Ռոբ Գոնսալվես «Կերպարանափոխություն»

Շատ վաղուց, երբ արտահայտվելով Իմաստունի խոսքերով, կյանքն այնպիսին էր, որ այն չկորցնելու համար անհրաժեշտություն կար խոսել առակներով, ապրում էր մի ճանաչված մարդ, ում անվանում էին Առակների Վարպետ: Նրան այդպես էին անվանում երևի թե այն պատճառով, որովհետև նրա ոչ մի օրը առանց մի նոր առակի չէր անցնում: Առակները գեղեցիկ էին, իսկ հասկանալ հնարավոր էր ամենատարբեր կերպ: Իսկ եթե հաշվի առնենք, որ ընդհանրապես յուրաքանչյուրը հասկանում է ելնելով իր աշխարհահայացքից... Վարպետն այնքան առակ ուներ, որ ինքն էլ արդեն բոլորը չէր հիշում, և այդ պատճառով էլ լավագույն առակները, անկախ նրանից, թե ում էին դրանք պատկանում, ժողովուրդը վերագրում էր նրան:

Ժամանակի ընթացքում Վարպետը աշակերտ ունեցավ, ով սկսեց գրի առնել առակները և Ուսուցչի կյանքում տեղի ունեցող իրադարձությունները: Նա հաղորդել է սերունդներին, որ երեկոները բազմաթիվ մարդիկ էին հավաքվում այդ տանիքի տակ, որպեսզի հերթական առակը լսեն: Եվ երբ ինչ-որ մեկը հարցնում էր, թե որտեղից են նրա մոտ հայտնվում այդ պատմությունները, նա պատասխանում էր, որ ոչինչ էլ չի հորինում, այլ ուղղակի գիշերը քնելուց ընկնում է մի զարմանահրաշ աշխարհ, որտեղ ամեն մարդ ունի իր մասին պատմելու բան, իսկ ինքը միայն հիշում է այդ պատմությունները:

Մի անգամ, մենակ մնալով Ուսուցչի հետ, աշակերտը հետաքրքրվեց.

— Վարպետ, երբեմն օրեր են լինում, որ առակ չեք ունենում պատմելու: Վերջերս այդ օրերը հաճախացել են: Ինչո՞ւ: Մի՞թե այդ օրերին Դուք չեք քնում:

Վարպետը ժպտաց, և պատասխանեց.

— Ոչ: Դա նշանակում է, որ այդ օրերին լսածս առակները չարժե հաղորդել:

— Դրանք այդքան վա՞տն են:

— Կամ մարդիկ դեռևս պատրաստ չեն այն ընկալել:

Մի ուրիշ անգամ աշակերտը հարցրեց.

— Դուք գիշերները գնում եք առակների աշխարհ: Հնարավոր չէ՞ խնդրել, որ այնտեղից ինձ երազներ գան:

Վարպետը պատասխանեց.

— Ես արդեն հարցրել եմ քո մասին: Ինձ ասվեց, որ դեպի այդ աշխարհ ամեն մարդ ունի իր արահետը: Շատերը այն չեն գտնում: Երևի այդպես է պետք:

Մի օր վարպետի մոտ եկավ մեկը, ով ուզում էր նրա հետ մրցել: Այդ ինքնահավան մարդը հայտարարեց, որ անմիջապես՝ չսպասելով գիշերվա, առակ կհորինի ցանկացած բանի մասին, և թող լսողները որոշեն, թե ում առակն է լավը:

Վարպետը քմծիծաղ տվեց.

— Դու ինքդ ասացիր, որ առակ ես հորինում:

Ինքնահավանը գլխով համաձայնեց, իսկ Վարպետը շարունակեց՝

— Ես առակ չեմ հորինում: Հետևաբար, քոնը՝ արհեստական է, իսկ իմը՝ բնական:

Հավաքվածները իրար նայեցին ու ժպտացին:

— Ինչո՞ւ ես համոզված, որ իմ առակները չեն կարող քոներից հմուտ լինել, — համառեց եկողը:

— Ես լսել եմ երկու նկարիչների մրցակցության մասին, — պատասխանեց նրան Վարպետը, — այնտեղ մեկին հաջողվել էր այնպիսի բնական հատապտուղներ նկարել, որ թռչունները կտցում էին: Սակայն ինչքան էլ լավ խաղող չնկարես, հնարավոր չէ նկարից զգալ նրա համը կամ նրանից գինի պատրաստել:

— Այստեղ ես քեզ հետ համաձայն եմ, — չէր հանգստանում մրցակիցը, — բայց գինին լցնում են պատրաստած կուժերի մեջ: Այդ կուժերի վրա նկարում են: Դրանք արհեստական են, սակայն կարող են չքնաղ լինել: Ականջը շոյող առակի նման այդ կուժերը կարող են շոյել աչքերը: Ինչո՞վ են դրանք վատը: Կուժի մեջ լցված գինին կարող է ավելի էժան լինել կուժից: Դու հիմա կասես՝ «Ուրեմն դա իսկական գինի չէ»: Բայց այստեղ նույնպես խոսքը գնում է գինեգործի և կավագործի մրցակցության մասին, ինչը ես քեզ առաջարկում եմ:

Լսողներին դուր եկան այս խոսքերը, և բոլորը սպասեցին Վարպետի պատասխանին:

— Իմ փոխանցած առակները մարդկանց հայտնի են և դուր են գալիս նրանց: Դու հայտնի չես ոչ ոքի և եկել ես ինձ մոտ միայն նրա համար, որ ճանաչում ստանաս: Ինձ երբեք նման բան պետք չի եղել: Ես ոչ ոքի հետ չեմ մրցել: Ի՞նչն է քեզ խանգարում հենց այնպես հորինել առակներ: Եթե ինքն իրենով դրանք լավը լինեն, ապա ինչի՞ համար է պետք մրցակցությունը: Իսկ եթե վատն են, ապա մրցակցությունն էլ դրան չի օգնի:

Լսողները հաստատելով աղմկեցին, իսկ Վարպետը շարունակեց.

— Դու եկել ես, որ քո մասին ասեն՝ «Ինչ խիզախն է: Նա մենամարտի դուրս եկավ հենց իր՝ Առակների Վարպետի հետ»: Համարիր, որ հասար քո նպատակին: Իսկ ինչ վերաբերում է առակներով մրցելուն, ապա թող առակներն իրենք էլ մրցեն: Ժամանակը ցույց կտա, թե որոնք կապրեն դարերով, իսկ որոնք ժամանակի մեջ կկորեն: Մնաս բարով:

Այս ասելով՝ Վարպետը շուռ եկավ նրան մեջքով: Սակայն հանդուգնը չհետևեց նրա կոչին և ասաց.

— Այն պատմության մեջ, որտեղ նկարիչը խաբեց թռչուններին, նրա մրցակիցը խաբեց նկարչին մի այնպիսի վարագույր նկարելով, որ նա խնդրեց բարձրացնել այն, որ տեսնի դրա հետևում դրված նկարը: Նրանք, ովքեր հիմա մեզ լսում են, չեն հասկանա, թե ինչի մասին եմ խոսում, բայց հո դու ինձ հասկանում ես: Ես տեսա, որ քո վարագույրը նկարած է: Ես չեմ թաքցնում, իմ հատապտուղները նույնպես նկարած են:

Այս խոսքերով եկողը շուռ եկավ ու գնաց: Բոլորը մոլորված իրար նայեցին, իսկ հետո Վարպետին, ով միայն ներողամտաբար ժպտաց, ինչով ի ցույց դրեց, որ պետք է կարեկցել տգետ խելահեղին: Եվ ներկաները լուռ համաձայնեցին նրա հետ:

www.psyhelp.am և www.psyarmenia.com -ից

Կայքում տեղ գտած մտքերն ու տեսակետները հեղինակի սեփականությունն են և կարող են չհամընկնել BlogNews.am-ի խմբագրության տեսակետների հետ:
print Տպել