SevrFact.am-ը գրում է.

Քրդերի  կողմից  Թել  Աբյադի  գրավումը  ուղենշային  ազդեցություն  է  ունեցել  իրադարձությունները  վերլուծողների  համար:  Ռազմական  ուղով  այնպես  է  ստացվել  է,  որ  Սիրիայի  տարածքի  քրդերը,  ԱՄՆ-ի  գլխավորությամբ  արեւմտյան  ուժերն  ու  սիրիական  կառավարական  բանակները,  ըստ  էության,  պատերազմել  են  «Իսլամական  պետության»  (ԻՊ)  դեմ:    Բայց  այս  պատկերը  համընդհանուր  բնույթ  չի  կրում:  Այն  իրաքյան  տարբերակի  մոտավոր  պատճենահանումն  է,  հատկապես  նկատի  ունենալով  քրդական  տարածքները  ԻՊ-ի  թափանցումներից  զերծ  պահելու  միտումով  իրականացված  գործողությունները:

Պատկերն  ավելի  է  խճճվում,  եթե  միացյալ  ճակատի  տարբեր  միջավայրերը  դիտարկելով  այդ  ուժերի  կողքին  տեսնենք  նաեւ  Թեհրանի  աջակցությունը  վայելող  Հեզբոլլահի  ջոկատները,  կամ  ուղղակի  Իրանի  կողմից  շրջան  գործուղված  բանակայիններին:

Ռազմական  իրադրությունների  պարզած  այս  խճանկարը  անմիջապես  ցույց  է  տալիս,  որ  Արեւմուտքի  կողմից  հեռակառավարվող  այս  պատերազմը  մերթ  սահմանափակ  գործողություններով,  պարագայաբար  կառավարական  ուժերին  անուղղակիորեն  սատարելով,  փոխել  է  արդեն  ԻՊ-ն  իբրեւ  գործիք  ծառայեցնելու  իր  դասական  վարքագիծը:  Նպատակային  խնդիրը  ոչ  թե  վարչակարգի  անմիջական  տապալումն  է,  այլ  փուլ  առ  փուլ  թուլացումը,  զուգահեռ`  ժողովրդագրական  համապատկերի  հիմնովին  շրջումով,  ի  գին  տեղահանությունների՝  պետություններ  եւ  նոր  սահմաններ  առաջացնելով:

Քրդական  գործոնի  աշխարհաքաղաքականացումը  անշուշտ  սիրիական  տարածքով  չի  սահմանափակվում:  Մուսուլում  պատահածները,  ԻՊ-ի  կողմից  իրաքյան  Քուրդիստանում  փորձված  ոտնձգությունների  կտրուկ  կանխարգելումը,  Թուրքիայում  քրդական  քաղաքական  մտածողության  զարթոնքը  եւ  նմանատիպ  երեւույթներ  գալիս  են  համալրվելու  Թել  Աբյադի  քրդական  ուժերի  կողմից  վերահսկումով:

Սիրիական  պատերազմի  առաջին  իսկ  օրվանից  Անկարան  հանկերգում  էր  մարդասիրական  գոտու  անվան  տակ  անվտանգության  գոտու  ստեղծումը:  Այդ  առաջադրանքը  պարզապես  արգելակման  փորձ  էր  Սիրիայի,  Իրաքի  եւ  Թուրքիայի  քրդերի  աշխարհագրական  միավորման:  Թել  Աբյադը  հզոր  հարված  է  այդ  առումով.  եւ  ոչ  միայն,  որովհետեւ  իր  հերթին  ռազմավարական  որոշ  հենակետերի  նկատառումով  արգելակում  է  Թուրքիան  եւ  Սիրիայի  տարածքում  գործող  իսլամական  զինյալներին  ու  թուրքմեններին  կապող  ցամաքային  ճանապարհները:

Թել  Աբյադի  գործողությունը  քրդերի  համար  ճիշտ  է,  որ  ռազմավարական  նշանակություն  ունի՝  ինքնավար  երկրորդ  Քուրդիստանի  սահմանների  իրողական  կայացման  առումով:  Բայց  արեւմտյան  ուժերի  ակներեւ  օժանդակությունը  եւ  դրան  նախորդող  Մեծ  յոթնյակի  խմբի  հանդիպման  ավարտին  ԱՄՆ-ի  նախագահի  զգուշացումը  Անկարային`  վերահսկելու  իր  սահմանները,  որպեսզի  իսլամ  ահաբեկիչները  չթափանցեն  Սիրիա  եւ  Իրաք,  արդեն  պարզորեն  խոսում  է  քրդական  գործոնի  աշխարհաքաղաքականացման  մասին:

Սակայն  Արեւմուտքի  դերակատարությունը,  եթե  այս  պահին  քրդերին  աջակցելով  զսպում  է  ԻՊ-ի  ախորժակները,  անպայման  չի  նպաստում  պաշտոնական  Դամասկոսին:  Սիրիական  այլ  տարածքներում  չմիջամտելը  եւ  ԻՊ-ի  արշավներին  չհակազդելը  արդեն  իսկ  խոսում  է  ԻՊ-ի  նվաճումներին  անուղղակի  քաջալերանքի  մասին:

Մեծ  յոթնյակի  խմբի  հանդիպումը  պարզապես  առիթ  էր,  որպեսզի  պաշտոնական  Վաշինգտոնը  պահը  հասունացած  նկատելով  հայտարարելու,  որ  ԻՊ-ն    չպետք  է  արգելք  հանդիսանա  իրաքյան  Քուրդիստանի  կողքին  սիրիական  Քուրդիստանի  ստեղծման  համար:  Այլապես,  երկրի  մասնատման  եւ  այդ  առաջադրանքի  իրականացման  ու  այդ    նպատակին`  կառավարական  ուժերի  թուլացան  համար  ԻՊ-ն  դեռեվս  իբրեւ  գործիք  ծառայելու  ժամանակ  ունի:

Քրդական  գործոնը  դեռեվս  գերաշխուժացման  միտումներ  կդրսևորի:  Հետադարձ  ակնարկը  վերհիշեցնում  է  առանց  ուղղակի  անվանարկելու  քրդամետ  կուսակցության  հասցեին  Էրդողանի  հնչեցրած  մեղադրանքները`  Թուրքիան  թուլացնելու  եւ  մասնատելու  առումով:

Քրդական  գործոնի  գերաշխուժացումը  խոսում  է  նաեւ  Թուրքիային  վերապահված  նոր  պատկերացման  աշխարհաքաղաքական  օրակարգի  վերածվելու  մասին:  Եթե  Թուրքիան  եւ  Քուրդիստանը  վերածվել  են  աշխարհաքաղաքական  օրակարգի,  ապա  այդքան  էլ  կանխահաս  չէ  հայկական  տարածքային  իրավունքների  խնդրի  միջազգայնացման  համար  ռազմավարական  ուղիների  մասին  քննարկումներ  նախաձեռնելը:

Կայքում տեղ գտած մտքերն ու տեսակետները հեղինակի սեփականությունն են և կարող են չհամընկնել BlogNews.am-ի խմբագրության տեսակետների հետ:
print Տպել