Մետաքսե (Մետաքսե Պողոսյան, 23 դեկտեմբերի 1926, Արթիկ - 10 օգոստոսի 2014, Երևան) ճանաչված հայ բանաստեղծուհի, գրող, թարգմանիչ և հասարակական գործիչ, Հայաստանի գրողների միության նախագահության անդամ,Արցախյան շարժման ակտիվ մասնակից։
Նա ծնվել է Դեկտեմբեր 23, 1926թ. Արթիկի շրջանի Արևշատ (այժմ՝ Շիրակի մարզ)։ Ավարտել է Երևանի պետական մանկավարժական ինստիտուտի անվան Խաչիկի, ապա Գորկու ինստիտուտի գրական - ին Մոսկվայում։ 1989-1991թ. եղել է փոխնախագահ Հիմնադրամի Մայրության Հայաստանի 1992-1995թթ. - Հանձնաժողովի նախագահի աջակցել զինվորների համար Արցախի ազատագրումը. Գրողների միության անդամ, Հայաստանի, քանի որ 1963թ. Ինչպես հրատարակվել է 1990թ - ին ԱՄՆ - ում անթոլոգիայի «Կանայք բանաստեղծների բոլոր տարիքի մասին սեր» բանաստեղծությունը ընդգրկված էր Metaxa»-ը ոչ մի առեղծված»։ Նրա բանաստեղծությունները թարգմանվել են բազմաթիվ լեզուներով։ Մասնակցել է միջազգային փառատոների պոեզիայի. Գրում է երեխաների համար, նաև ներգրավված է թարգմանությունը.
Մետաքսե (Մետաքսե Սերոբի Պողոսյան. արդի հայ գրականության ամենանշանավոր անվանի բանաստեղծուհի, արձակագիր, թարգմանչուհի, հրապարակախոս, հասարակական գործիչ։ Նա ծնվել է 1926-ի դեկտեմբերի 23-ին, հ.Հ. Շիրակի մարզի Արևշատ գյուղում, այծեղջյուրի համաստեղության տակ։ Մանուկ հասակից զրկվել է ծնողներից, մեծացել է Գյումրիի մանկատանը։ 1952-ին ավարտել է Երևանի Խաչատուր Աբովյանի անվան մանկավարժական և 1958-ին Մոսկվայի ԽՍՀՄ գրողների միությանը կից Մաքսիմ Գորկու անվան գրականության ինստիտուտները։
Մ. Գորկու գրականության ինստիտուտն ավարտելուց հետո «Լիպեցկ» շոգենավով, ուր աշխատել է որպես նավաստի, մետաքսեն եղել է Եգիպտոսում և Ալբանիայում։ Մետաքսեն երեք տասնյակից ավելի գրքերի հեղինակ է, որոնցից են՝ «Զգույշ, սիրտ է», «Սերը հավատ է». «Արցունքները չեն ծերանում», «Հազար ու մի սեր», «Երբ ես գալու, Տեր» և 1995-ին հրատարակել է «Շամիրամ» պոեմը։ Մանկական գրքերից են «Մաքրասեր Լիլիթը», «Լիլիթը և բադիկները», «Աչիկի և Վաչիկի զրույցը», «Ճստիկը» գրքերը։ Մոսկվայում հրատարակվել է ռուսերեն «Ճակատագիր», «Կյանքի գրկում», «Հազար ու մի սեր» գրքերը։
Ապրելով և ստեղծագործելով մեր գրականության մեծերի՝ Հ. Շիրազի և Պ.Սևակի կողքին, անվանի բանաստեղծուհին գրել է 2002-ին «Հովհաննես Շիրազը իմ հուշերում» և 2004-ին «Պարույր Սևակը իմ կյանքում» հրաշալի հուշագրությունները։
Մետաքսեն թարգմանվել է անգլերեն, գերմաներն, իսպաներեն, իտալերեն, չեխերեն, մակեդոներեն, լեհերեն, բուլղարերեն, ռուսերեն, սերբերեն և ուրիշ լեզուներով։ Մետաքեն թարգմանել է ռուս բանաստեղծուհի Բելլա Ախմադուլինայի «Բանաստեղծություններ», սլովակ Միրոսլավ Վալեկի «Հեռավոր հանդիպում», ռումին դասական Թուդոր Արգեզիի «Խորհրդավոր սաղմոս» բանաստեղծական գրքերը և մակեդոնացի Սլավկա Մանևայի «Ջիջի» մանկական պատմվածքների գիրքը։ Նա, որպես պատվիրակ մասնակցել է պոեզիայի միջազգային մի շարք փառատոնների և իր ստեղծագործություններով բարձր է պահել հայ պոեզիայի հռչակը։
1985-ին ԽՍՀՄ գրողների պատվիրակության կազմում Մետաքսեն եղել է Իտալիայում և Սիրակուզա քաղաքի «Լացող Տիրամայր» հյուրանոցում, արժանացել է Աստծո տեսիլքին, որը ներշնչել է բանաստեղծուհուն Հայաստան վերադառնալուց հետո գրելու «Ամենափրկիչ», «Հովհաննես Մկրտիչ» և «Աստծո տեսիլք» պոեմները, որոնք առանձին գրքերով հրատարակվել են հայերեն և անգլերեն լեզուներով։ 2003-ին Մետաքսեն այդ պոեմներն ուղարկել է Վատիկան, Հռոմի Պապ Հովհաննես Պողոս Երկրորդին նամակում՝ պատմելով Սիրակուզայի տեսիլքը։ Պատասխան նամակում Հռոմի Պապը գրել է, որ իր աղոթքների մեջ հիշելու է բանաստեղծուհու անունը և «Աստծո օրհնանքները շռայլորեն ցողում է նրա վրա»
Վախճանվել է 2014թ. օգոստոսի 11-ին:
Նյութի աղբյուր՝ http://nakhshkaryan.blogspot.com/2014/08/blog-post_11.html
Կայքում տեղ գտած մտքերն ու տեսակետները հեղինակի սեփականությունն են և կարող են չհամընկնել BlogNews.am-ի խմբագրության տեսակետների հետ:
print
Տպել