Հռոմի պապից ավելի կաթոլիկ կարծիք հայտնողների, Վարդան Պետրոսյանի, Ձմեռ պապի, թատրոնի ու ուրիշ բաների մասին

Hayeli.am-ը գրում է.

Հարցազրույց դերասան Արմեն Էլբակյանի հետ:

Պարո՛ն Էլբակյան, անցնող` 2013թվականին թեժ քննարկումներ էին գնում, թե Հայաստանի համար արտաքին քաղաքական ո՛ր վեկտորն է ճիշտ՝ դեպի Եվրոպա՞, թե՞ Ռուսաստան:Ի վերջո ընտրեցինք Մաքսային միությունն ու Ռուսաստանը: Անձամբ Ձեզ ո՞ր ուղղությունն է սրտամոտ:

Ես միշտ դեպի Հայաստան եմ գնում և նրանց հետ եմ, ովքեր ինձ հետ գնում են Հայաստան:

Իսկ ո՞ւր է գնում Հայաստանը:

Գնում է այնտեղ, ուր որ գնում է:

Քաղաքական այրերն արդեն հայտարարել են, որ գնում է Մաքսային միություն: Չե՞ք սիրում կարևոր որոշումները մեկնաբանել:

Չէ՛, չեմ սիրում, որովհետև նախ դա անշնորհակալ գործ է, երկրորդ՝ դժվար է ասել, թե ով է ճիշտը: Իսկ ես դրա մասնագետը չեմ:

Ուկրաինայում տեղի ունեցող իրադարձություններին հետևո՞ւմ եք:

Ես հեղափոխություններ չեմ սիրում՝ սկսած Լենինից, Մարքսից ու կապ չունի Էնգելսից. չեմ սիրել հեղափոխություններ:

Իսկ 90-ականների սկզբի մեր հեղափոխությանը, երբ ձեռք բերեցինք անկախություն, ինչպե՞ս եք վերաբերվում:

Դե, դա ուրիշ հեղափոխություն էր: Դե, մեր ներքին ազգային արժանապատվության ձայնն էր, էդ հեղափոխությունը, այո՛, սիրում էի…Բայց դա կապ չունի այսօրվա հեղափոխությունների հետ: Ինձ համար, օրինակ, անհասկանալի է, թե ինչ է կատարվում այսօր Ուկրաինայում: Ուկրաինայի արևմտյան մասն ու արևելյան մասը միշտ էլ իրար մեջ կռիվ են ունեցել, գուցե հիմա դա ավելի է արտահայտվել: Բայց, ամեն դեպքում, շատ ցավալի է, որովհետև մարդիկ են զոհվում էնտեղ:

Ուկրաինայում զոհեր չեն եղել:

Դե, փա՜ռք Աստծո, որ չեն եղել: Բայց զոհերը մենակ ֆիզիկական չեն լինում, բարոյական զոհեր էլ կան: Ամեն դեպքում, դրանք շատ բարդ հարցեր են, Դուք ինձ շատ բարդ հարցեր եք տալիս/ծիծաղում է-խմբ./:

Լավ, բարդ հարցերից էլ չխոսենք: Անցնեք մեր դարդերին: Դերասանական ընտանիքից Վարդան Պետրոսյանի համար անցնող տարին շատ ողբերգական եղավ: Վարդանն այսօր կալանավայրում է գտնվում: Ձեր մոտեցումն ու գնահատականը կատարվածին:

Կատարվեց այն, ինչ որ կատարվեց: Շատ ցավում եմ, ես իրեն շատ սիրում եմ, ինքը հրաշալի մարդ է: Յուրաքանչյուր հետ էլ կարող է էդպիսի դեպք լինել: Ցավում եմ այն երիտասարդ երեխեքի կորուստի համար: Իսկ Վարդանի իրավունքների պաշտպանությամբ մտահոգվողներին ուզում եմ ասել, որ իրենք ավելի խանգարեցին Վարդանին, քան թե օգնեցին: Պետք չէր այդքան մեծ աղմուկ բարձրացնել: Չի կարելի նման բաների շուրջ այդպիսի մեծ աղմուկ բարձրացնել: Ընդհանրապես մեզանում սովորություն կա՝ ամեն ինչ սարքել բամբասանքի և հանրային քննարկման առարկա. դա շատ վատ բան է: Բոլորը ամեն ինչի մասին կարծիք են հայտնում, մասնագետ են,մասնագետ չեն՝ բոլորը ամեն ինչի մասին կարծիք ունեն: Հասկանում են այդ գործից, թե չեն հասկանում, բայց Հռոմի պապից ավելի կաթոլիկ կարծիքներ են հատնում: Դրա համար էլ ես չեմ սիրում կարծիքներ հայտնել, եթե մասնագետ չեմ:Եթե ես պիտի կարծիք հայտնեմ, որը գործի արժեք չպիտի ունենա, ու ոչ մի լսող էլ չպիտի լինի, ինչի՞պիտի կարծիք հայտնեմ: Եթե կարծիքներ հատնելուց հետո ոչ մի բարի բան տեղի չի ունենում, ի՞նչ իմաստ ունի այդ կարծիքները հայտնել:
Բայց երբ Դուք և Ձեր նման մյուս մարդիկ կարծիք չեք հայտնում, տպավորություն է ստեղծվում, թե մտավորականությունը հեռացել է հասարակությունից և շատ վաղուց տեղյակ չի, թե ժողովուրդն ի՛նչ խնդիրերով է ապրում:

Մտավորականության յուրաքանչյուր ներկայացուցիչ ունի իր դաշտն ու տեղը և արտահայտվելու իր ամբիոնը: Եթե մեր հասարակությունն ուզումէ մտավորականության կարծիքն ու խոսքը լսել միայն ինտերնետում ու թերթերում, դա շատ սխալ է: Մեր մտավորականությունը գրականության մեջ է, թատրոնում է, կտավների վրա է: Ամեն մեկն իր գործն է անում. թող գան թատրոն, մեր ներկայացումները նայեն, բոլոր դարդերի ու հոգսերի մասին մենք խոսում ենք թատրոնում: Շատ կարևոր է տեսնել, թե ժամանակակից մտավորականը ինչպիսի՛ներկայացում է բեմադրում մեր օրերի մասին: Եթե մարդը չի գալիս Էլբակյանի թատրոն, նա որտեղի՞ց կարող է իմանալ Արմեն Էլբակյանի կարծիքը այս կամ այն խնդրի մասին: Հավատացե՛ք, հարցազրույցով հնարավոր չէ իմանալ, պետք է թատրոն գալ, որովհետև իմ բոլոր ներկայացուները մեր օրերի և մեր իրականության մասին են:

Պարո՛ն Էլբակյան, Դուք, որ հայտնիեք որպես թատրոնի մարդ, խաղացիք <<Գեներալի աղջիկը>> սերիալում՝ մարմնավորում էիք գեներալի կերպարը: Եթե համեմատելու լինեք հանրային արձագանքի ռեզոնանսը թատրոնում և սերիալում, որտե՞ղ էր այն ավելի մեծ:

Հանրությունը շատ վաղուց հեռացել է թատրոնից ու գրքից և շատ ամուր կպած է սերիալներին: Ճանաչելու առումով, իհարկե, սերիալի հանրային արձագանքը շատ ավելի մեծ էր, բայց դա ոչ մի նշանակություն չունի: Ամբիոնը ամբիոն է, և եթե ասելիք ունես, ամեն տեղ էլ կասես:

Հնարավո՞ր է, որ Արմեն Էլբակյանին առաջիկայում տեսնենք նոր սերիալներում:

Ես բազմաթիվ սերիալներից եմ հրաժարվել, միայն այդ մի սերիալում համաձայնվեցի, չնայած դրանից հետո էլ են առաջարկներ եղել, բայց

չեմ գնացել: Իսկ գեներալի դերը համաձայնեցի խաղալ, որովհետև կոնկրետ իմ առաջ խնդիր էի դրել, թե ի՛նչ կերպար եմ խաղում և ինչո՛ւ եմ խաղում:

Եվ ո՞րն էր այդ խնդիրը:

Խնդիրն այն էր, որ այն մարդը, ում կերպարը ես խաղում էի, լիներ իմ նման, մտածեր այնպես, ինչպես ես եմ մտածում այս աշխարհի մասին: Այսինքն՝լիներ մի մարդ, ով ապրում է իր երկրի, ժողովրդի ու ընտանիքի հոգսերով, ունենա բորոյական կոնկրետ չափանիշներ:

Այսինքն՝ ֆիլմի հեղինակներին հաջողվել էր ստեղծել կերպար՝ Ձեր պահանջներին համապատասխա՞ն:

Միայն հեղինակների խնդիրը չէր՝շատ բաներ կային,որ իմպրովիզներն էին: Շատ-շա՜տ տեքստեր իմ կողմից տեղում հնարվում էր, և իրենք էլ համաձայնվում էին:

Վերջերս կրթության նախարարին էին դիմել մի խումբ թատերական գործիչներ՝ դժգոհելով, թե քչացել է հատկապես դպրոցականների հոսքը դեպի թատրոն, և պահանջում էին ինչ-որ լուծում գտնել: Տեղյա՞կ եք՝ ի՞նչ որոշվեց:

Ո՛չ, տեղյակ չեմ, չգիտեմ՝ ինչ լուծում է եղել: Բայց բոլոր տեսակի պարտադիր բաները լավ չեն, պարտադրելը լավ չի: Ծնողն իրավունք ունի իր երեխային տանի այնտեղ, որտեղ ինքն է ուզում, պետք չի պարտադրել:

Ծնողը չէ, ժամանակին աշակերտները ամբողջ դասարանով թատրոն էին գալիս:

Դասարանով գալը լավ բան չի, որովհետև դասարոնով գալիս են ու սկսում աղմկել: Բոլորն իրար ճանաչում են, իրար մազերից են քաշքշում, իրար ծեծում են, շլորով իրար խփում են, դասատուները սկսում են ճվճվալ, որ աշակերտներին կարգի հրավիրեն: Ընդհանրապես զոռով այստեղ-այնտեղ տանելը կամ դասատուի ճաշակով առաջնորդվելը շատ բարդ բան է:

Այդ դեպքում ինչպե՞ս պիտի մշակութային ճաշակ ձևավորվի:

Ծնողն ինքը պիտի որոշի՝ իր երեխային ո՛ր թատրոն տանել կամ տանե՞լ, թե՞ոչ: Իսկ այն մարդը, ով չի գալու թատրոն, թող չգա: Թատրոնն ամեն մարդու տեղ չի:

Դուք ասացիք, որ Ձեր թատրոնում կարող ենք տեսնել մեր օրերի հոգսը: Ո՞րն է այդ հոգսը:

Մեր օրերի հոգսը այն է, որ մարդկությունը կորցնում է բարոյականությունը, որովայնը դարձել է բոլորի շարժիչ ուժը: Մեր օրերի հոգսը համատարած անգրագիտությունն է, լիքը հոգսեր կան: Մեր գործը բեմից խոսելն է, ճառ ասելը չի: Ամեն մեկն իր տեղում պիտի փորձի իր գործը լավ անել ու էս աշխարհը ավելի լավը դարձնել, որովհետև աշխարհն ամեն օր, ամեն ժամ,ամեն վայրկյան կարիք ունի ավելի լավը դառնալու:

Ինչպիսի՞ն էր 2013-ը ստեղծագործական առումով:

Ինձ համար շատ լավ տարի էր: Շատ հետաքրքիր ստեղծագործական պրոցես եմ ապրել՝ երկու շատ լավ ներկայացում ենք ուեցել.դրանցից մեկը՝<<Թռցրո՛ւ ինձ լուսին>> ես և Աննա Էլբակյանն ենք բեմադրել: Խամաճիկների թատրոնում տարվա վերջին <<Շունն ու կատուն>> բեմադրվեց,<<Ալիսան հրաշքների աշխարհում>>, էլի ուրիշ ծրագրեր կան:

Ձեր՝Ամանորի մաղթանքը:

Ես մեր ժողովրդին մաղթում եմ սեր, հույս և հավատ, ցանկանում եմ, որ բոլորը հավատան՝ կյանքը շատ ավելի լավը կլինի, եթե իրենք մնան Հայաստանում, չհեռանան: Ես իմ ոչ շատ երկար ու ոչ էլ շատ կարճ կյանքում տեսել եմ շատ հեռացածների, ովքեր հեռացան հացի խնդիր լուծելու համար, ոմանք էլ գնացին, թե իբր դիսիդենտ են, բայց բոլորն էլ համարյա հետ են եկել կամ գալիս են: Միևնույնն է, որտեղ էլ լինես,աշխարհի որ ծայրում էլ ապրես, դու դու չես: Դու դու ես միայն Հայաստանում:

Ձմեռ պապին հավատո՞ւմ եք:

Ի՞նչ միամիտ հարցեր ես տալիս՝ իհա՛րկե հավատում եմ:

Հարցազրույցը՝ Կարինե Սարիբեկյանի