Ուղղաթիռի խոցման հետ կապված՝ մի քիչ ուշացումով, բայց հիշեցի թե՛ 20-րդ դարասկիզբը և թե՛ ավարտը՝ 1904-05թթ. ու 1988-ը, երբ մի դեպքում ցարական Ռուսաստանը զենք էր բաժանում «հավատարիմ» կովկասյան թաթարներին և քսի տալիս հայության վրա, իսկ ռուս զինվորը անտարբեր դիտում էր հայերի ջարդը՝ մինչև դաշնակցության կողմից ինքնապաշտպանության կազմակերպումը, և մյուս կողմից՝ սովետական զինվորն էր «երեք օր ուշանում»՝ հնարավորություն տալով «եղբայր» ադրբեջանցիներին՝ կազմակերպել հայկական ջարդեր: Տրամաբանորեն նույն շղթայից է ռուսական ինքնակառավարվող հռթիռով զորավարժության մասնակից ուղղաթիռի խոցումը: Այս ամենը դաս է մեզ, ինչը դժբախտաբար մեկ ընկալվում է, և ավելի հաճախ՝ ոչ, որպեսզի հասկանանք, որ մենք պետք է լինենք մեր գլխի տերը և ոչ թե հույսներս դնենք հյուսիսի «անխախտ բարեկամության» վրա...
