Newmag.am-ը գրում է.
Առաջին աշխարհամարտի բացած վերքերը սկսել էին սպիանալ: 1929 թվականն էր: Մարդիկ տևական արյունահեղությունից հետո կյանքի նոր փուլ էին մտել: Ամերիկացիների տնտեսական կյանքում ամենաշատ օգտագործվող բառը դարձել էր «արժեթուղթ»-ը: Բաժնետոմսերի առք ու վաճառքի տենդը բռնել էր բոլոր նահանգները: Համաճարակը հասել էր նաև ոչ ունևոր քաղաքացիներին: Նրանց փողը, իհարկե, չէր բավարարում բաժնետոմսեր ձեռք բերելու համար: Բայց գայթակղությանը չդիմանալով` դիմում էին դրամատների օգնությանը: Բանկերից միջոցներ էին փոխառում և համալրում արժեթղթային վարակակիրների ցանկը:
Փողը հեշտ ու արագ հոսում էր դեպի տնտեսություն: Գումարն էլ վերածվում էր արտադրանքի և նոր հզորությունների: Բոլորը վստահ էին, որ պահանջարկը կարդարացնի գերարտադրությունը: 1929-ի ամռանը շիկացած տնտեսությունն ամբողջ ուժով առաջ էր գնում: Շարունակում էին արտադրել շատ, վաճառել քիչ: Սկսվեցին առաջին ու հազվադեպ պատահող սնանկացումները: Սակայն ոչ ոք դրանց լուրջ չէր վերաբերվում: Ամերիկյան տնտեսության ռեցեսիոն ախտանշաններն արդեն նկատելի էին: Լավագույն ինդիկատորը շինարարական ոլորտն էր. տեմպը կտրուկ ընկավ:
Ծաղկուն 20-ականներն ու փայլուն տասնամյակն ավարտին էին մոտենում: Բայց բոլորը կարծում էին, թե խնջույքը շարունակվում է:
Ամերիկյան ընտանիքների վարկային պարտքերը 1925-ին 1 միլիարդ 300միլիոն դոլար էին, 1929 թվականին` 3 մլրդ։
Բորսայական խաղը շարունակվում էր։ Չդադարող ցիկլերում միլիարդներ էին պտտվում: Միտումներն առավել քան հուսադրող էին: Մեծ ճգնաժամի նախօրեին լույս էր տեսել մի ամսագիր, որի շապիկին գրված էր. «Բորսայում կարող են հարստանալ բոլորը»: Մարդիկ, այսպիսով, ապրում էին սպասումով, առավել հարստանալու սպասումով:
Ուոլ սթրիթի ֆոնդային բորսա. կապիտալիզմի իսկական միջնաբերդ: Այնտեղ հնարավոր էր ակնթարթորեն շահել ու տանուլ տալ միլիոններ: Մի ամբողջ 7 տարի ոչ ոք ոչինչ չէր կորցրել: Վստահ էին, որ ակցիաների շուկան կհաղթահարի աներևակայելի բարձունքը: Մարդիկ ամեն օր տեսնում էին, որ բաժնետոմսերի գինը բարձրանում է: Բորսայական աճը խորտակում էր տնտեսագիտական ողջամտությունը: Այն թեթև դոզայով հաճելի թույնի պես դանդաղ մահ էր խոստանում: Բոլորը և հատկապես տնտեսագետները գոնե տեսականորեն գիտեին, որ ցանկացած վերելքի հաջորդում է կտրուկ անկումը: Այսինքն` բնականոն ցիկլից խուսափել հնարավոր չէ: Այդ պրոցեսը կարող էր ձգվել տարիներ, սակայն բորսայական անկումը վրա է հասնում հանկարածակի, երբ ոչ ոք չի սպասում:
Ամբողջական հոդվածը կարող եք կարդալ այստեղ