«Մաշան և արջը». Ինչը արդյոք կարող է վտանգավոր լինել, այս հայտնի մուլտշարքում: «Սա չափազանցություն է» կասեք դուք, նայելով այդ անմեղ արջին և փոքրիկ աղջկան` Մաշային: Բայց ուշադրություն դարձրեք Մաշայի վարքագծին: Մուլֆիլմի յուրաքանչյուր շարքում այդ փոքրիկ երեխան մեծ արջի հետ վարում է այնպես ինչպես ուզում է, իսկ նա կատարում է փոքրիկի բոլոր քմհաճույքները: Այսպիսով ինչ են սովորում երեխաները դիտելով այս մուլտֆիլմը: 
Մաշան հաղթում է արջին: 

 Որպեսզի հասկանաք դա, առաջարկում ենք ծանոթանալ 5 տարեկան փոքրիկի տպավորություններին ու ռեակցիային մուլտֆիլմը դիտելուց հետո: 
Դրանից հետո Ուկրաինական ինստիտուտի մանկական հոգեբան և հոգեթերապևտ Օլգա Ստաշուկին խնդրեցինք նկարագրել մուլտշարքը. 

 «Մաշան և արջը» փոքրիկի սիրելի մուլտֆիլմերից է: Այդ մուլտֆիլմի տեսաերիզը նա հարյուր անգամ նայել է և ոչ մի անգամ չի հիասթափվել, կամ կիսատ թողել: 
Նայելու ընթացքում փոքրիկը թռչկոտում է տանով մեկ, աղմկելով խաղում մեքենաների հետ, նետվում է բազմոցի վրա և շատ երջանիկ է: Մի անգամ ներարկիչի պլաստիկ մասը շպրտեց / առանց ասեղի / և գոռալով վազեց «արի, արի բուժվենք»: 

 Հոգեբան Օլգա Ստաշուկը կարծում է, որ այդ մուլտֆիլմը սադիզմի դասական օրինակ է, որտեղ կա զոհ` արջը, իսկ փոքրիկ Մաշան` սադիստը: 

 Բացահայտելով արջին, երեխան զգում է մի ներքին «հաղթանակ», որ հաղթում է մեծահասակներին: Այս մուլտֆիլմի մեջ չկան կանոններ, որոնց պահելն անհրաժեշտություն է երեխայի համար: Մուլտֆիլմի հիմնական գաղափարը քանդում է մանկավարժության բոլոր սկզբունքները և հռչակում . արա ինչ ուզում ես քեզ ոչ ոք բան չի ասի: 

 Մաշայի դերում լինել երազում է յուրաքանչյուր երեխա և սա է մուլտֆիլմի հաջողության գրավականը: Արջի դերը կատարյալ զոհի դեր է, որն առավել հաճախ ստանձնում են ծնողները, կամ տատիկ- պապիկները, ովքեր ամեն ինչ թույլատրում են և ներում իրենց սիրելիներին: 

 Մաշան իրեն ներդաշնակ է պահում ու անմիջական, սակայն չի ընդունում այն կանոնները, որոնք անհրաժեշտ են ընտանիքում կամ հասարակության մեջ նոռմալ հարաբերությունների համար: Դրա համար էլ ուշ կամ շուտ հաշվի առնելով Մաշայի վարքագծի հանրաճանաչությունն ու վարակիչությունը երեխաները կկրնօրինակեն Մաշային` գլխավոր հերոսուհուն, ուղղակի ասած կդառնան փորձանք ձեր գլխին, իսկ ապագայում չեն կարողանա կառուցել նորմալ ընկերական հարաբերություններ: 
Չարաճճի վարքագծից այն կողմ մուլտֆիլմը ենթագիտակցական մակարդակի վրա աղջիկների մոտ ծրագրավորում է գերակայություն և մարդկանց հանդեպ սպառողական վերաբերմունք: 

Մաշա – երեխա անչափահասների արդարադատության 

 Ակնհայտ է որ «Մաշան և արջը» պատահաբար չի հեռարձակվում հենց այն ժամանակ, երբ 2012 թվականի օգոստոսից Ուկրանիայում ներդրվում է Անչափահասների արդարադատության համակարգը: Եվ սա է զանգվածային ստեղծումը փոքրիկ Մաշաների և խրախուսումը մանկական բոլոր կամակորությունների: Քանի որ հարցը շատ կարևոր է, առաջարկում ենք ձեզ ծանոթանալ այս ծրագին ավելի մոտիկից: 

 Անչափահասների արդարատություն- Սա մի նոր համակարգ է, որի նպատակն է ընտանիքների ոչնչացումը, որը առաջնորդվում է հետևյալ կարգախոսով. «Երեխաների իրավունքների պաշտպանություն», «Պայքար ընտանեկան բռնության դեմ», «Պայքար երեխանենրի առևտրի դեմ», «Որդեգրում»: 

 Այն կազմված է անչափահասների արդարադատության դատարաններից, ոստիկանությունից, հասարակական աշխատողներից և պատասխանատուներից, դպրոցական հոգեբաններից, գենդերային կազմակերպություններից, ինչպիսին է օրինակ` «Լա Ստրադա»-ն և այլն.: Խոսքը գնում է մի համակարգի մասին, որտեղ արդեն ոչ ծնողները ոչ էլ ուսուցիչները չեն կարող իրենց երեխաների դաստիրակաությամբ զբաղվել, ինչպես հարկն է: Չէ՞ որ արդեն արգելվում է երեխային պատժել վատ պահվածքի համար, քանի որ դա կհամարվի ֆիզիկական բռնություն, երեխան չի օգնի ձեզ ծառ տնկել, ամանները լվանալ, քանի որ դա աշխատանքային բռնություն է, իսկ արգելելը անճաշակ բաներ նայել և կարդալ կդիտվի որպես հոգեբանական ճնշում և այլն: Դրա համար էլ այսպես կոչված «բռնությունը», այսինքը նորմալ դաստիրակությունը կարող է ծնողին զրկել ծնողական իրավունքից, իսկ երեխային տալ որդեգրման: Հենց դրա համար էլ այսօր գովազդվում և աջակցվում է հաղորդումները որդեգրման մասին: 

 Մենք հետևում ենք «Մաշան և արջը» մուլտշարքին. 23 սերիաների ընթացքում Մաշան ազտված է ծնողների վերահսկողությունից և գտնվում է արջի դաստիրակաության տակ, նա փաստորեն կերակրում, պարկեցնում է քնելու, պաշտպանում է անտառային վտանգներից` ամբողջությամբ կատարելով միայնակ հոր դեր: Այստեղ մենք կրկին տեսնում ենք Անչափահասների արդարադատության գաղափարը. Եթե դու չունես ծնողներ, մի անհանգստացի, կգտնվեն մարդիկ, որ կպատսպարեն քեզ, կօգնեն և կդաստիրակաեն, իսկ եթե այդ «բարի մարդիկ» նման չեն քեզ, մի անհանգստացի: Հենց սա է քաղաքականությունը անչափահասների արդարադատության, զանգվածաբար կվերցնեն երեխաներին և նրաց կտան որդեգրման: 

Երեխաները-լրտես 

 Դրանից բացի, երեխաներին պետք է խրասուսեն, որպեսզի տեղեկացնեն իրենց ծնողների մասին: Արդեն արտաքին գովազդի միջոցով / վահանակներ, տրանսպորտ, ապարանջան/ խրախուսել երեխաներին անվճար զանգահարել թեժ գիծ, կամ բռնության դեմ գիծ և բողոքել ծնողներից: 
Սոցիալական աշխատողները, դպրոցի հոգեբանները և դրամաշնորհային քաղաքացիական հասարակական կազմակերպությունները դպրոցներում ակտիվորեն իրականացնում են ապօրինի հարցաքնություն, որտեղ երեխաներին հարցնում են իրենց ապրելակերպի մասին, և սովորեցնում ինչպես ճիշտ դիմել դատարան, բողոքելու ծնողներից: Իսկ ինստիտուտներում հետդիպլոմային դասընթացներ է անցկացվում ուսուցիչների և հոգեբանների համար: 

 Արդեն իսկ այսօր յուրաքանչյուր դպրոցում, պատից կախված է ցուցանակ, որտեղ գրված է երեխայի իրավունքների մասին: Իսկ 2012 թվականի հունիսից Ուկրաինայում պատրաստեցին նոր 12 000 սոցիալական աշխատողների, որոնք այսպես կոչված սոցիալական թաղային / ամեն գյուղում /որպեսզի արդեն իսկ սեպտեմբերից այցելեն դպրոցներ, մանկապարտեզներ, հարևաններին և պետք է երեխաներին հարցնեն իրենց ընտանիքի մասին և նրանց սովորեցնեն իրենց իրավունքները: Ծանոթանալով այսպիսի կանոններին և բռնության մեկնաբանությանը, յուրաքանչյուր երեխա կասի. «սա հիանալի է, սա ընտիր է, ես այսօրվանից ունեմ իրավուքներ»: Դա կխրախուսի նրան զանգելով թեժ գիծ, բողոքել ծնողներից և ուսուցիչներից: Բայց այդ հորեղբայրներն ու մորաքույրները` անչափահասների արդարադատությունից չեն ասել երեխային, որ առաջին իսկ զանգի դեպքում նրան հեռացնում են իր ընտանիքից: Իսկ հետո ինչքան էլ որ երեխան խնդրի տուն գնալ, ինչքան արցունք էլ որ թափի, հետդարձի ճանապարհ հայրիկի ու մայրիկի մոտ, չի լինի: Իսկ հետո այդ երեխան բոլոր շանսերն ունի որդեգրվելու հոմոսեքուալ ընտանիքի կողմից, կամ կհանձնվի համապատասխան մարմիների: 

 Արդեն այսօր Ուկրաինայում հազարավոր մարդիկ, տասնյակ կազմակերպություններ բողոքում են այս «աղետի» դեմ: Արդեն տարբեր մակարդակների պատգամավորներ մի շարք դեմ դիմումններ են գրել Ուկրաինայում Անչափահասների արդարադատության, քանի որ այն ուղղակի ոչնչացնում է ընտանիքը, հետևաբար և պետությունը: 

 Խորհուրդ ծնողներին: Ծնողները չպիտի վստահեն իրենց երեխաների դաստիրակությունը այս պայծառ, բայց բարոյական առումով կասկածելի մուլտֆիլմին: Ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ երեխաները այլևս չեն ենթարկվում ծնողներին, կրկնօրինակելով Մաշային: Եթե այսօր մենք երեխաներին չսովորեցնենք հարգանք և փոխըմբռնում ծնողների և շրջապատողների հանդեպ, ապա մի որոշ ժամանակ անց հատկապես անչափահասների արդարադատության համակարգի ներդրման դեպքում, մենք դրա համար թանկ կվճարենք:

 

Կայքում տեղ գտած մտքերն ու տեսակետները հեղինակի սեփականությունն են և կարող են չհամընկնել BlogNews.am-ի խմբագրության տեսակետների հետ:
print Տպել