Tert.am-ը գրում է.
ԵՄ բանակի ստեղծման առաջարկն առայժմ քննարկման փուլում է. կան կողմնակիցներ, ինչպես օրինակ՝ Գերմանիան, և հակառակորդներ, օրինակ՝ Մեծ Բրիտանիան, որը մեծ վերապահումներով է վերաբերում տվյալ հարցին: Այս մասին Tert.am-ի հետ զրույցում ասաց քաղաքագետ Ալեքսանդր Մարկարովը` անդրադառնալովհայտարարությանը, թե Եվրոպական միությունը հունիսին կայանալիք գագաթնաժողովի շրջանակում կարող է քննարկել ԵՄ բանակի ստեղծման հնարավորությունը:
Նա նշեց, որ ԵՄ բազմաթիվ երկրներ, բացի ազգային բանակ ունենալուց, հանդիսանում են ՆԱՏՕ-ի անդամ: «Այս հնարավոր բանակի գործունեության օգտակարությունը կախված կլինի նրանից, թե որոնք են լինելու նպատակները, խնդիրները, որոնք դրված են լինելու ռազմական ստորաբաժանման առաջ, քանի որ այսօր դժվար կարելի է պատկերացնել ռազմական գործողություններ, որոնց մեջ ԵՄ-ն կարող է ներգրավված լինել իր ամբողջական բանակով` հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ որոշման կայացման համար անհրաժեշտ է ողջ Եվրամիության համաձայնությունը»,-ասաց նա և նշեց, որ կան օրինակներ, երբ ԵՄ-ն, հանդես գալով միասնական ճակատով, ռազմական ստորաբաժանումներ էր ուղարկում առանձին երկրներ, որոնք մասնակցում էին համապատասխան ռազմական գործողությունների, և այդ տրամաբանությունից ելնելով` կարելի է պատեկարացնել այդպիսի բանակի որոշակի գործառույթներ։
Ալեքսանդր Մարկարովը նշեց, որ մյուս կողմից՝ դժվար է պատկերացնել այնպիսի բանակ, որը որպես պոտենցիալ հակառակորդի դիտարկելու է Ռուսաստանը, առավելևս, որ Ռուսաստանը փորձում է հնարավորության սահմաններում ունենալ բարիդրացիական և համագործակցային հարաբերություններ: «Նաև պարզ չէ, թե Ֆրանսիան և Մեծ Բրիտանիան` որպես միջուկային զենք ունեցող երկրներ, ինչպես են պատկերացնում իրենց մասնակցությունը տվյալ բանակի ձևավորմանը: Առայժմ հարցերն ավելի շատ են, քան պատասխանները»,-ասաց նա և նշեց, որ ամեն ինչ կախված է լինելու այն գործառույթներից և պարտականություններից, որոնք դրված են լինելու այս բանակի վրա:
Քաղաքագետը նկատեց, որ անպատասխան հարցերի շրջանակում է նաև այն խնդիրը, թե որն է լինելու համապատասխան լիազոր օղակը, որը իրականացնելու է տվյալ բանակի ղեկավարումը, ով է լինելու գլխավոր հրամանատարը:
Նա նաև նշեց, որ կա վարկած, ըստ որի համաշխարհային քաղաքականության մեջ Եվրամիության դերի մեծացումը բացի քաղաքական, տնտեսական դրսևորումներից ենթադրում է նաև ռազմական դրսևորումներ:
Հարցին, թե ըստ նրա՝ բանակը ինչ-որ մի բանի դե՞մ է ստեղծվելու, նա ասաց, որ պաշտոնապես դրա ստեղծումը պայմանավորվում է Ուկրանիայի շուրջ ստեղծված իրավիճակով. «Բանակը սովորաբար իրականացում է երկու հիմնական գործառույթ` պաշտպանական և հարձակողական»:
ՀՀ պաշտպանության նախկին փոխնախարար Վահան Շիրխանյանը, անդրադառնալով վերոնշյալ հացին, հիշեցրեց, որ Արևմտյան եվրոպայում դեռևս 70 ական թվականներին փորձում էին ստեղծել միասնական պաշտպանական կառույց, սակայն դրանից ոչինչ դուրս չեկավ: «Հիմա նոր Եվրոպան, լինելով տնտեսապես միասնական, եթե ցանկանում է ստեղծել ռազմական միասնական ուժ, դառնում է ռազմաքաղաքական միություն, և դա շատ բան է փոխում»,-ասաց նա:
Վահան Շիրխանյանը կարծում է, որ դա ուղղված է ո´չ միայն Ռուսաստանի կողմից ակնկալվող սպառնալիքը կանխելուն, այլ նաև՝ ՆԱՏՕ-ի դեմ, որովհետև գտնում է, թե միացյալ ուժեր ստեղծելուց հետո դժվար թե Եվրոպան հանդուրժի ՆԱՏՕ-ի առկայությունը, քանի որ դրա համար ՆԱՏՕ-ին նույնպես պետք է վճարեն: «Շատ բարդ ծրագիր է, և ես մի քիչ անհավանական եմ համարում, որ դա կիրագործվի, որովհետև անդամ երկրներից ոչ բոլորը կհամաձայնեն զրկվել սեփական զինուժից և իրենց պաշտպանությունը դնել այդ միասնական բանակի վրա: Դա ո´չ միայն Ռուսաստանի դեմ է, այլ նաև՝ ՆԱՏՕ-ից ազատվելու նպատակ ունի»,-ասաց նա:
Ինչ վերաբերում է հարցին, թե ռազմական ներուժով դա համարժեք կլինի՞ ՆԱՏՕ-ին և ՀԱՊԿ-ին, նա պատասխանեց, որ քանակական, տեխնիկական տեսանկյունից կլինի համարժեք, սակայն ամեն ինչ կախված է նրանից, թե ինչ սկզբունքով կաշխատի: Չնայած դրան՝ նախկին փոխնախարարը կրկին շեշտեց, որ չի կարծում, թե այդ ծրագիրը կիրականանա:
«Ընդհանրապես՝ առաջիկա տեսանելի ժամանակահատվածում բացառում եմ Եվրոպա-Ռուսաստան առճակատումը, դա հնարավոր չէ: Արհեստական ստեղծվող ապատեղեկատվություն է այն, թե իբր՝ Ռուսաստանն սպառնում էԵվրոպայի անվտանգությանը:
Ամեն դեպքում, եթե հակադրում գնա ՀԱՊԿ-ի և Եվրոպական միացյալ ուժերի միջև, Հայաստանը, լինելով ՀԱՊԿ անդամ, իհարկե՝ պետք է մասնակցի ՀԱՊԿ-ի կողմից, սակայն նման բան չի լինի»,-ասաց նա:
