Իմ այս նյութում փորձել եմ առանձնացնել այն բոլոր միջազգային պայմանգրերը, որոնք միջազգային պայմանագրերի մեջ կարևոր դեր են խաղացել և խաղում:
Միջազգային պայմանագրերը իրավունքը միջազգային միջազգային իրավուքնի ճյուղ է, որը կարգավորում է այն կամ այն միջազգային կազմակերպությունների և երկրների համակցությանը: Միջազգային պայմանգիրը բնորոշվում որպես պետությունների և միջազգային այլ սուբյեկտների միջև կնքված գրավոր համաձայնություն, որը կարգավորում է միջազգային իրավունքով, անկախ նրանից, թե այդ համաձայնությունը բովանդակում է մեկ, թե մեկից ավելի փողկապված փաստաթղթերով, ինչպես նաև անկախ այդ փասռաթղթերի անվանումից: ՄԻջազգային պայմանագրերը կարող են դասակարգվել տարբեր հիմքերով:
Ըստ մասնակցիների միջազգային պայմանգրերը բաժանվում են երկու խմբի միակողմ, բազմակողմ, տարբերվում են նաև ունեվերսալ(համընդհանուր) ու տարածաշրջանային:
Բացի սրանցից կարող են նաև լինել բաց և փակ: Բաց են այն պայմանագրերը, որ յուրաքանչյուր պետություն կարող է մասնակից լիենել դրան, անկախ մյուս պետության կարծիքից, իսկ փակ են այն պայմանագրերը որի ժամանակ մի պետության ամսնակցությւոնը կաղված է մյուսների կարծիքից:
Միջազգային պայմանագերը ընդհանուր առմամբ կատարում են վերահսկիչ դեր, քնաի –որ սովորաբար դրանք կնքվում են տնտեսական, սոցիալական, քաղաքացիական հիմունքներով:
Մարդու իրավունքների հռչակագիր – ՄԱԿ-ի բոլոր անդամ պետություններին առաջարկված փաստաթուղթ: Հռչակվել է 1948թ. դեկտեմբերի 10-ին Փարիզի Շայո պալատում։ Հռչակագիրը թարգմանվել է 375 լեզուներով և համարվում է իրավունքների առաջին գլոբալ սահմանումը, որով օժտված են բոլոր մարդիկ։ Բաղկացած է 30 հոդվածներից և Տնտեսական, սոցիալական ու մշակութային իրավունքների մասին:
Միջազգային դաշնագիր քաղաքացիական եւ քաղաքական իրավունքների մասին- Ընդունվել է ՄԱԿ-ի Գլխավոր Ասամբլեայի 1966 թվականի դեկտեմբերի 16-ին: Ուժի մեջ է մտել 1976 թվականի մարտի 23-ին: Նրա նպատակն էր՝ պետությունների մեջ ներարկել այն միտքը, որ քաղաքացին ունի ազատության իրավունք և չի հանդիսանում պետության սեփականությունը:
Մարդու իրավունքների եւ հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին կոնվենցիա – Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների
պաշտպանության մասին կոնվենցիայի
Արձանագրությունը ընդունվել է 20-ը մարտի, 1952 թվականին Փարզում: Հոդված 3 – Ազատ ընտրությունների իրավունք.
Բարձր պայմանավորվող կողմերը պարտավորվում են անցկացնել ազատ ընտրություններ` ողջամիտ պարբերականությամբ, գաղտնի քվեարկությամբ, այնպիսի պայմաններում, որոնք կապահովեն ժողովրդի կամքի ազատ արտահայտումն օրենսդիր իշխանություն ընտրելիս: ՝
Երեխայի իրավունքների մասին կոնվենցիա – Ընդունվել է 1989թվականի նոյեմբերի 20 – ին համարելով, որ Միավորված ազգերի կազմակերպության Կանոնադրության մեջ հռչակված սկզբունքների համաձայն, մարդկային ընտանիքի բոլոր անդամերին ներհատուկ արժանապատվության և հավասար ու անօտարելի իրավունքների ճանաչում աշխարհում ազատության, արդարության և խաղաղության հիմքն է: Հոդված 1 – Սույն կոնվեցիայի նպատակների համար երեխա է համարվում տանութ տարին չլրացած յուրաքանչյուր անձ, եթո նրա նկատմամա կիրառվող օրենքով նա չափահասությա չի հասնում:
ԼՐԱՑՈՒՑԻՉ ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ ՄԱԿ–ի Անդրազգային կազմակերպված հանցավորության դեմ կոնվենցիայի «Ցամաքով, ծովով և օդով միգրանտների անօրինական ներմուծման դեմ» – Ընդունվել է 2000 թվականի, նոյեմբերի 15- ին: հայտարարելով, որ ցամաքով, ծովով և օդով միգրանտների անօրինական ներմուծման կանխարգելման վերաբերյալ արդյունավետ միջոցներ ձեռնարկելու և դրա դեմ պայքարի համար անհրաժեշտ է համընդգրկուն միջազգային մոտեցում, ներառյալ համագործակցությունը, տեղեկության փոխանակումը և այլ պատշաճ միջոցները, այդ թվում՝ ազգային, տարածաշրջանային և միջազգային մակարդակներով սոցիալ–տնտեսական միջոցները:
Հաշմանդամություն ունեցող անձանց իրավունքների մաիսն կոնվեցիա – Ընդունվել է 2006թ. դեկեմբերի 13 –ին : Ե. գիտակցելով, որ հաշմանդամությունը էվոլյուցիոն երևույթ է, և որ այն արդյունք է այնպիսի ձոխազդեցության, որը տեի է ուենում առողջական խնդիրներ ունեցող մարդկանց և վերաբերմունքի ու շրջապատի սահմանափակումների միջև, որոնք խոչընդոտում են նրանց ՝ մյուսների հետ հավասար հիմունքներով լիարժեք ու արդյունավետ մասնակցությանը հասարակական կյանքում: Այս կոնվեցիայով հաշմադամներին պետք է դիտարկել որպես հասարակության լիիրավ անդամ, նրանք ունեն բոլոր այն իրավուքնները դեռ ավելի ինչ ունեն մյուսները:
Կամընտիր արձանատգրություն ՝Քաղաքացիական և քաղաքական իրաունքների մասին – ընդունվել է 1996 թվականի դեկտեմբերի 16 –ին: Այս արձանագրությունով ամրագրված բոլոր օրենքնրը կրկին անգամ խոսում են մարդու իրավունքերից: Այս արձանագրությոյւնը ստեղծվել է մեկ նպատակի համար, որպեսզի կարգավորի մյուս բոլոր կանոադրությունների գործունեությունը, որը վերաբերվում է քաղաքացիական և քաղաքական իրավունքներին:
Քաղաքացիություն չունեցող անձանց մասին կոնվեցիա
– ընդունվել է 1954 թվականի, սեպտեմբերի 28 –ին: Քաղաքացիություն չունեցող յուրաքանչյուր անձ իր գտնված երկրի նկատմամբ ունի պարտականություններ, որոնք, մասավորապես, պահանջում են, որ նա ենթարկվի օրենքներին ու ենթաօրենսդրական ակտերին, ինչպես նաև հասարակական կարգի պահպանմանն: Այս արդը ուի պարտականություններ, սակայն պետությունը իրավունք չունի օգտվել անձի կարգավիճակից և շահագործել:
