Tert.am-ը գրում է․
Կապտականաչ ջրիմուռի բուռն աճման շրջանն ավարտված է, բայց բնակլիմայական պայմաններից ելնելով` հնարավոր է լինի բռնկումների երկորդ ալիք․Tert.am-ի հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց «Սևան ազգային պարկ» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Վահե Գուլանյանը։
«Ջրիմուռների աճման շրջանը տևում է 15-ից 20 օր, որը հասնում է իր աճման պիկին, որից հետո մահացում և նստեցում է տեղի ունենում։ Նախորդ տարվա նույն երևույթի ժամանակ խոսել ենք և ձմռան ամիսններին դեռ կանխատեսել, որ այս տարի էլ բռնկում կլինի։ Հիմա մենք սպասում ենք, որ, հնարավոր է, լինի երկրորդ ալիք, կարող է և չլինել, ամբողջը կախված է բնակլիմայական պայմաններից, թե ինչ եղանակներ կլինեն, եթե քամիները, ալեկոծությունները շատ լինեն՝ երկրորդ ալիք չենք ունենա, եթե դա չլինի, ջերմաստիճանը բարձրանա, կունենանք երկրորդ ալիք»,- ասաց նա և նշեց, որ ներկայում ջերմաստիճանի ֆոնը բարձր է՝ հատկապես ջրի երկրորդ մակերևույթում։
«Ոչ միայն ՀՀ-ում, այլ աշխարհագրական հորիզոնում գտնվող գրեթե բոլոր՝ և՛ փակ, և՛ բաց ջրամբարներում դիտարկվում է ջրիմուռների բուռն աճման և զարգացման գործընթաց։ Պետք է ասել, որ այս գործընթացը չպետք է շփոթել ճահճացման և ծաղկման հետ, որովհետև դրանք մասնագիտական տեսնակյունից լրիվ այլ երևույթներ են, մենք այստեղ գործ ունենք կոնկրետ մեկ տեսակի մոնոտիպ բռնկման հետ»,- ասաց նա։
Վահե Գուլանյանը, անդրադառնալով ՀՀ ԳԱԱ Սևանա լճի պահպանության փորձագիտական հանձնաժողովի նախագահ Յուրի Ջավադյանի այն հայտարարությանը, թե Սևանին նման վիճակին հասցնելու մեղավոր մարմինը Սևան ազգային պարկն է, պնդեց, որ պետք է խոսեն այն խնդիրներից, թե ինչի հետևանքով կարող է դիտարկվել նման երևույթը և հասկանալ, թե այդտեղ ազգային պարկն ինչ մեղավորություն կարող է ունենալ։
«Միանշանակ, այս երևույթի համար թիվ մեկ ահազանգը դա բարձր ջերմաստիճանն է, կա բարձր ջերմաստիճան՝ կլինի բռնկում, չկա՝ չի լինի, բայց, միևնույնն է, լճում կան նախադրյալներ բռնկման համար։ Իսկ որո՞նք են այդ նախադրյալները․ համար մեկը՝ 92 համայնք Սևանի ավազանում չունեն կոյուղագծեր։ Մենք ասել ենք` սոցիալ-տնտեսական փոփոխությանը զուգընթաց լինելու է մակերևութային ջրերի աղտոտում, այս երևույթի միջով անցել են բոլոր զարգացող և զարգացած երկրները և շատ զարգացած երկներում չկան գրեթե ափամերձ տարածքներ, որոնք չեն մաքրվում։ Հիմա ի՞նչ կապ ունի Սևան ազգային պարկն այդ հանգմանքի հետ, որ համայնքները չունեն կոյուղագծեր։ Ավելին, դա նույն հանձնաժողովի սուրբ պարտականությունն էր, որը չի կատարվել։ Ավելին ասեմ, իրենք հաջողացրել են ջրամատակարարող արտերկրյա կազմակերպությունների հետ պայմանագիր կնքել՝ Վեոլիա ջրի, և մի բառ չեն խոսել ջրահեռացման մասին, և՛ այս պայմանագիրը, և՛ նախագիծը, և՛ դրան ներկայացվող պահանջները հենց հանձնաժողովի պարտականությունն էր»,- ասաց նա։
Այնուհետև Գուլանյանը ջրբացթողումներից խոսեց և ասաց, թե այստեղ ևս Սևան ազգային պարկի հետ որևէ խնդիր չկա։ «Այո, մենք խնդիրը բարձրացրել ենք, բայց ջրբացթողումների ո՛չ ծավալը, ո՛չ թույլտվությունը, և՛ ոչ էլ որոշակի ազդեցությունը դրանց վրա Սևան ազգային պարկը չունի։ Ջրպետկոմը ներկայացնում է համապատասխան մարմիններին, պահանջում է թույլտվություն, և այդ նույն հանձնաժողովն էլ ՀՀ ամբողջ գոյատևման ընթացում հիմնավորել է դա, և այսօր սլաքներն ուղղվում է Սևան ազգային պարկի վրա, երբ մենք որևէ լիազորություն չունենք այդ հարցում։ Նրանք միշտ հավելյալ ջրբացթողումը հիմնավորել են և ասել, որ պետք է»,- ասաց նա։
Ափամաքրման գործընթացները ևս, ըստ Սևան ազգային պարկի տնօրենի, լավ չեն արվել։ «10 անգամ ավելի մեծ ծավալով պետք է արվեր, որին ևս Սևան ազգային պարկը մասնակցություն և առնչություն չունի։ Պետբյուջեից գումար է նախատեսվում, հայտարարվում է մրցույթ, շահում են կազմակերպությունները, և ո՛չ համակարգողն է Սևան ազգային պարկը, և՛ ոչ էլ պատասխանատու ստորաբաժանումը»,- ասաց նա։
Ինչ վերաբերում է ջրի մակարդակի բարձրացմանն ուղղված քայլերին, որից առաջ պետք է ապօրինի շենք-շինությունները մաքրվեն, Վահե Գուլանյանը նշեց, որ Սևան ազգային պարկի տարածքում ունեն 4720 միավոր անշարժ գույք, որոնցից 839 միավորն արդեն ապամոնտաժված է, որն արվել է միմիայն Սևան Ազգային պարկի ռեսուրսների հաշվին և որևէ ֆոնդից գումարներ չեն հատկացվել։
«Հիմա հասել ենք այնպիսի տեղ, որ առանց լուրջ ֆինանսական ռեսուրսների ներգրավման, կարծում եմ, միգուցե ևս 1-2 տասնյակ հնարավոր լինի առանց գումարների ապամոնտաժել, բայց ոչ ավելին»,- ասաց նա։
Հարցին, թե ինչպե՞ս է ստացվել, որ այդ ծավալով շինություններ են կառուցվել, ընդ որում ինչպես Շրջակա միջավայրի նախարարն ասաց՝ ապօրինի, Գուլանյանը նշեց, որ խոսում ենք վերջին քսան տարվա ընթացքում կատարված կառուցապատման մասին։ «Եթե համեմատենք վերջին 5 տարվա հետ, ապա գրեթե ոչինչ չի ավելացել։ Նոր ապօրինի կառույցներ չեն ավելացել և քանի որ մեծ ծախսեր են պահանջում, հներն ուղղակի չեն ապամոնտաժվել»,- ասաց նա։
Դիտարկմանը, թե գուցե՞ դրանք ազդեցիկ մարդկանց են պատկանել և չեն քանդվել հենց նրանց գործոնը հաշվի առնելով՝ Սևան ազգային պարկի տնօրենը նշեց, որ ոչ։ «Իմ աշխատանքային պրակտիկայում ես նման խոչընդոտի չեմ հանդիպել, մենք չենք հարցնում դա ում օբյեկտն է, ջուրն էլ չի հարցնում դա ում օբյեկտն է։ Եթե ապամոնտաժման ենթակա է, և մենք այդ հնարավորությունն ունենք, միանշանակ ապամոնտաժում ենք։ Այդ մոնտաժված 839 օբյեկտների մեջ եղել են շատ ազդեցիկ մարդկանցը»,- ասաց նա։
Ամբողջական հոդվածը կարող եք կարդալ այստեղ։
