Tert.am-ը գրում է.

Սահմանադրական դատարանի նախագահ Հրայր Թովմասյանը Tert.am-ի հետ զրույցում անդրադարձել է Սահմանադրական դատարանի շուրջ ծավալվող իրադարձություններին, ՀՀ նախկին բարձրաստիճան պաշտոնյաների գործին և այլ հարցերի:

- Պարո՛ն Թովմասյան, Հայաստանի քաղաքական, մի գուցե նաև իրավական կյանքը, կարծեք թե, կառուցվում է մեկ դատավարության շուրջ և դա Ռոբերտ Քոչարյանի և մյուսների դատական գործն է։ Ակամայից այսօր Դուք և Սահմանադրական դատարանն եք հայտնվել այս գործընթացների կիզակետում։ Կասե՞ք, թե ինչ փուլում է այս գործը և ինչո՞վ էր պայմանավորված ՍԴ-ում այս գործի քննության վարույթը կասեցնելու և խորհրդատվական կարծիք ստանալու համար Մարդու իրավունքների Եվրոպական դատարանին և Վենետիկի հանձնաժողովին դիմելու ՍԴ որոշումը։

- Անկեղծ ասած, վերջին ժամանակահատվածում ուշի-ուշով քաղաքական կյանքին չեմ հետևում և չեմ կարող Ձեր կարծիքը կիսել, որ քաղաքական կյանքն այդ դատավարության շուրջ է ծավալվում, բայց ընդհանրապես այն հանգամանքը, որ մի քրեական գործի շրջանակում կարող է ծավալվել, դա լավ երևույթ չէ որևէ երկրի համար և ցանկալի է, որ քաղաքական երևույթները ծավալվեն համապետական ընտրությունների շուրջ կամ դրան համարժեք որևէ իրադարձության շուրջ: Ինչևիցե, չենք կարող ժխտել, որ կա հանրային մեծ հետաքրքրություն՝ թե՛ քաղաքական շրջանակների կողմից, թե՛ իրավական հանրության կողմից, և պետք է ասել, որ այնուամենայնիվ, սա ստանդարտ գործ չէ նաև Սահմանադրական դատարանի համար: Ոչ թե այն պատճառով, որ կա այդքան մեծ հանրային հետաքրքրություն, այլ այն պատճառով, որ այն նորմը, որը վիճարկվում է, իր կառուցվածքով, բնույթով, բովանդակությամբ էականորեն տարբերվում է մյուս հոդվածներից, մասնավորապես, այն հղում է պարունակում այլ իրավական ակտի, որը վերացականության աստիճանով ավելի ընդհանրական է։ Եվ երկրորդ, որը շատ ավելի կարևոր է, մենք երբևէ նման պրակտիկա չենք ունեցել, և փա՛ռք ու պատիվ, որ չենք ունեցել այս նորմի կիրառման պրակտիկա: Թերևս, սրանով է պայմանավորված: Բայց վստահեցնում եմ, որ այն ինձ համար սովորական մի գործ է՝ անկախ հանգամանքից, անկախ քաղաքական և իրավական հետաքրքրությունից, իմ և Սահմանադրական դատարանի մյուս դատավորների համար այն շարքային գործ է: Երբեմն, կատակով նշում են, որ պետք է ստացվող գործերից հանել անուն-ազգանունները, որովհետև մենք վերջին հաշվով չենք որոշում այդ անձի մեղավոր լինելը, իր մեղսակցության աստիճանը, նրա պատժաչափը: Մենք միայն որոշում ենք, թե այն հոդվածով, որով վերջինիս առաջադրվում է մեղադրանք, համապատասխանո՞ւմ է Սահմանադրությանը, թե ոչ: Հարցի երկրորդ մասին անդրադառնալով՝ հաշվի առնելով նաև հանրային հետաքրքրությունը, նաև որ գործ ունենք երկրի նախկին նախագահի հետ, եթե այլ դեպքերում Սահմանադրական դատարանի, այսպես ասեմ, սխալվելու 0.0001 տոկոսը կարող էր թույլատրելի համարվել, ապա այս դեպքում՝ ոչ: Այս դեպքում, դա անթույլատրելի է: Սրանով է պայմանավորված, որ այն ռեսուրսը, ներուժը, որը կա Եվրոպական դատարանում, Վենետիկի հանձնաժողովում, այս հարցի շուրջ այդ ներուժի չօգտագործումը, կարծում եմ, շռայլություն կլիներ Սահմանադրական դատարանի համար: Սա չի նշանակում, որ ՍԴ-ն չունի այս գործն ամբողջությամբ քննելու, պարզելու ռեսուրսը, բայց հավաքված ռեսուրսը միջազգային կառույցներում, որին մենք անդամակցում ենք, պետք է այս գործով օգտագործել: Ուզում եմ հիշեցնել, որ և՛ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը, և՛ Վենետիկի հանձնաժողովը որևէ դեպքում չեն տալիս, այսպես ասած, վերջնական վերդիկտներ և նույնիսկ չեն որոշում, թե այդ հոդվածը համապատասխանում է եվրոպական կոնվենցիային, առավելևս նրանք չեն կարող որոշել սահմանադրականության հարց: Բայց նրանց վերլուծությունները, փորձառությունը, եվրոպական այլ երկրների փորձի ուսումնասիրությունը, իրենց դատական պրակտիկայի ամփոփումը, այն ստանդարտները, որոնք կան եվրոպական երկրներում, մասնավորապես, քրեական օրենքի որոշակիության շրջանակներում, սրանք մեզ օգնելու են, աջակցելու են, սրանք մենք կարևորելու ենք այս գործով որոշում կայացնելու համար: Բայց կրկնում եմ, այս գործով վերջնական ակտը կայացնելու է ՀՀ Սահմանադրական դատարանը և ինչպես նշեցիք, դրանք խորհրդատվական կարծիքներ են, եթե բառացի թարգմանենք, այսպես ասած, ընկերոջ աջակցություն են: Սա, թերևս, այն գործն էր, որտեղ, կարծում եմ, ոչ միայն անհրաժեշտ էր, այլ, չեմ ուզում «պարտադիր» բառն օգտագործել, բայց եթե մի դեպք կար, որ պետք է օգտագործեինք, դա այս դեպքն էր: Պետք է ասեմ, որ սա նոր ինստիտուտ է նաև մեզ համար, այն ուժի մեջ է մտել ընդամենը անցած տարվա օգոստոսից և ասել, որ շատ մեծ թվով դիմումներ կան նաև Եվրոպական դատարան, ապա ասեմ, որ ոչ, դրանք մեկ տասնյակի են հասնում, եթե չեմ սխալվում: Այնպես որ, մի փոքր սպասենք և կտեսնենք: Վստահ եմ՝ մենք դրա մասին նշելու ենք՝ հաշվի առնելով հանգամանքները, որ մենք այդ կարծիքները հնարավորինս շուտ կստանանք և կվերսկսենք այս գործերի վարույթը:

– Չնայած նշեցիք, որ Դուք բոլոր գործերին վերաբերվում եք նույն ձևով, բայց այնուամենայնիվ, Սահմանադրական դատարանի վրա ճնշումների մասին հրապարակումներ կան: Տպավորություն է, որ այդ ճնշումներն ավելացել են այն բանից հետո, երբ Ռոբերտ Քոչարյանի դիմումներն ընդունվել են ՍԴ վարույթ: Այս երկուսի միջև Դուք որոշակի կապ տեսնո՞ւմ եք:

- Ես ընդհանրապես կհորդորեմ լրագրողական ողջ հանրությանը մի փոքր զգույշ այդ ձևակերպումն օգտագործել՝ դատական իշխանության նկատմամբ ճնշում, որովհետև վերջին հաշվով դա քրեորեն պատժելի արարք է: Ես այսպես պետք է պատասխանեմ, որքան վտանգավոր է այդ ճնշումը, նույնքան վտանգավոր է հանրային ընկալումը, որ նման ճնշում կա: Եվ եթե որպես լրագրող այդ հարցը բարձրացնում եք և մատնանշում եք, որ կան նման հրապարակումներ, դա նշանակում է, որ հանրային ընկալման մեջ նման կապ է երևում, նման երևույթ գոյություն ունի, ինչը նույնքան վտանգավոր է: Սա վտանգավոր է նաև այն առումով, որ դատական իշխանության նկատմամբ ընդհանրապես վստահությունը, եթե այդ ընկալումը կա, որ ճնշում է եղել, էականորեն փոքրանալու է և ընկնելու է այդ որոշման արժեքը: Ուստի, կհորդորեմ բոլորին ձեռնպահ մնալ ոչ միայն նման ճնշումներից, ինչը քրեորեն պատժելի է, այլ այնպիսի քայլերից, որոնք հանրային ընկալման մեջ կարող են նման տպավորություն ստեղծել, որ նման ճնշում կա: Իսկ մնացածը ես չեմ մեկնաբանի, մնացածն իրականում հանրության խնդիրն է և հանրային ընկալման խնդիր է:

Ամբողջական հոդվածը կարող եք կարդալ այստեղ

Կայքում տեղ գտած մտքերն ու տեսակետները հեղինակի սեփականությունն են և կարող են չհամընկնել BlogNews.am-ի խմբագրության տեսակետների հետ:
print Տպել