝ ջանացել է հայտնվել այսպիսի երկրում:
Հիմա մենք ձեզ հետ միասին դառնում ենք ահռելի անարդարության վկաներ: Մարդասպանին չեն ուզում հանձնել հայկական կողմին: Որևէ մեկը կարո՞ղ է ինձ երաշխիք տալ, որ այստեղ նրան ապուշ չեն համարի և չեն թաքցնի գժանոցում, որտեղից յոթ-ութ տարի անց դուրս կգա: Ոչ ոք:
Ես հիստերիա չեմ հրահրում, այլ սովորական քրիստոնեական ցավակցության կոչ եմ անում: Դա առաջին հերթին մեզ՝ ռուսներիս է վերաբերում: Մենք թուրքեր չենք, ովքեր իրենց այլանդակներին հովանավորում, հետո հերոսացնում են: Մենք ավելի, քան հայերը պիտի պահանջենք, որ այդ գարշանքն իր օրերն ավարտի փոսում: Իմ ընկերներին ու ծանոթներին ես խնդրում եմ միայն, Ավետիսյանների թաղման օրը զերծ մնացեք ծիծաղից ու զվարճանքից, եկեք հայկական եկեղեցի, հայկական դեսպանատուն, հայկական հյուպատոսարան, խաչքարի մոտ, պարզապես ծաղիկներ բերեք ու աղոթեցեք անմեղ սպանվածների համար:
Հասարակական գործիչներ, ժուռնալիստներ, բլոգերներ, այդ ամենից նյութեր սարքեք և հաճախ բարձրացրեք այս հարցը, որպեսզի այդ մասին իմանա Ռուսաստանի յուրաքանչյուր բնակիչ, որովհետև պարզ երևում է, որ այդ գործն արդեն արգելակվում է: Այլապես որևէ դաշնակցության, բարեկամության ու եղբայրության մասին խոսք չի կարող լինել: Եվ մի թույլ տվեք, որ այս հունվարը դառնա մեր ժողովուրդների միջև հարաբերությունների վերջի սկիզբը:
Հայեր, մենք ողբում ենք ձեզ հետ միասին:
Այդ բանաստեղծության և գրառման առթիվ նրա հայ ուսուցչուհին շնորհակալություն է հայտնել, որին ի պատասխան՝ սպան իր ուսուցչուհուն գրել է (թարգմանում եմ միայն նամակի տեքստը).
Նելլի Ավագովա,
Կարող եմ ավելացնել միայն մեկ բան: Ես համաձայն եմ առհասարակ այլևս չգրել բանաստեղծություններ, երբևէ գրքեր չտպագրել, ելույթներ չոնենալ, լքել գրական աշխարհը: Միայն թե այսպիսի բան այլևս չլինի: Երբեք: Միայն թե իմ երկրի իշխանությունները դադարեն հայ ժողովրդին և նրա ողբերգությունը հիշել միայն այն ժամանկ, երբ հարկավոր է Թուրքիայից կամ Ադրբեջանից մի բան պոկել: Որպեսզի կանխամտածվածություն չլինի: Դժբախտ Հարությունյանին (խոսքը Ռուսաստանում վթարի ենթարկված հայ վարորդի մասին է-Հ.Խ.) մի շաբաթ բոլոր ալիքներով պտտացրին, վայելում էին մարդկային ողբերգությունը: Իսկ հիմա: Հենց նոր նայեցի լուրերը: Բոլորը ցույց էին տալիս կորեացի ձկնորսներին, հոմոսեքսուալների հարսանիքը Նիդեռլանդներում, իսկ Գյումրիի մասին ոչ մի խոսք: Անձամբ ես թքած ունեմ Նիդեռլանդների հոմոսեքսուալների վրա: Իսկ Գյումրու մասին տեղեկությունները հարկավոր է ցույց տալ բոլոր ալիքներով: Այդ անասունը մեր ժողովրդից է, մեծացել է մեր հասարակությունում, քայլել է մեր փողոցներով:
Կրկին անգամ խորապես ցավակցում եմ Հայաստանին ու նրա ժողովրդին:
