
" Չարղարա գետում լվացք էի անում, մեկ էլ երեք հոգի` մեկը սպիտակ ձիով, երկուսը ոտքով, մոտեցան ինձ, բա`Թագուն ջան, էս ի՞նչ լավ գործի ես: Ես էլ ամոթից կարմրելով պատասխանեցի, թե` Մոսո ապի, մամեին եմ օգնում: Էնքան էլ ծարավ էի, քրտինքի մեջ կորած, շորերիս փեշերն իրար վրա եկած,- հիշում է 90-ամյա Թագուհի տատն ու հառաչելով շարունակում: - Մոսո ապին ձիուց իջավ, բոխչայից հանեց բաժակն ու գետից խմելու ջուր տվեց, ես էլ կեսը խմեցի ու մյուս կեսը լցրեցի գետը ":
Փանիկ գյուղի ամենատարեց բնակիչը մինչև հիմա էլ հիշում է իր այս երազն ու պատմում գյուղի ջահելներին, հենց մոտենում է Սուրբ Սարգսի տոնը: Թոռներին ու ծոռներին մինչև հիմա էլ թույլ չի տալիս աղի բլիթ ուտել, վախենում է աղի բլիթի "զորությունից ": " Ես ինչ խերվեցի, որ իրենք ինչ խերվեն, աղի բլիթ կերա ու երազս հելավ, դե թող ասեն սուտ է ",-ասում է Թագուհի տատը:

Փառանձեմի խոսքով` գյուղի տարեցներն աղի բլիթ կերած տատիկի երազը մեկնաբանել էին որպես անհաջող ամուսնություն, որին հետևելու է բաժանությունը:
Երազի մեկնությունը կատարվել էր 5 տարի հետո:
"Մեր գյուղ մի կին եկավ. վարսավիր էր: Գյուղի տղամարդիկ հերթով գնում էին սրան այցելությունների, Թովմասս էլ ընկավ էդ ղախպի ցանցը: Մենք Լենինականում տուն էինք առել ու պիտի էնտեղ տեղափոխվեինք: Ու էն առավոտ, որ տան եղած-չեղածը կապել էինք ու պատրաստվում էինք ճամփա ընկնել, մեկ էլ հեռագիր եկավ Թովմասից. " Պապ ջան, էսօր մի եկեք, Թագունին ու երեխեքին էսօր չբերեք, թող մնան վաղը ես կգամ, կբերեմ ": Էդ օրը գյուղում սելկար (երթևեկում եինք ձիերով ու սելերով) պապս ասեց, թե հենց հիմա վեշերքը հավաքեք, սելով ճամփա ենք ընկնում, մենք էլ չնայեցինք նամակին, վեր կացանք ու գնացինք Լենինական",- հիշում է Թագուհի տատն ու արտասվում:
Հասնելով Լենինականի բնակարանին` Թովմասի հայրը նկատել է, որ տղան տանն ուրիշ կնոջ հետ է: Ծեծել է դուռը, տղան չի բացել, փոխարենը դռան հետևից պատասխանել է, որ բաժանվում է կնոջից: Հայրը վերցրել է հարսին ու երկու թոռներին, հեռացել: Հեռանալիս անիծել է տղային` ասելով` " տղա զավակ չունենաս ": Անեծքի ուժը հասել է որդուն, ու նա այդպես էլ մահացել է` երկրորդ կնոջից զավակ չունենալով:
Հավատա՞լ աղի բլիթի երազաբերությանը, թե՞ ոչ
Ցանկացած ավանդույթ կամ ժողովրդական սովորություն իր մեջ առասպելաբանության տարրեր է պարունակում: Բացառություն չէ նաև աղի բլիթի սովորությունը:
Հոգեբանական գիտությունների թեկնածու Դավիթ Հայրապետյանը սովորույթն այսպես է մեկնաբանում. " Աղի բլիթ ուտելու ժողովրդական սովորության դեպքում մարդ իր սպասումները փորձում է սեփական պատասխանատվության և հոգեկան դաշտից հեռացնել` տեղափոխվելով այն պատահականությունների կամ բախտ, ճակատագիր կոչվածի վրա":
Ինչ վերաբերում է երազատեսությանը, հոգեբանը հակված է կարծել, որ մարդ արդիականացնում է այն սպասումը, որը ցանկանում է: Հոգեբանական տեսություններից մեկի համաձայն` եթե չի կատարվում այն, ինչ երազում տեսել ես, դու պարզապես մոռանում ես այդ մասին: Բանական և գիտական տեսանկյունից հնարավոր չէ, որ մարդ կարողանա տեսնել ապագան, նա պարզապես անցյալի փորձից ելնելով տեսնում է անձանց, դեպքեր կամ սեփական ակնկալիքները: Եթե սպասելիքներդ մեծ են, և հնարավոր չէ առօրյա կյանքում դրանց իրագործումը, կարող է ինֆորմացիոն և հոգեբանական խզում առաջանալ սպասելիքների ու իրական կյանքի միջև, իսկ ցանկացած խզում վտանգավոր է, քանի որ հղի է հոգեկան տրավմաներով:
Հոգեկան տրավմայի խորությունն ու սրությունը պայմանավորում են երկու գործոններ. թե ինչքան ինտենսիվ էին սպասելիքները, և թե ինչ սկզբունքով դրանք իրականացան կամ չիրականացան: Որքան հեռու գտնվեցին երկու գործոնների հատման կետերը, այնքան խորը կլինի տրավման:
Մարդիկ երազում տեսնեւմ են այն, ինչի կարիքը հատկապես ունեն: "Անգամ ֆիզիոլոգիայի տեսանկյունից այս դեպքում գործում է աղիի մեխանիզմը, որը ջրի պակաս է բերում երազում",-պնդում է հոգեբանն ու ասում, որ ինքը չի հավատում , որ երազում տեսած ինչ-որ մտքեր կամ երևույթներ ունենան այնքան էներգիա, որ կարողանան իրականում պայմանավորել մարդու ճակատագրի ընթացքը:
Փոխարենը խորհուրդ է տալիս "աղի բլիթակերներին"` հավատալ, որ երազում տեսնելով ինչ-որ բան` կարող են իրական կյանքում իրենց իսկ էներգիան օգտագործելով` իրականացնել:
Հուսահատությունը քրիստոնիայի համար չէ
"Հայ առաքելական սուրբ եկեղեցին կարևորում է սրբերի բարեխոսությունը, ոչ թե այնպիսի ժողովրդական սովորություն, ինչպիսին, օրինակ, աղի բլիթն է, որը ոչ մի հոգևոր կապ չունի սուրբ Սարգսի տոնի հետ, չնայած օրը համընկնում է: Եկեղեցին դեմոկրատ գտնվելով` պարզապես չի արգելել այս երևույթը",- ասում է Ս. Հովհաննես եկեղեցու հուրարակիր Հովհաննես Ներսիսյանը:
Եկեղեցին չի թխում, չի բաժանում և նույնիսկ չի օրհնում աղի բլիթը:
Աղի բլիթը ս. Սարգսի օրն են ուտում, քանի որ եկեղեցին սիրուն նվիրված ուրիշ տոն չունի: "Մեր հավատքն ուսուցանում է, որ մինչև պտուղը չհասնի, ծառից չի ընկնի: Եթե Աստծուց խնդրում ես, որ քեզ ու քո սիրո համար բարեխոս լինի, կամ որ գտնես քո ընտրյալին, պիտի հավատաս, քեզ մնում է հավատալ ու սպասել. հուսահատությունը քրիստոնիայի համար չէ":
P.S. Նրանք, ովքեր աղի բլիթ են կերել ու ոչ ոքի չեն տեսել, սակայն հավատում են դրա զորությանը, կարող են չմտահոգվել. Միգուցե առանց երազի էլ այս տարի բախտը ժպտա իրենց, և ամուսնանան, իսկ եթե ոչ, կրկին հոգ չէ , ուրեմն դեռ ծառից ընկնելու ժամանակը չի եկել:
Նյութի աղբյուր՝ http://www.argamblog.com/2012/02/blog-post_03.html
Կայքում տեղ գտած մտքերն ու տեսակետները հեղինակի սեփականությունն են և կարող են չհամընկնել BlogNews.am-ի խմբագրության տեսակետների հետ:
print
Տպել