Երեկ բողոքի գործողություն իրականացնող Կիրանցի բնակիչներն արհեստածին Ադրբեջանի կողմից պաշտոնապես Խեյրիմլի կոչվող նախկին գյուղը կոչում էին Խըրմուլու, Խըրըմլու ձևերով։
Այս հանգամանքը ստիպեց լրացուցիչ մտածել այս տեղանվան ծագման վերաբերյալ, քանի որ սկզբնապես դա իրոք թվում էր ադրբեջանական ծագման։
Գյուղանվան լրացուցիչ քննությունն ակնհայտորեն ցույց է տալիս, որ նույնիսկ ադրբեջանական աղբյուրներում չկա դրա հստակ ստուգաբանություն, և այն, որ եղել է նման ցեղանուն, որից էլ առաջացել է բնականունը, իրականում նույնպես ենթադրություն է։
Միանշանակ է նաև, որ անվան մեջ թյուրքական ծագման է միայն «-լու/-լի» վերջածանցը, որն, ի դեպ, օգտագործվել է հայկական տեղանունները «թյուքականացնելու» համար։ Սրա օրինակ է, դիցուք, Արարատի մարզի Շաղափ գյուղի անվանումը, որը մինչև վերահայկականցումը հայտնի էր որպես Շաղափլու։ Ուստի «-լու/-լի» ածանցի առկայությունը դեռևս ապացույց չէ տեղանվան արմատական մասի թյուրքական լինելու։
«Խեյրիմլի» տեղանվան արմատական մասը «*խեյրիմ-» ադրբեջաներենում ոչ մի իմաստ չունի, մինչդեռ կիրանցեցիների արտասանությունից դատելով, շատ հավանական է, որ գյուղանվան արմատական մասում գործ ունենք հայերեն «խրամ» բառի հետ՝ «խորունկ, նեղ ձոր, հեղեղատ, ձորի ժայռերի միջից բացված զառիվայր» և այլն։
Նման իմաստով տեղանուն կարող էր ի հայտ գալ, եթե աշխարհագրական տեղանքը համապատասխանում է «խրամ» բառի նշանակությանը, և իրականում դա հենց այդպես է, ինչում կարող եք համոզվել տարածքում Կիրանցի կամրջի հատվածի կից պատկերով, որը վերցրել եմ Google Earth-ի քարտեզից։
Սա լոկ նախնական դիտարկում է, սակայն ակնհայտ է, որ այսպես կոչված «Խեյրիմլի» գյուղանունը չունի ադրբեջանական ծագում և հավանաբար հայրերեն «Խրամ» տեղանվան աղճատման հետևանք է։
Ի դեպ, «խրամ» բաղադրիչով պատմական և այժմյան տեղանունները տարածված են Հայաստանով մեկ՝ Խրամ (ավան Մեծ Հայքի Վասպուրական նահանգի Նախճավան գավառում), Խրամաձոր (գյուղատեղի Լոռու մարզի Գուգարքի տարածաշրջանում), Խրամիձոր կամ Խրամաձոր (ձոր Լոռիում, Հաղպատի մոտ), Խրամուտ կամ Խրամորթ (բռնազավթված Արցախի Հանրապետությունում, կազմված է՝ «խրամ» արմատից և «-ուտ» ածանցից, ինչպես՝ «այգի» - «այգուտ», «ճահիճ» - «ճահճուտ») և այլն։
Կայքում տեղ գտած մտքերն ու տեսակետները հեղինակի սեփականությունն են և կարող են չհամընկնել BlogNews.am-ի խմբագրության տեսակետների հետ:
print Տպել