Econews.am-ը գրում է.
Հոկտեմբերի 4-ը կենդանիների պաշտպանության միջազգային օրն է:
Ինչպես հայտնի է, ՀՀ Կարմիր գրքում այսօրվա դրությամբ գրանցված են 155 անողնաշարավոր և 153 ողնաշարավոր կենդանիներ: Թեև տարեցտարի Կարմիր գրքում ներառված կենդանիների ցանկը մեծանում է, սակայն Հայաստանի բնապահպանության նախարարության Բնության հատուկ պահպանվող տարածքների կառավարման բաժնի պետ Արամ Աղասյանը դա բացարտում է ոչ միայն պահպանության ցածր մակարդակով. «Վերջին Կարմիր գիրքը հրատարակվեց 2010թ-ին, այն ավելի հաստացավ,սակայն սա ոչ միայն վատ պահպանության հետևանք էր, այլև այն բանի, որ մենք նոր Կարմիր գիրքը մշակեցինք՝ ելնելով Բնության պահպանության միջազգային միության չափորոշիչներից: Այդ չափորոշիչներով գնահատելու հետևանքով Կարմիր գրքում տեղ գտան ավելի շատ կենդանիներ»,- բացատրում է Արամ Աղասյանը:
Որքանո՞վ են պաշտպանված կենդանիները Բնության հատուկ պահպանվող տարածքներում: Այս հարցը հուզում է ցանկացած կենդանասերի, քանի որ կարծես սովորական է դարձել կարդալ Կարմիր գրքում գրանցված կենդանու որսի մասին լուրեր: Արամ Աղասյանը վստահեցնում է, որ ամեն դեպքում նախարարությունը միջազգային կառույցների աջակցությամբ վերջին 5-6 տարիների ընթացքում բազմաթիվ ծրագրեր է իրականացվում. «Մասնավորապես, Խոսրովի և Շիկահողի պետարգելոցներում կատարվել են Հայկական իժի տեղաբաշխման, բեզոարյան այծի, հայկական մուֆլոնի, հովազի, կովկասյան ընձառյուծի արելաների ճշգրտման ուսումնասիրություններ, ինչպես նաև որսագողության դեմ պայքարի ծրագրեր են իրականացվել»,-ասաց նա:
Ինչ վերաբերում է կենդանիների իրավական պաշտպանվածությանը, ապա այս առումով թեև յուրաքանչյուր կենդանի պաշտպանված է Կենդանական և բուսական աշխարհի մասին և ԲՀՊՏ-ների մասին օրենքով, սակայն կան նաև մի շարք բացեր:
«Ցանկալի է, որ օրենսդրական դաշտը կատարելագործվի՝ հատկապես մեր շուրջն ապրող կենդանիների պաշտպանության մասով: Օրենսդրության մեջ կան բազմաթիվ բացեր: Օրինակ՝ Վարչական իրավախախտումների օրենքով մենք ունենք ընդամենը սահմանված տուգանքներ կենդանիների նկատմամբ դաժան վերաբերմունքի համար: Այսօրվա քաղաքակիրթ երկրներում ընդունված մեթոդ է ոչ թե կենդանիների անօգուտ ոչնչացումը՝ կրակելու միջոցով , այլ ստերիլիզացումը և բաց թողնումը նույն վայրում»,- նշեց Արամ Աղասյանը և հավելեց.
«Որպես մասնավոր օրենսդրական դաշտ կարելի է նաև Կարմիր գիրքը վերցնել որպես պահպանության օրենսդրական ձև, որտեղ ընդգրկված կենդանիները հատուկ ուշադրության են արժանի, և նրանց նկատմամբ ապօրինի որս կատարողները հնգապատիկի չափով են տուգանվում»,-ասում է Արամ Աղասյանը:
Արամ Աղասյանի խոսքով, ըստ IUCN –ի չափորոշիչների՝ ամենակրիտիկական վիճակում են գտնվում հովազը և Դարևսկու իժը:
Ի դեպ, Արամ Աղասյանն ինքը կենդանասեր է: Դեռ 5 տարեկանից տարբեր կենդանիներ է պահում, շներ, ձկներ, նույնիսկ օձեր ու մողեսներ:
«Սա այն կարևորագույն օրն է, երբ սովորական քաղաքացիները պետք է իրենց վերաբերմունքը ցույց տան կենդանի արարածների նկատմամբ, որոնք մեր կողքին ապրելու իրավունք ունեն», -ասաց Արամ Աղասյանը:
Հիշեցնենք, որ Կենդանիների օրը նշելու որոշումն ընդունվել է 1931թ-ին Ֆլորենցիայում, բնության պահպանության կողմնակիցների Միջազգային կոնգրեսի ժամանակ:
