Սենսորային էկրաններն այնքան խորապես են արմատացած մեր առօրյա կյանքում, որ գրեթե անհնար է տեխնոլոգիան պատկերացնել առանց դրանց։ Սմարտֆններից մինչև բանկոմատներ, մեքենաներ, խելացի տներ, բժշկական սարքեր ու այլ արտադրանք՝ սենսորային էկրանների հետ շփումը սովորական է դարձելշ։ Բայց այս հեղափոխական տեխնոլոգիան ունի զարմանալի պատմություն, որն ընդգրկում է նորարարությունների ու փորձերի տասնամյակներ։
Սենսորային էկրանների պատմությունը սկիզբ է առնում դեռևս 1960-ականներին, իսկ առաջին սենսորային էկրանը ստեղծվել է 1965թ․-ին բրիտանացի ինժեներ Ի․ Ա․ Ջոնսոնի կողմից; 1970-ականներին սենսորային տեխնոլոգիան ավելի զարգացավ դիմադրողական սենսորային էկրանների միջոցով, որոնք հիմնված էին էկրանին կիրառվող ճնշման վրա: Ամերիկյան Elographics ընկերությունը (այժմ՝ Elo Touch Solutions) կարևոր դեր խաղաց դիմադրողական սենսորային էկրանները առևտրային օգտագործման մեջ մտցնելու գործում:
Առաջին կիրառումը
Ամենասկզբում սենսորային էկրանների տեխնոլոգիան գործնականորեն կիրառվում էր ոչ թե սպառողական սարքերի համար, այլ բարձր մասնագիտացված ոլորտներում, որտեղ արդյունավետությունն ու ինտուիտիվ փոխազդեցությունը կարևորագույն նշանակություն ունեին: 1960-ականներին օդային երթևեկության կառավարման համակարգերը սկսեցին փորձարկել սենսորային մուտքագրումը, որը թույլ տվեց օպերատորներին անմիջապես փոխազդել ռադարի էկրանների հետ՝ առանց միայն ֆիզիկական կոճակների և անջատիչների վրա հույսը դնելու: Տեղեկատվության այս ուղղակի մանիպուլյացիան նշանավորեց մարդ-համակարգիչ փոխազդեցության մեջ հեղափոխական տեղաշարժ:
Հենց 1980-ական և 1990-ական թվականներին էր, որ սենսորային էկրանների տեխնոլոգիան սկսեց ներթափանցել առօրյա կյանք։ Բանկոմատները, վաճառքի կետերի (POS) համակարգերը սկսեցին օգտագործել դիմադրողական սենսորային էկրաններ, որոնք ավելի մատչելի և դիմացկուն էին։ Սա թույլ էր տալիս մարդկանց գումար կանխիկացնել, վճարումները կատարելը կամ ուղղություններ ստանալը՝ առանց համակարգչային լայն գիտելիքների անհրաժեշտության։
2000-ականների հեղափոխությունը
Սենսորային էկրանների տեխնոլոգիայի իրական պայթյունը սկսվեց 2000-ականների կեսերին: 2007 թվականին Apple-ը ներկայացրեց iPhone-ը, որի էկրանն արձագանքում էր այնպիսի ժեստերի, ինչպիսին է մեծացումը՝ մատների սեղմումով: Այս նորարարությունը սենսորային էկրանները դարձրեց ավելի արագ արձագանքող և շատ ավելի ինտուիտիվ, քան երբևէ, ընդմիշտ վերաձևավորելով բջջային արդյունաբերությունը:
Շուտով պլանշետները, նոութբուքերը, խաղային կոնսուլները և նույնիսկ կենցաղային տեխնիկան ընդունեցին սենսորային ինտերֆեյսները: Կոնդենսատորային էկրանները դարձան ոսկե ստանդարտ՝ գրեթե ամբողջությամբ փոխարինելով դիմադրողական էկրաններին սպառողական էլեկտրոնիկայի մեջ:
Այսօր սենսորային էկրանները այլևս չեն սահմանափակվում հեռախոսների և պլանշետների ոլորտով։ Դրանք դարձել են առօրյա կյանքի գրեթե բոլոր ասպեկտների մաս՝ վերաձևավորելով մեր շրջապատող աշխարհի հետ փոխազդեցությունը։
Հատկանշական է, թե որքանով է այս տեխնոլոգիան տարածվել ավելի անձնական և անսպասելի ոլորտներում: Շատ խելացի ժամացույցներ և ֆիթնես թրեքերներ այժմ ունեն արագ արձագանքող սենսորային էկրաններ, որոնք առողջությանը հետևելը դարձնում են պարզ և հասանելի: Բժշկական սարքերը, ինչպիսիք են գլյուկոզայիի մոնիտորները և ինսուլինի պոմպերը, կիրառել են սենսորային էկրաններ՝ հիվանդներին օգնելու վստահությամբ և հեշտությամբ կառավարել իրենց վիճակը: Նույնիսկ անձնական կենսակերպի ապրանքների աշխարհում սենսորային էկրանը դարձել է ստանդարտ: Սենսորային էկրանները կիրառվում են անգամ ծխախոտի այլընտրանքային սարգավորումների վրա, որոնք ներառում են սենսորային կառավարման հնարավորություններ կարգավորումների և օգտագործման տեղեկատվության համար:
Սենսորային էկրանների պատմությունը վկայում է տեխնոլոգիական առաջընթացի զարմանալի ճանապարհի մասին․ այն, ինչ մի ժամանակ նորարարական փորձ էր, այսօր դարձել է համընդհանուր չափանիշ, որը սահմանում է, թե ինչպես ենք մենք շփվում տեխնոլոգիայի հետ։ Եվ քանի դեռ տեխնոլոգիան շարունակում է զարգանալ, կարելի է վստահ ասել, որ սենսորային էկրանները առաջիկա տասնամյակներում էլ կպահպանեն իրենց առանցքային դերը՝ նոր ձևերով ու առավել անակնկալ կիրառություններով վերաձևավորելով մեր առօրյա կյանքը։
