Interpress.am-ը գրում է․
2015 թվականը Հայոց Ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցն է: Երբ Ռաֆայել Լեմկինը ուսումնասիրել էր Օսմանյան Թուրքիայում հայերի հետ տեղի ունեցածը, դա նկարագրելու համար ստեղծել էր «ցեղասպանություն» (genocide) եզրույթը: Չնայած Առաջին աշխարհամարտի ընթացքում մամուլում հրապարակված հաղորդագրություններին, որոնցում պատկերվում էին «սովյալ հայերը», տարիներ անց, երբ ես մեծացա, ոչ ոք նույնիսկ չէր լսել Հայոց Ցեղասպանության մասին: Ինձ հարցնում էին, թե արդյո՞ք ես հրեա եմ, իտալացի, իսպանացի, արևելահնդկաստանցի, բնիկ ամերիկացի, լիբանանցի, նույնիսկ իռլանդացի, սակայն երբ ասում էի «հայ եմ», հաճախ էի լսում հետևյալը. «Այդ տարածքը Ռումինիայի մոտ ինչ-որ տե՞ղ է»: Երբ 20-րդ դարի սկզբին հայերը տեղափոխվում էին ԱՄՆ, իրենց ռասսայական պատկանելության մասին նշագրվում էր «արևելյան» կամ «այլ»: Մինչև օրս ինձ մոտ նշված է «այլ»:
Հայերի և հայերին իրենց հայրենի հողում գրեթե ոչնչացրած Ցեղասպանության մասին անտեղյակության պատճառներից մեկը այն է, որ Հայոց Ցեղասպանության մասին խոսելը «հարմար» չէր: Դաշնակիցները, ներառյալ և ԱՄՆ-ը, շատ ավելի հետաքրքրված էին Մոսուլի նավթով (Մոսուլն Օսմանյան կայսրության մաս էր կազմում), քան հայերի նկատմամբ արդարացի վերաբերմունքով, և երբ ավարտվեց Առաջին աշխարհամարտը, ԱՄՆ-ը չստիպեցին Թուրքական կառավարությանը՝ պատասխանատվության ենթարկել Հայոց Ցեղասպանության կազմակերպիչներին:
Օսմանյան առաջնորդներին, որոնք ամենից շատ էին պատասխանատու այդ որոշումների կայացման համար, և որոնք դատապարտվել էին ծանր հանցագործությունների համար, հնարավորություն տրվեց խույս տալ պատժից՝ նավով մի գիշեր հատելով Սև ծովը, և նրանք Թուրքիային հետ չհանձնվեցին՝ իրենց պատիժը կրելու համար: Այդ իսկ պատճառով էլ հայերը ծրագրեցին և իրականացրին իրենց սեփական պատիժը նրանց նկատմամբ, ովքեր պատասխանատու էին 1.5 միլիոն տղամարդկանց, կանանց և երեխաներին սրախողխող անելու, մասնատելու, կրակելով սպանելու, հրկիզելու, ջրախեղդ անելու, քարկոծելու, սովի մատնելու, կախաղան բարձրացնելու, գլխատելու, փորոտիքը հանելու կամ Օսմանյան թուրքերի կողմից այլ կերպ սպանելու համար:
Կյանքիս առաջին 6 տարիները ծնողներս, եղբայրս և ես ապրում էինք մորս ծնողների տանը՝ Սիրակուզայում, Նյու Յորք նահանգում: Մեր 6 անդամները զբաղեցրել էին 20-րդ դարասկզբին բնորոշ այդ փոքրիկ հենքասյունային տունը՝ փոքրիկ շքամուտքով և փոքրիկ ետնախորշով, որն ինձ համար ննջարան էր ծառայում: Տարիներ անց Աարոնը՝ պապս, օրվա մեծ մասն անցկացնում էր իր կարմիր բազկաթոռին նստած՝ փայտե ռադիոյի մոտ, որը նա լսում էր ամեն օր, հավանաբար Պարկինսոնի հիվանդության պատճառով դողդոջուն մատներով լուռ ծխելով իր «Camel» սիգարետները, որը առաջացնում էր մորս ժպիտն ու ստիպում քստքստալով քայլել:
Սակայն երբ ես 3, 4 կամ 5 տարեկան էի, այս հանգիստ մարդը, ով գրեթե ամեն օր կոստյում էր կրում, ով մասնավոր հանդիպումներ էր ունենում իր անհամար բարձրաստիճան հյուրերի և ռազմական հերոսների հետ, նստեցնում էր ինձ իր ծնկներին, դռների միջով անցկացնում էր ինչպես թագուհու՝ իր ուսերին նստեցրած, և աղջամուղջին իր հետ դուրս էր տանում՝ ուսումնասիրելու մեր ետնաբակից դուրս աճող դեղձերը, տանձերը, խնձորներն ու խաղողի որթերով տաղավարը: Երբ տատս ու ես մեր շաբաթական այցն էինք կատարում դեպի Abajian Cleaners, որը Հարավային պողոտայով երեք թաղամաս ներքև էր ընկած, ես տանում էի նրա բրդե վերարկուն, սեղմում կրծքիս և ասում. «Սիրում եմ իմ «Մեձ հայրիգին», ուզում եմ, որ նա հավերժ ապրի»:
Ամբողջական հոդվածը կարող եք կարդալ այստեղ