Մաս 2
Սեփական քայլերի հեռացող ձայնը
Ճանապարհը նեղ է, փոշոտ:
Ասֆալտի մասին այստեղ երևի գաղափար չունեն:
Հեռվից երևում է բարձր ցանկապատված մի կառույց:
Կանաչ գույնի, կաղնե փայտից ամուր դարպասներ են:
Ծուռումուռ տառերով մի ցուցանակ է կախված դարպասին, վրան գրված <<Դրախտ>>:
Գետնին նստած, դարպասին հենված մարդը քնած է:
Ճանապարհը լուսավորված է վառ սպիտակ գույնով:
Մի կին է հեռանում ճանապարհով ու քանի գնում այնքան փոքրանում ու չի երևում:
Թևի տակ վատ սեղմված թղթապանակից թափված թղթերն անկանոն ընկած են ճանապարհի վրա:
Թղթերից մեկի վրա երևում է հաստ տառատեսակով գրված <<Սիրո գործարար ծրագիր>> վերնագիրը:
Ժամանակ առ ժամանակ կինը կանգնում ու կարծես ինչ որ բան է փորձում լսել:
Կարծես փորձում է լսել սեփական քայլերի հեռացող ձայնը…
- Վե՛րջ: Ավարտեցինք այս հատվածը:
Բոլորն ազատ են: Շնորհավորում եմ, ժամանակից երեք օր շուտ ավարտեցինք:
Կհանդիպենք մեկ շաբաթից, Գառնիում:
- Անժելա մոտ արի, այ այս հատվածը <<Ինչպե՞ս եմ կարողացել սիրել նրան, չե՛մ հասկանում:
Ինչպե՞ս…>> հնչյունային ռեժիսորի մոտ մեկ անգամ էլ ձայնագրվիր ու նոր կարող ես գնալ:
Հարցեր կա՞ն:
- Սմբատի՛չ, ինչ լավ եղավ, այսօր ամուսնուս ծննդյան օրն է, կհասցնեմ, արդեն մեկ շաբաթ է առանց տաք ճաշ է մնացել: Չի սպասում այսօր, իսկ եթե հետո ձայնագրե՞նք, խնդրում եմ:
- Քո պրոբլեմներն իմը լինեին, ազատ ես Անժելա, իմ մեքենան քաղաք է գնում, բոլորիդ կտանի:
Բնակարանի դռան մոտ չգիտես ինչու հիշեց սեփական սցենարի կանաչ դարպասները:
Ներս մտավ անաղմուկ:
Բնակարանում վառվող մոմերի հոտ էր:
Սեղանին պատրաստ ընթրիքն էր ու երեք վառած մոմեր:
<<Վահրամը տանը չէ, մոմերն ինչո՞ւ են վառած>>:
Լույսը չվառեց, տեսանելի էր ամեն ինչ:
Ականջին հասան թափվող ջրի կաթիլների ձայնը:
<<Տանն է>>:
Ուրախացավ ու վազեց լողասենյակի կողմը:
Մինչև հասնելը լողասենյակի դռանը հանեց կոշիկներն ու դեն նետեց վրայի շրջազգեստը:
- Վահրամ, բա՛ց արա, ե՛ս եմ, գալի՛ս եմ քեզ մոտ:
Ջրի ձայնը կտրվեց, բայց պատասխան չեղավ:
- Վահրա՛մ:
Լողասենյակի կիսաբացված դռնից դուրս ժայթքած լույսի շողը ապտակի նման իջավ դեմքին:
Կիսաթաց մազերով, կիսահագնված դուրս եկավ ընկերուհին՝ Ալլան:
- Վահրամն իջավ խանութ, հիմա կգա, դու ինչո՞ւ ժամանակից շուտ եկար: Հիտերիա չսարքես… ես հիմա կհեռանամ:
Կարծես մի ահռելի բեռան տակ լիներ ու դրանից շնչահեղձ էր լինում:
Հասկացավ, որ այդ բեռը վաղուց է կրում:
Հասկացավ, որ չի մաքառել դրանից ազատվելու համար՝ անտեղյակ կամ ավելի ճիշտ մաքուր լինելու պատճառով:
- Դու էլ հրեշտա՛կ չես, սցենարիստից դարձել ես դերասանուհի ու նկարահանվում ես սրա նրա ծոցը մտած…
Հիմա գիտակցությունից դուրս նա զգում էր մի այնպիսի սպիտակից սևի վերափոխված աշխարհ, ուր մտել էր քիչ առաջ:
… Անօգնական փլվեց հատակին:
Երկրագունդը չէր պտտվում:
Ալլայի ետևից չփակված, դռնից ներս թափանցած քամու ձեռքերի մեջ, քամելիոն սերը գույնը փոխել էր, դարձել սև ու բոսոր գույների խառնուրդ ու չարություն էր անում սենյակում:
Բնակարան մտնելուց առաջ ունեցած հուզառատ խինդը միանգամից էր լքել, հեռացել:
Սիրո խոժոռ դեմքն ու դավաճան շուրթերը փչել, հանգցրել էին սեղանի վրայի վառվող մոմերը:
Գլխում դեպի անդունդ սլացող տրամվայի աղեկտուր զանգ-ազդանշանն էր:
Կանգնած էր երկրագունդը, հանգիստ, անշարժ:
Պայուսակից վաղուց լսվում էր հեռախոսի զանգը:
Առանց տեղից վեր կենալու ձգվեց, մոտ քաշեց պայուսակը:
- Ասա՛ Սմբատիչ, ի՞նչ է եղել:
- Ձայնդ մահացե՞լ է, չխանգարեցի՞ ձեզ – լսվեց ծիծաղի բաս ձայնը:
- Չէ, ասա՛:
- Անժելա, միգուցե համոզե՞մ փոխես <<Սիրո գործարար ծրագիր>> վերնագիրը <<Սեփական քայլերի հեռացող ձայն>> – ով:
- Արա ինչ ուզում ես, թքա՛ծ:
* * *
Հեռվից երևում է բարձր ցանկապատված մի կառույց:
Կանաչ գույնի, կաղնե փայտից ամուր դարպասներ են:
Ծուռումուռ տառերով մի ցուցանակ է կախված դարպասին, վրան գրված ՛՛Դրախտ՛՛:
Դարպասներից ներս արևոտ օր է, փոքրիկ խոտածածկ բակ, բազմաթիվ խատուտիկներ ու յասամանի թփեր:
Փոքրիկ մի տնակի մոտ, ցածր աթոռի վրա նստած է մի երիտասարդ կին ու տխուր ժպտում է ինքն իրեն:
Քիչ հեռու մեծ կրծքերով մի կին, կնոջը ոչ հատուկ հուժկու բազուկներով քամում է լվացքը խոտերի վրա և կախում բակում կապված, բազմաթիվ տեղերից պոկված ու կապկպած պարանին…սավան, տղամարդու գուլպաներ, հետո նորից երկու սավան, բարձի երեսներ…
Լվացքից ջրի կաթիլները թափվում են խատուտիկների վրա:
Խատուտիկի տերփուկները սփռվում են բակով մեկ:
Մի հսկա դեղին կատու յասամանի թփերի մոտ խաղում է ժանգոտ մետաղալարի կծիկի հետ:
Աթոռին նստած կնոջ դեմքը հանկարծ վախի սարսափից դառնում է մանուշակագույն:
Աչքերը մեծանում են:
Ձեռքերով փակում է դեմքն ու բղավում…
Աչքերի առջև գեր կնոջ դեմքն է ու գլխի վրա դանդաղ աճող կոտոշները:
Բացում է բերանը ու ցույց տալիս իր դեղին մեծ ժանիքներն ու ծիծաղում:
Լվացքի փոխարեն պարանից կախված են մորթված կատուների գլուխներ, որոնցից արյուն է կաթում կանաչ խոտերին:
Բղավում է կինը ու տեղից բարձրանալով, վերցնում է փոքրիկ աթոռն ու հարվածում քիչ առաջ լվացք փռող կնոջ գլխին…
… Վազելով մոտենում են երկնագույն շորերով մարդիկ, ծալում են կնոջ ձեռքերը մեջքին ու քարշ տալով խատուտիկների վրայով տանում:
Կինը լացի միջից բղավում էր.
- Ինչո՞ւ ինձ մենակ թողեցիր, ինչո՞ւ…հինգ տարի քեզ պահել մեծացրել եմ, դու իմ հինգ տարեկան տղան ես ու հիմա լքեցի՞ր ինձ…
Դրախտից դուրս եկող ճանապարհով մի կին էր հեռանում:
Ժամանակ առ ժամանակ կինը կանգնում ու կարծես ինչ որ բան էր փորձում լսել:
Կարծես փորձում էր լսել հեռացող սեփական քայլերի ձայնը…
* * *
- Ծանր դեպք է, երեխա չի ունեցել, բայց խոսում է իր հինգ տարեկան երեխայի հետ:
- Պրոֆեսո՛ր, դա նրա ամուսինն է, ապրել են հինգ տարի:
- Իսկ ինչո՞ւ եք տեղավորել իմ ընդունարանում: Ընդունարանի պատուհաններին երկաթացանց չկա, միգուցե՞ ներս մտնենք, ներարկենք…
- Չի օգնում, փորձել ենք, նա նման չէ հիվանդի, չնայած կապված է, բայց զպաշապիկն էլ չենք հանել:
- Ինչի՞ց է սկսվել, միգուցե պատճառը գտնե՞նք:
- Սկսվել է նկարահանման ժամանակ անսպասելի, ռեժիսորն ասաց: Սա մի յուրահատուկ դեպք է, ոչ ոք ոչինչ չի հասկանում:
Ներսից լսվում էր պարզ ու հստակ հաճելի մի ձայն.
- Վահրա՛մ ջան, հիշո՞ւմ ես ինչպես էի քեզ կերակրում կրծքով, ինչպե՞ս էի քեզ, քո սիրած կարմիր մրգահյութը թափանցիկ շշի մեջ խմեցնում:
Հիշո՞ւմ ես, երբ մի օր անտանելի դողացնում էիր, ես մի ամբողջ գիշեր քեզ իմ մարմնով տաքացնում էի…
Սիրելիս, մի՞թե սերը միայն գիշերային է լինում, ինչպես դու էիր ասում…
Ոչ, իմ սերը միշտ աղաղակել է նաև ցերեկները ու ես դրանից ինձ լավ եմ զգացել:
Հիմա դու ինձ լքե՞լ ես, ոչ, գնացել ես ուղղակի, ես անպայման կգամ քեզ մոտ, անպայման կգտնեմ…միայն թե այն ձեռքերը, որոնք քեզ միշտ ջերմությամբ եմ գրկել, հիմա կապված են, չեմ հասկանում, ինչո՞ւ, ինչո՞ւ…
- Ինչո՞ւ լռեց, մտնենք նե՞րս, պրոֆեսո՛ր:
- Սպասի՛ր, միգուցե հոգնեց, քնել է, դե եթե կապված է թող հանգստանա: Հետո կմոտենանք:
Պատահականորեն բացահայտված սիրո դաժան դեմքի ներկայությամբ, վիրավորանքի մատները դարձել էին հանգույց ու դանդաղորեն սեղմում էին կոկորդը:
Մի վերջին գերմարդկային ճիգ ու ոտքի կանգնած կինը վազեց այնտեղ, որտեղ երկինքն ու երկիրը միանում են հստակ մի գծով և որտեղ նրան սպասում էր ինչ որ մի բան… մի բան, որի պահանջը նա միշտ զգացել էր…
Վազեց, հասավ պատուհանին, գլխով հարվածեց ու բացեց փեղկերը….
* * *
Սիրո անդեմ տիեզերքը լցված խատուտիկների տերեփուկներով մեկնվել էր զսպաշապիկի մեջ փաթաթված, սառն ասֆալտին փռված անկենդան կնոջ գլխավերևում…
Մաս 1-ը կարող եք կարդալ այստեղ