Երկրորդ համաշխարհայինի մասին վերջին երկու օրվա մեջ կարդացի լիքը հոդված՝ տարբեր երկրներում գրված։ Ըստ գրողի՝ այսօրվա աշխարհայացքները ձևավորվում էր նաև պատերազմի մեղավորների և հաղթողների ցանկը։ Մեկ հաղթել ա մենակ Սովետը, մեկ Սովետը բան էլ չէր կարող անել առանց Լեն Լիզի, մեկ Ստալինը փրկիչ ա, մեկ Ադոլֆն ու Իոսիֆ Վիսարիոնիչն են իրականում միասին սկսել պատերազմը։ Ասեմ, որ տարիներ շարունակ փորձում եմ հասկանալ պատերազմի սկիզբը, լիքը գիրք եմ քչփորել։ Ու երկու եզրահանգման եմ եկել.
ա․ Չկա ավելի շատ պատմական սուտ, քան Երկրորդ համաշխարհայինի վերաբերյալ, գրեթե ամեն մի դրվագի տակ անընդհատ ինչ-որ թաքնված շերտեր են բացահայտվում, և վերջ չկա։
բ․ Պատերազմի սկզբնապատճառների մասին ոչ մի անմեղ գառ չի եղել, իրենց ծանրագույն մեղքը կրում են բոլոր գերտերությունների քաղաքական էլիտաները։ Այդ պատերազմը նախապատրաստվել է գիտակցաբար և անգիտակցաբար մի քանի հարյուր ցինիկների և տականքների կողմից, որոնք նստած են եղել մի քանի հայտնի մայրաքաղաքներում։ Իսկ դրա պատճառով տուժել են մի քանի հարյուր միլիոն մարդ։ Վերջում էդ ցինիկների մի մասը դատել ա ցինիկների մյուս մասին։