Մարդու կյանքի իմաստը  իշխանության ձգտումն է:

Ֆ.Նիցշե


Իշխանությունը ծագել է մարդկային հասարակության առաջացման և ձևավորման հետ զուգահեռաբար, այսինքն` մարդկանց համատեղ ապրելու, սոցիալական հարաբերություններ հաստատելու  համար: Իշխանությունը մարդկանց վրա ազդելու և նրանց ֆիզիկական և հոգեկան ուժերը ինչ-որ նպատակների ծառայեցնելու կարողությունն է: Ցանկացած ոլորտ ուսումնասիրելիս` աշխատանքային խումբ, ընտանիք, ռազմական գործունեություն, կտեսնենք, որ մարդիկ միշտ միմյանց վրա ներգործում են: Իշխանությունը սոցիալական երևույթ է և գտնվում է անընդհատ զարգացման և ձևավորման գործընթացում: Այն թույլ է տալիս թափանցելու կյանքի բոլոր ոլորտները և կապ ունի ինչպես սոցիալական խմբերի, այնպես էլ անհատների գործունեության հետ: Տարբեր ժամանակաշրջաններում իշխանության հարցին տվել են տարբեր մեկնաբանություններ` ցույց տալով այս կամ այն առանձնահատկությունը: Պլատոնը փորձում էր պարզել իշխանության ծագման աղբյուրը, պետության կառուցվածքում նրա իրական դերը: Արիստոտելը գտնում էր, որ մարդը կարող է ապրել հասարակության մեջ, որտեղ առանց իշխելու և ենթարկվելու կյանքի գոյությունը հնարավոր չէ: Հոբսը գտնում էր, որ բոլոր մարդիկ էլ ծնված օրվանից մինչև մահ անընդհատ ձգտում են իշխանության, քանի որ դրանով է պայմանավորված մարդու հետագա բարեկեցությունը: Ըստ Մ. Վերերի՝ իշխանությունը մարդուն նրա կամքից անկախ գործելու կամ չգործելու պարտադրանք է: Իշխանությունը սոցիալական այնպիսի հարաբերություն է, որը հնարավորություն է տալիս մեկ սուբյեկտի որոշումներ կայացնել, որոնց կատարումը մեկ այլ սուբյեկտի համար պարտադիր է: Եթե հասարակության մեջ հաստատված են ժողովրդավարական կարգեր, այս պարագայում իշխանությունը սուբյեկտների միջև հարաբերություն է, որտեղ ամեն ինչ ընկած է համոզմունքների, հեղինակության, փոխադարձ շահերի վրա, ինչն էլ օգնում է դժվար իրավիճակներում համատեղ լուծումներ գտնելու ժամանակ: Այսինքն՝ կա շահերի որոշակի համընկնում, ինչն էլ օգնում է իշխանության ամրապնդմանը: Մի բան պարզ է՝ Հայաստանը՝ որպես պետություն, չի կայացել դեռևս, չեն կայացել քաղաքական համակարգի շատ կառույցներ, չի հաստատվել օրենքի իշխանություն: Հայաստանում դեռևս չեն հաստատվել ժողովրդավարական արժեքներն ու սկզբունքները և գտնվում են ձևավորման փուլում, պետությունը, իշխանությունը օտարված են ժողովրդից: Շատ ծանր է ժողովրդի քաղաքական գիտակցության աստիճանը: Թուլանում են և դա վերագրում շուկայական հարաբերություններին: Անպատժելիությունը մտածելակերպ է դարձել, շատ հեշտությամբ չարաշահում են դիրքը` իրենց նպատակներին հասնելու համար:  ՀՀ-ում իշխանությանը բնորոշ է այն բացասական գծերը, ինչը սովորաբար բնորոշ է նոր ձևավորվող և անցումային շրջանի իշխանություններին:

Վարդանյան Լենա, 11-3 դասարան

Կայքում տեղ գտած մտքերն ու տեսակետները հեղինակի սեփականությունն են և կարող են չհամընկնել BlogNews.am-ի խմբագրության տեսակետների հետ:
print Տպել