Լուսանկարը շատ հզոր արտահայտչական միջոց է: Այն ընդունակ է ցույց տալ իրականությունը և հաղորդել այնպիսի զգացողություններ, որոնք անհնար է բառերով արտահայտել: Լուսանկարը կարող է դառնալ մեր ամենասուր վախերի արտացոլանքը կամ, հակառակը, դիտողին հավատ ներշնչել մարդու նկատմամբ: Իրականում, այն կարող է փոխել աշխարհը:

1942թ.-ից Պուլիտցերյան մրցանակը ամեն տարի շնորհվում է առավել աչքի ընկնող լուսանկարների և ռեպորտաժային նկարահանումների շարքի համար: Որպես կանոն, մրցանակը շնորհվում է ֆոտոլրագրողներին, իսկ դափնեկիր-աշխատանքներից մրցանակ կարող են ստանալ պատմության ամենալեգենդար և խորհրդանշանային ֆոտոլուսանկարները:

Օգոստոսի 19-ին կայացած Լուսանկարների օրվա առթիվ մենք հավաքել ենք ամենահայտնի աշխատանքների առավել մեծ հավաքածուն:

1. Ճապոնացի զինվորների դիակները Խաղաղ օվկիանոսի հարավում` Թարավա ատոլի վրա` ցիրուցան եղած պայթած նավակի շուրջ` 1943թ.-ի նոյեմբերի 11-ին: Արյունոտ պայքարը բռնկվել էր ճապոնական զորքերի կողմից օկուպացված ատոլլի տարածք ԱՄՆ-ի ռազմածովային ուժերի ներխուժումից հետո: 1944թ.-ին Ֆրանկ Ֆիլանի կողմից արված  լուսանկարն արժանացել է Պուլիտցերովյան մրցանակի:

dead-japanese-soldiers-lay-scattered-around-a-blasted-pillbox-at-tarawa-island-in-the-south-pacific-on-nov-11-1943-during-world-war-ii-a-bloody-battle-ensued-after-the-us-marines-invaded-the-japanese-occupied-atoll-this-

2. Խորհրդանշական այս լուսանկարում, որը 1945թ.-ին հեղինակ Ջո Ռոզենթալին արժանացրեց մրցանակի, պատկերված են ամերիկյան 28-րդ գնդի 5-րդ դիվիզիայի ծովային նավաստիները` Սուրիբաշի լեռան գագաթին ամերիկյան դրոշը պարզած: Իվոձիմա կղզի, 1945թ.-ի փետրվարի 23: Ռազմավարական առումով Ճապոնիայից ընդամենը 1000 կմ հեռավորության վրա գտնվելով ` խաղաղօվկիանոսյան այս կղզին դարձել է այն տարածքը, որտեղ տեղի է ունեցել երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ամենահայտնի և արյունալի մարտերից մեկը Ճապոնիայի դեմ` ԱՄՆ-ի զորքերի մասնակցությամբ: 

this-iconic-photo-that-won-joe-rosenthal-the-prize-in-1945-depicts-us-marines-of-the-28th-regiment-5th-division-raising-the-american-flag-atop-mt-suribachi-iwo-jima-on-feb-23-1945-strategically-located-only-660-miles-fro

3. Մաքս Դեսֆորի կողմից արված լուսանկարում (մրցանակ` 1951թ.-ին) Հյուսիսային Կորեայի Փհենյան քաղաքի բնակիչները և երկրի այլ տարածքներից փախստականները զգուշորեն տեղաշարժվում են քաղաքային կամրջի քանդված      կառույցի վրայով` փորձելով անցնել Թեդոնգան գետի հարավային ափ և փրկվել չինական բանակի առաջատար գծի զինվորների հարձակումից: 

in-this-photo-by-max-desfor-that-won-the-prize-in-1951-residents-from-pyongyang-north-korea-and-refugees-from-other-areas-crawl-perilously-over-shattered-girders-of-the-citys-bridge-as-they-flee-south-across-the-taedong-

4. Հորսթ Ֆաասի լուսանկարը պատկերում է մի տղամարդու, որի ձեռքերին մահացած որդու մարմինն է:  Նա դիմում է զրահապատ մեքենայի վրա նստած  հարավ-կորեական բանակի ռենջերներին (1964թ.-ի մարտի 19):  Երեխան սպանվել էր կառավարական զորքերի կողմից, որոնք Կամբոջայի սահմանի մոտ գտնվող գյուղում հետապնդում էին ապստամբներին: Աշխատանքը 1965թ.-ին Ֆաասին Պուլիտցերովյան մրցանակի արժանացրեց:

this-photo-taken-by-horst-faas-shows-a-father-as-he-holds-the-body-of-his-child-as-south-vietnamese-army-rangers-look-down-from-their-armored-vehicle-march-19-1964-the-child-was-killed-as-government-forces-pursued-guerri

5. 1967թ.-ին մրցանակի արժանացած այս լուսանկարում քաղաքացիական իրավունքների պայքարի ակտիվիստ Ջեյմս Մերեդիթը ցավից խեղաթյուրված փորձում է սողալով կտրել-անցնել 51-րդ ավտոմայրուղին այն բանից հետո, երբ 1966թ.-ի ամռանը Միսսիսիպի նահանգի Հերնանդո քաղաքում հրազենային վնասվածք էր ստացել:  Մերեդիթը գլխավորում էր «Վախի դեմ քայլարշավ» շարժումը, որի նպատակը աֆրիկաամերիկացիներին քվեարկությանը մասնակցելու կոչն էր: Քայլարշավի ժամանակ նա վիրավորվել էր, սակայն վերքը վիրակապելուց հետո շարունակել էր թափորի հետ մինչև վերջ գնալ` Մեմֆիսից մինչև Ջեքսոն, Միսսիսիպի նահանգ : Լուսանկարի հեղինակը Ջեք Թորնելն է: 

in-this-photo-which-won-in-1967-civil-rights-activist-james-meredith-grimaces-in-pain-as-he-pulls-himself-across-highway-51-after-being-shot-in-hernando-mississippi-in-the-summer-of-1966-meredith-was-leading-the-march-ag

6. 1969թ.-ին Պուլիտցերովյան մրցանակի դափնեկիր` լեգենդար ֆոտոլրագրող Էդդի Ադամսի լուսանկարը: Լուսանկարում տեսնում ենք ազգային ոստիկանության հրամանատար գեներալ Նհուեն Նհոկ Լոանին այն պահին, երբ նա Սայհոնի փողոցում կրակում է ատրճանակից  և սպանում կասկածյալին` սպա Նհուեն Վան Լեմին (հայտնի Բեյ Լոպ կեղծանվամբ)` 1968թ.-ին  վիետկոնգների Հարավային Վիետնամ արյունալի ներխուժումից առաջ, որը ստացել է  «Tet Offensive» («ամանորյա հարձակում») անվանումը:

this-picture-that-won-legendary-photojournalist-eddie-adams-the-pulitzer-prize-in-1969-depicts-south-vietnamese-gen-nguyen-ngoc-loan-chief-of-the-national-police-as-he-fires-his-pistol-shooting-and-killing-suspected-viet

7. 1976թ.-ին Նիլ Ուլևիչի կողմից արված լուսանկարում պատկերված է թայական ոստիկանական կազմակերպության ակտիվիստը` Բանգկոկի համալսարանի մոտ կախված ուսանողի անկենդան մարմինը ծաղրելիս:  Ոստիկանները գրոհեցին համալսարանի շենքն այն բանից հետո, երբ ուսանողները հանդես եկան երկրի նախկին զինվորական հրամանատարի արտաքսման պահանջով և ի նշան բողոքի` բարիկադավորվեցին համալսարանական կորպուսում: Աշխատանքը 1977թ.-ին մրցանակի արժանացավ: 

this-photo-taken-by-neal-ulevich-in-1976-shows-a-member-of-a-thai-political-faction-striking-at-the-lifeless-body-of-a-hanged-student-outside-thammasat-university-in-bangkok-police-stormed-the-university-after-students-d

8. Հարավ-վիետնամցի զինվորականները գնում են վախեցած երեխաների հետևից, որոնց շարքում իննամյա աղջնակ Քիմ Փհուկն է (կենտրոնում): Երեխաները փախչում են հարավ-վիետնամական ինքնաթիռի կողմից բացած հրաձգությունից` սեփական զորքերին և քաղաքացիական բնակչությանն ուղղված: Փախչելու ժամանակ սարսափած աղջիկը ամբողջությամբ պատառոտել է իր վրայի այրվող հագուստը: Լուսանկարն արվել է բնիկ վիետնամցի Նիկ Ութի կողմից և 1973թ.-ին արժանացել մրցանակի:

south-vietnamese-forces-follow-after-frightened-children-including-9-year-old-kim-phuc-center-as-they-run-down-a-road-after-a-south-vietnamese-plane-accidentally-dropped-flaming-napalm-on-its-own-troops-and-civilians-the

9. Ֆոտոօպերատոր Ռոն Էդմոնդսը այս լուսանկարն արել է Վաշինգթոնում` 1981թ.-ին: Առաջին պլանում գաղտնի ծառայության գործակալ Թիմոթի Ջեյ Մաքքարտին է, կենտրոնում` Թիմոթի Կ. Դելեանտին, իսկ հետին պլանում   նախագահի մամուլի քարտուղար Ջեյմս Բրեյդին` պառկած վաշինգթոնյան հյուրանոցի հարևանությամբ  գտնվող փողոցում,  Ջոն Հինքլի կրտսերի կրակոցներից վիրավորված: Վերջինս ատրճանակն ուղղել էր  հանդիսատեսների խմբի միջով և վեց կրակոց արձակել նախագահ Ռոնալդ Ռեյգանի վրա:  Բրեյդին, ով այդ հարձակման արդյունքում հաշմանդամ էր մնացել, հետագայում դարձավ ԱՄՆ-ում զենքի շրջանառության նկատմամբ հսկողության վառ կողմնակիցներից մեկը: Լուսանկարի հեղինակը մահացել է այս ամսվա սկզբին` 73 տարեկան հասակում:  

this-photo-taken-by-ron-edmonds-in-1981-shows-secret-service-agent-timothy-j-mccarthy-foreground-washington-policeman-thomas-k-delehanty-center-and-presidential-press-secretary-james-brady-background-laying-wounded-on-a-

10. 1994թ.-ին Ժան Մարկ Բույի կողմից արված այս լուսանկարում պատկերված է սովից տառապող մի կին Ռուանդայի Ռուհանգո քաղաքի ժամանակավոր հոսպիտալում, որտեղ ապաստան գտան հազարավոր քաղաքացիական դեմքեր` կառավարական զորքերի և ռուանդական ապստամբների զինվորական բախումներից ազատվելով: Ըստ բժիշկների տեղեկատվության` Ռուանդայում ռազմական գործողությունների ժամանակ չունենալով բժշկական ծառայությունից օգտվելու որևիցե հնարավորություն` ամեն տարի հիվանդություններից  և սովից մահանում էր 20-25 մարդ: Սա մի ամբողջ շարք կազմող այն բազմաթիվ լուսանկարներից մեկն է, որոնք գեղարվեստական լուսանկար մրցանակի արժանացրին Ասսոշիեյթեդ Պրեսսին: 

this-photo-taken-by-jean-marc-bouju-in-1994-shows-a-starving-woman-at-a-makeshift-health-clinic-in-ruhango-rwanda-where-thousands-of-civilians-took-refuge-from-the-fighting-between-government-troops-and-the-rwandan-rebel

11. Սա երրորդն է այն յոթ լուսանկարներից, որոնք ընդգրկված են այնպիսի մի ֆոտոշարքում, որի համար հեղինակ Ալան Դիասին 2001թ.-ին  մրցանակ է շնորհվել: Լուսանկարի վրա ֆիքսված է այն պահը, երբ ոստիկանությունը 2000թ.-ին Մայամիում Էլիան Գոնզալեսի զգեստապահարանի ստուգման ժամանակ հայտնաբերում է տղային: Խուզարկումը  կազմակերպված էր կառավարական չինովնիկների կողմից ` նրա պապի` Լոզարո Գոնզալեսի տանը տղային հայտնաբերելու նպատակով:  Տղան` վեցամյա Էլիանը, դրանից առաջ գաղտնի կերպով Կուբայից ուղարկվել էր ԱՄՆ, որտեղ նրա  հարազատները, կուբացի հոր կամքին հակառակ, տղային ապաստան տրամադրելու հայց էին ներկայացրել: Այս միջադեպը որդեգրման և ներգաղթի իրավունքների հարցերով լուրջ տարաձայնությունների պատճառ դարձավ Կումբայի և ԱՄՆ-ի միջև: 

in-this-third-of-seven-sequential-photos-that-won-alan-diaz-the-prize-in-2001-elian-gonzalez-is-discovered-in-a-closet-as-government-officials-search-the-miami-home-of-lazaro-gonzalez-elians-great-uncle-for-the-young-boy

12. Իրաքցի տղամարդը 2004թ.-ին Իրաքում` Բաղդադի հյուսիսում, տոնում է հաղթանակը ամերիկյան բանակի այրվող «Համմեր» զրահամեքենայի վրա: Մուհամմեդ Մուհեյսենի կողմից արված այս լուսանկարն ընդգրկվել է  11 տարբեր հեղինակների 20 աշխատանքների շարքում, որոնք 2005թ.-ին արժանացել են Պուլիտցերովյան մրցանակի:  

an-iraqi-man-celebrates-atop-of-a-burning-us-army-humvee-in-the-northern-part-of-baghdad-iraq-this-photograph-taken-by-muhammed-muheisen-was-one-in-a-portfolio-of-20-taken-by-11-different-photographers-throughout-2004-th

13. 2004թ.-ին արված լուսանկարների շարքից վերցված Ջոն Մուրի այս լուսանկարում  բանտարկյալը, ում պահում են բաց վանդակում, զրուցում է զինվորական ոստիկանության ծառայողի հետ: Աբու-Գրեյբի բանտ, Բաղդադի շրջակայք:

in-this-photo-taken-by-john-moore-in-2004-a-detainee-in-an-outdoor-solitary-confinement-cell-talks-with-a-military-policeman-at-the-abu-ghraib-prison-on-the-outskirts-of-baghdad-this-photo-was-part-of-the-same-prize-winn

14. Հրեական մենավոր այս բնակավայրը 2006թ.-ին պաղեստինյան Ռամալլա քաղաքի արևելքում` Հորդանան գետի արևմտյան ափին գտնվող Ամոնի բնակչության տարհանման բախման ժամանակ դիմակայում է Իսրայելի անվտանգության ծառայության  զինծառայողներին: Այս լուսանկարի համար Օդեդ Բալիլիթին 2007թ.-ին մրցանակ է ստացել: 

ramallah

15. «Ռեյթերզ» գործակալության ֆոտոլրագրող Ադրիս Լատիֆը 2008թ.-ին արժանացավ մրցանակի այս լուսանկարի համար, որի վրա պատկերված  է ճապոնացի վիդեոօպերատոր Քենժի Նագային, ով վիրավորվել է Մյանմայի (Բիրմա)  ցուցադրության կառույցների կառավարական ուժերի  տեղահանման ժամանակ: Օպերատորը, չնայած ոստիկանի կրակոցից վիրավորվելուն, փորձում է շարունակել նկարահանումը: Որոշ ժամանակ անց նա ստացված վերքերից հիվանդանոցում մահանում է:

reuters-photographer-adrees-latif-won-the-pulitzer-prize-for-breaking-news-photography-in-2008-for-this-picture-of-a-japanese-videographer-shot-during-a-governmental-crackdown-on-demonstrators-in-myanmar-the-reporter-ken

16. Սիրիայի հյուսիսում` Իդլիբե քաղաքում, սիրիական բանակի դիպուկահարի կողմից սպանված հոր` Աբդուլազիզա Ահմեդ Քրերի հուղարկավորության ժամանակ լաց լինող տղան: Ռոդրիգո Աբդոմի կողմից արված Սիրիական կոնֆլիկտի մասին ռեպորտաժների շարքից այս լուսանկարը 2012թ.-ին արժանացել է Պուլիտցերովյան մրցանակի:

a-boy-mourns-during-a-funeral-for-his-father-abdulaziz-abu-ahmed-khrer-who-was-killed-by-a-syrian-army-sniper-in-in-idlib-northern-syria-this-photo-by-rodrigo-abd-was-part-of-a-larger-portfolio-of-images-from-syria-that-

Կայքում տեղ գտած մտքերն ու տեսակետները հեղինակի սեփականությունն են և կարող են չհամընկնել BlogNews.am-ի խմբագրության տեսակետների հետ:
print Տպել