Դաջվածքներ ոտքերի վրա
Կալանավորի ծնկների վրա արված աստղաձև դաջվածքները կամքի ու ազատության խորհրդանիշ են։ Ոտքերի վրա դաջվածքներ անելը հին ավանդույթ է ռուսական քրեական աշխարհում։ Նախ՝ ռեցեդիվիստ հանցագործի ողջ մարմինը կարող է դաջվածքներով պատվել մի քանի դատվածություններից հետո, ուստի ոտքերը ծառայում են որպես պահուստային գոտի նոր դաջվածքների համար։ Մյուս կողմից, կալանավորների ոտքերին արված դաջվածքներն ավելի քիչ են երևում, ուստի դրանք տեսնել կարող են միայն մտերիմները։
Ոտքերի վրա առավել հաճախ հանդիպող դաջվածքներն այսպես կոչված «բեսպրեդելի աստղերն են», որոնք շատ են նման օրենքով գողերի կողմից ուսերի շրջանում արվող աստղերին, իսկ դրա իմաստը հետևյալն է. «Երբեք ծնկի չեմ իջնի»։
Այդպիսի աստղեր ծնկներին կրելու իրավունք ունեն միայն ամենահեղինակավոր բանտարկյալները, ովքեր հասցրել են ապացուցել, որ իրենք «ճշտով են» ապրում։ Ժամանակին այսպիսի դաջվածքներ ունեցողներից այնպիսիք, ովքեր սկսում էին համագործակցել ադմինիստրացիայի հետ կամ էլ գողական օրենքի այլ խախտում էին իրենց թույլ տալիս և «կորցնում էին երեսները», կարող էին զրկվել այս դաջվածքներից. ծնկների վրայի մաշկը կտրվում էր դանակով։
Սրունքների ու ոտնաթաթերի վրա արվող դաջվածքները, որպես կանոն, լուրջ իմաստային բովանդակություն չեն ունենում, ու առավել հաճախ այնտեղ արվում են դեկորատիվ կամ էլ խուլիգանական դաջվածքներ, օրինակ՝ ոստիկանական ուսադիրը ծակած դաշույն՝ «Սպանիր մենթերին» մակագրությունով կամ էլ թաթերի վրա արվող «Նրանք հոգնել են էտապներից» գրություն կամ էլ պարզապես պոռնոգրաֆիկ բնույթի դաջվածքներ։
Ըստ էության՝ ոտքերի վրա արվող դաջվածքների բազմազանությունը սահմանափակվում է տվյալ կալանավորի երևակայությամբ ու դաջվածքն անողի՝ այդ երևակայությունն ի կատար ածելու ունակությամբ։ Սատանաներ, վիշապներ, կմախքներ, շղթաներ… այս ամենը կարելի է տեսնել կալանավորների ոտքերին։ Նաև ընդունված է շղթաների ու ամրոցների տեսքով դաջվածքներ անել, որոնք անգամ բանտից դուրս պետք է ընդգծեն նախկին կալանավորի քրեական պատկանելիությունը։ Հանդիպում են նաև կատվի մռթի տեսքով դաջվածքներ, որոնք ոչ մի կապ չունեն կենդանու հետ, պարզապես կատուն՝ ռուսերեն кот-ը, հապավում է, որը բացվում է որպես «Коренной Обитатель Тюрьмы»՝ «Բանտի բնիկ բնակիչ»։
Քրեական աշխարհի արծվի ճանկը
Արծիվ պատկերող դաջվածքները պատկանում են գողականների շարքին, այն անելու իրավունք ունեն միայն ամենահեղինակավոր ու հարգված կալանավորները։ Գողական սլենգում արծիվ բառով բնութագրում են այն կալանավորներին, ովքեր փախուստ են իրականացրել բանտից։ Գողականների մոտ թռչունների հետ համեմատությունը վիրավորական է, բայց արծիվը բացառություն է, քանի որ բնության մեջ այն դաժան գիշատիչ է։ Դրա համար հաճախ կարելի է հանդիպել ճանկերի մեջ գառ պահող արծվի (գողական սլենգում հանցագործության տուժող կողմին անվանում են գառ) կամ էլ ավելի պրոզայիկ գրառումների, ինչպիսին, օրինակ, «Այն, ինչ քոնն ու ձերն է, միշտ եղել է իմն ու մերը»։
Թևերը պարզած արծիվ ու նրա գլխավերևում աստղ պատկերող դաջվածքներ անելու իրավունք ունեն միայն օրենքով գողերը։ Հանդիպում են նաև զուտ խուլիգանական իմաստ ունեցող դաջվածքներ, որտեղ արծիվ կա։ Եթե դաջվածքում արծիվը հարձակվել է մերկ կնոջ վրա, դա խորհրդանշում է հետևյալը. «Стервятник напал на стерву»:
Հատկանշական է, որ արծիվ պատկերող դաջվածքները հարգանք են վայելում նաև կին հանցագործների մոտ, ու չնայած նրան, որ գողական տղամարդիկ իրենց այն աստիճան հավասար չեն համարում քրեական աշխարհի կանանց, որպեսզի վերջիններս կարողանան «Օրենքով գող» կամ էլ «Պոլոժենեցի» տիտղոսները կրել, այնուամենայնիվ, հեղինակավոր հանցագործ կանանց երբեմն անվանում են «Գողական մամա» կամ էլ «Պախանուհի», և այդ կաստային պատկանող կանայք իրավունք ունեն իրենց որովայնին կամ էլ ազդրին մերկ կնոջ դաջել, որի ուսերին թագավոր արծիվ է նստած։
Մերժվածների դասը
Քրեական աշխարհի բոլոր ներկայացոուցիչները բաժանված են կաստաների ու դասերի, որոնց մեջ ներառվում են ինչպես լիդերներն ու հեղինակությունները, այնպես էլ բանտային կյանքի ամենահեղինակազուրկ ու իրավազուրկ զանգվածը։ Ու չնայած նրան, որ մերժվածների դասի ներկայացուցիչներին երբեմն բարևելն էլ է «զապադլո», նրանք ևս ունեն իրենց հատուկ դաջվածքները, որոնք արվում են երևացող տեղերում, որպեսզի բանտ նոր ժամանող կալանավորները, չճանաչելով նրանց, արատավոր շփումներ չունենան «Չուշկաների» և «Չուխանների» հետ։
Բանտային հիերարխիայում ամենացածր սանդղակը զբաղեցնող կալանավորներին տարբեր կերպ են կոչում՝ կախված նրանց գործած հանցանքներից և համապատասխանաբար տարբեր ջաջվածքներ են անում (որպես կանոն՝ բռնի ուժով), որոնք սովորաբար կենդանիներ են պատկերում։
Օրինակ՝ այլ կալանավորներից ինչ-որ բան գողացողներին անվանում են «Կռիսյատնիկ» ու համապատասխանաբար առնետ են դաջում նման մարդու վրա։ Եթե հերթական կռիսյատնիկին բռնացնում են, ապա նրա մատներն են կոտրում ու բռնի ուժով առնետ են դաջում երևացող տեղի վրա, որ ուրիշները զգուշանան։
Գաղութի ադմինիստրացիայի հետ համագործակցող կալանավորներին, ինչպես նաև պասիվ արվամոլներին, անվանում են այծ՝ «Կազյոլ»։ Արվամոլներին առավել հաճախ աքլոր են կոչում՝ «Պիտուխ»։ Երկու դեպքում էլ, կրկին բռնի ուժով, այսպիսի կալանավորների մարմնի վրա դաջում են այծի կամ էլ աքլորի պատկեր։
Սակայն առավել հաճախ հանդիպող դաջվածքը մերժված կալանավորների մոտ խոզի պատկերով դաջվածքն է, որը հաճախ զուգակցվում է տարատեսակ վիրավորական գրություններով։ Ի դեպ, կանանց գաղութներում վիրավորական դաջվածքների առումով իրավահավասարություն է տիրում. վերջնականապես նսեմացված ու ստորացված կին կալանավորներին «չուշկա» և «խրյուշկա» են կոչում և կրկին խոզի պատկերներ են դաջում նրանց մարմիններին։
Ի դեպ, կա ևս մի գողական տերմին, որը հավասարապես վիրավորական է ինչպես տղամարդ, այնպես էլ կին կալանավորների համար՝ «Сука»-ն։ Այսպես են անվանում այն գողականներին, ովքեր հրաժարվել են գողական օրենքներից ու կտրվել են գողական աշխարհից։ Այդպիսինների հենց ճակատների վրա դաջում են «Сука» կամ էլ «Ерш» բառերը։ Երկրորդն անում են այն կալանավորների համար, ովքեր, արտաքսվելով գողական աշխարհից, շարունակել են իրենց որպես գողական հեղինակություն ներկայացնել անծանոթ միջավայրերում։
