Քեմբրիջի համալսարանի նեյրոկենսաբանները հանգել են այն եզրակացության, որ որքան շատ ենք մենք փորձում ինչ-որ բան հիշել, այնքան ավելի շատ ենք վնասում մեր հիշողությանը։ Գիտնականները գիտափորձ են անցկացրել կամավորների հետ, ովքեր պետք է փորձեին հիշել այն նկարները, որոնք նրանց ցույց էին տվել ավելի վաղ։ Գիտնականները մագնիսական ռեզոնանսային տոմոգրաֆիայի միջոցով հետևել են ուղեղի ակտիվությանը և կարողացել ճշգրտորեն համեմատել որոշակի հիշողություններն ու ստանալ դրանց համապատասխան ուղեղի ակտիվության պատկերները։
Մագնիսական ռեզոնանսային տոմոգրաֆիայի միջոցով գլխուղեղի սքանավորած պատկեր
Հիշողության ուսումնասիրության մի քանի սեանսներ են իրականացվել, որտեղ ամեն անգամ անհրաժեշտ էր կենտրոնանալ որոշակի պատկերի վրա։ Որոշակի հիշողությունն ավելի ու ավելի պայծառ էր դառնում, սակայն միաժամանակ այլ հիշողություններ սկսում էին թուլանալ։ «Nature Neuroscience» գիտական պարբերականում հրապարակված հոդվածի հեղինակները նկարագրում են, թե ինչպես է ուղեղի հիշողության ակտիվությունը ճնշում ուղեղի հիշողության մյուս ակտիվություները։ Այլ կերպ ասած, երբ փորձում ես ինչ-որ բան հիշել, միաժամանակ ինչ-որ բան մոռացվում է։ Սա կարելի է դիտարկել համակարգչի օրինակով. օրինակ, պատկերացրեք, եթե մենք պարբերաբար բացենք «փաստաթղթերի» թղթապանակը և ինչ-որ պահի նկատենք, որ «լուսանկարների» թղթապանակը, որը մենք շատ ավելի վաղ էինք օգտագործել, այլևս չի երևում։ Համակարգչի դեպքում սա տեղի չի ունենում, սակայն մեր հիշողության մեջ հենց այդպես է լինում. դրա մի բջիջն ակտիվորեն մրցակցում է մյուսի ակտիվության հետ։
Այստեղ չպետք է միայն ուղեղի էվոլյուցիոն թերությունը տեսնել. հիշողության օպտիմիզացիան հնարավորություն է տալիս ազատվել անպետք կամ վատ հիշողություններից, որոնք մեզ սթրեսից բացի այլ բան չեն կարող տալ։ Մյուս կողմից, այն, ինչ մենք հիշում ենք, հաճախ ճնշում է այն հիշողությունները, որոնք տվյալ պահին մեզ անհրաժեշտ չեն, և այս գործընթացում գոյություն ունի որոշակի նեյրոկենսաբանական մեխանիզմ։ Այնպես որ, թերևս, պետք չէ քննությունից առաջ կենտրոնանալ միայն մեկ բարդ հարցի կրկնության վրա, քանի որ այսպես հնարավոր է մոռանալ նույնիսկ այն հարցերը, որոնք թվում էր, թե լավ գիտեիք։
