Հայաստանի պատմության վերջին 100 տարիների ընթացքում նրա բոլոր դժբախտությունների կազմակերպիչներն ու իրագործողները եղել ու մնում են հրեաները:
Սկսած 19-րդ դարի 70-ականներից, երբ «Հայկական հարց»-ը դարձավ միջազգային ատյաններում քննարկման առարկա` հրեական ազգայն խնդիրների լուծման բանալին հրեա ժողովրդի քաղաքական միտքը տեսնում էր այդ հարցի տապալման և դրա հաշվին իրենց ազգային խնդիրների լուծման մեջ: Չմոռանանք, որ հայկական ամենավերջին պետականությունը Կիլիկյան Հայկական Թագավորությունն է եղել, իսկ հրեաների երազանքն էր իրենց պետականության կառուցումը հենց այդ թագավորության տարածքներում: Այդ նպատակով հունական Սալոնիկ քաղաքի մի խումբ հրեաներ իսլամ ընդունեցին՝ հիմնելով Երիտթուրքական կուսակցությունը` սուլթանական Թուրքիայի վերը նշված տարածքներում հրեական պետության ստեղծման կամ ծայրահեղ դեպքում ազգային ավտոնոմիա հիմնելու նպատակով: Շուտով երիտթուրքերը Թուրքիայում անցան իշխանության, կազմեցին կառավարություն: Առաջին համաշխարհային պատերազմի արդյունքում «Հայկական հարց»-ը կարող էր ստանալ իր դրական և արդարացի լուծումը: Այդ մասին էին վկայում անտանտի պետությունների ու նաև Ռուսաստանի նախապատերազմական հայտարարություններն ուղղված թշնամական Թուրքիային (այդ մասին հանգամանորեն նշված է 1916 թվականին Ս.Պետերբուրգում լույս տեսած` «Հայ կամավորականները համաշխարհային պատերազմում» գրքի նախաբանում):
Գերմանական գործակալ` ծագումով մինսկցի հրեա Պարվուսը՝ իր ժամանակի խոշորագույն տնտեսագետն ու Լենինի գաղափարական ուսուցիչը, ով հանդիսանում էր Թուրքիայի ֆինանսների նախարարը, առաջարկում էր սիրիական անապատներով նավթամուղ կառուցել` արևելքի նավթը Գերմանիա հասցնելու նպատակով և խորհուրդ էր տալիս նավթամուղի շինարարության համար օգտագործել հայերին, քանզի տարածաշրջանի ազգաբնակչությունը՝ թուրքերն ու արաբները, ըստ նրա, պիտանի չէին շինարարական աշխատանքների իրականացման համար: Թե ինչի վերածեցին երիտթուրքական հրեա պարագլուխներն այդ շինարարության համար իրականացվող հայերի տեղահանությունը, բոլորին է հայտնի: Իսկ այդ դահիճներն այսպես էին մտածում` «Չկա ազգ, չկա նրա պրոբլեմը», այսպիսով նրանց երազանքն իրականացնելու խնդիրը «հեշտանում» էր:
Ռուսաստանում 1917 թվականի Փետրվարյան հեղափոխությունը ի չիք դարձրեց երիտթուրքերի պլանները: Ռուսաստանի ժամանակավոր կառավարությունը հռչակեց Հայաստանի անկախությունն 180000 քառ.կմ ի վրա ու հայտարարեց, որ ռուսական կես միլիոնանոց բանակը մնալու է Հայաստանում ու պաշտպանելու է նրա անկախությունն այնքան ժամանակ, մինչև դրա կարիքը չզգացվի:
Հրեաները միակ ելքը տեսնում էին Ռուսաստանի կործանման մեջ, այդ իսկ պատճառով, օգտագործելով իրենց ուժերը բոլշևիկյան կուսակցությունում, Գերմանիայի ամենաակտիվ մասնակցությամբ, Լենինի միջոցով (Պարվուսը մի առիթով Գերմանիայի կայզերին ասել էր` «Ռուսաստանի կործանումը բացի այդ շիզոֆրենիկից ոչ ոք իրականացնել չի կարող») իրականացրին Հոկտեմբերյան հեղաշրջումն, ու Ռուսաստանը մատնվեց բոլշևիկյան թալանին: Եթե հիշում եք, Լենինի շրջապատի 80 տոկոսը հրեաներ էին, և նրանք էին վարում բոլշևիկների ողջ քաղաքականությունը: Նրանց կողմից հեշտությամբ վերացվեց ամենամեծ խոչընդոտն իրենց ճանապարհին` կազմակերպվեց Բաքվի Կոմունայի ու Ստեփան Շահումյանի առևանգումն ու գնդակահարությունը, իսկ թե ինչպես արդեն բոլշևիկյան Ռուսաստանի անունից վիժեցվեցին Սևրի ու մյուս հայանպաստ բանաձևերը, ինչպես Հայոց մեծ եղեռնի կազմակերպիչ Թուրքիան և հանցագործ հրեա պարագլուխները խուսափեցին պատասխանատվությունից, կարծեմ բոլորին է հայտնի:
