Եթե վաստակած լինենք ազատություն… Այս օրերին մեզ օգնության կգան ծառերը – նրանք կհիշեն, որ մենք ջրել ենք իրենց: Օգնության կգան լեռները – նրանք մոռացած չեն լինի մեր աչքերը: Օգնության կգան մեր աղբյուրները, քարերը, վանքերը… Նրանք կհիշեն այն խոսքերը, որ մենք ասել ենք նրանց: Օգնություն կգա մեր լեզուն – որ հրեղենացել է մեր հազարամյա շուրթերի վրա: Այս բոլորից, երկրից ու երկնքից բխող լույսի ալիքները կհասնեն այն մարդկանց, որոնք զինվոր են մեր ազատության – կուղղորդեն այդ մարդկանց միտքը, խոսքը, գործերը… Եվ հրաշալիորեն հեշտ և անտանելիորեն դժվար՝ մենք կստանանք ազատություն…
Իսկ եթե չենք վաստակել ազատություն… Ծառերը կհիշեն իրենց ծարավը, վիրավոր լեռները ծառս կլինեն, մեր աղբյուրները, քարերը վանքերը կհիշեն, թե ինչպես ենք ապականել իրենց անմեղությունը: Եվ մեր զարկված լեզուն, մեր վիրավոր բարբառները անեծք կոթեն մեր ճանապարհներին – ոչ մի մայր այնպես չի բռնադատվել, որքան մեր մայր լեզուն: Երկիրն ու երկինքը փոթորիկներ կծնեն՝ անտեսանելի մեր աչքերին և անլսելի մեր ունկերին - և վիրավոր տարերքները կհասնեն նրանց, որ զինվոր են մեր ազատության - և կխեղեն նրանց միտքը, խոսքը, գործերը: Եվ կչորացնեն նրանց սիրտը և կվիշապացնեն նրանց… Եվ մենք կմնանք ճորտության մեջ:
Այդ ահեղ ժամին թող ամեն ոք մտածի այն, ինչ կմտածի – ես կդառնամ քեզ, իմ վիրավոր հոգի ու կասեմ՝ «Հոգի, քո սերը պակաս էր, քո միտքը, խոսքը և գործերը վթարված էին, դու չէիր խոսել մեր քարերի, ծառերի, լեռների, վանքերի հետ… Դու չէիր խոսել մեր երկնքի ու երկրի հետ… Եվ արժանի ես ճորտության…»:
Եվ չեմ մեղադրի ոչ ոքի: Եվ կելնեմ ոտքի, որ գնամ ու խոսեմ մեր երկնքի ու երկրի, մեր լեզվի, մեր քարերի ու ծառերի հետ – որ ՎԱՍՏԱԿԵՄ ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒՆ…
Բայց եթե վաստակել ենք ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒՆ, ապա մեզ օգնության կգան…
