Հունիսի 17-ին Ստեփանակերտի օդանավակայանում կայացավ արկածային տուրիզմի տեսանկյունից աննախադեպ #ArtsakhAirFest փառատոնը, որին մասնակցեցին թվով 800-900 հյուրեր Արցախից, Հայաստանից և արտերկրից: Հյուրերը հնարավորություն են ունեցել տեղում օգտվելու օդապարիկի, պարապլանի և Ստեփանակերտում գործող ինքնաթիռի ծառայություններից:
Արցախի Հանրապետության Էկոնոմիկայի նախարարության և Yell Extreme Park-ի համատեղ այս միջոցառումը հասարակության շրջանում ու հատկապես համացանցում մեծ ու դրական արձագանքների արժանացավ, քանի որ սա հերթական ապացույցն էր նրա, որ, չնայած իր շուրջը տիրող քաղաքական իրադրությանը, Արցախում ոչ միայն կայուն տեմպերով զարգանում է կյանքը, այլ նաև տուրիզմն է բուռն առաջընթաց ապրում: Դատելով միջոցառմանը մասնակցած հյուրերի արձագանքներից՝ միանշանակ կարելի է ասել, որ այս փառատոնն ունի բոլոր հնարավորությունները՝ դառնալու Արցախյան տուրիզմի զարգացման հիմնական լծակներից մեկը:
«Ըստ մեր դիտակումների ու մեր հյուրերի Feedback-ի՝ ArtsakhAirFest փառատոնը բավականին հետաքրքրել է հյուրերին: Փառատոնի հանդեպ հետաքրքրությունն այնքան մեծ էր, որ սկզբնական փուլում որոշել էինք սեզոնի ընթացքում մի քանի անգամ կրկնել այն, սակայն հետո որոշվեց, որ ավելի նպատակահարմար է փառատոնը անցկացնել տարին մեկ անգամ»,- BlogNews.am-ի հետ զրույցում նշում է Արցախի Հանրապետության Էկոնոմիկայի նախարարության զբոսաշրջության վարչության ծրագրերի կառավարիչ Արտակ Գրիգորյանը, ում հետ էլ խոսել ենք Արցախում զբոսաշրջության զարգացման ուղղությամբ տարվող աշխատանքներից ու էլի մի քանի թեմաներից, որոնք կհետաքրքրեն մեր այն ընթերցողներին, ովքեր պատրաստվում են իրենց հանգիստն անցկացնել Արցախում.
«Փորձում ենք ճանաչողական տուրիզմից անցում կատարել նաև դեպի ակտիվ ժամանցի կազմակերպման հնարավորությունների ստեղծում։ Նշված գաղափարը կամ նպատակը առաջին հերթին պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ Արցախն ունի զբոսաշրջության մեծ ներուժ ոչ միայն իր հարուստ պատմամշակութային կամ բնապատմական ժառանգությամբ, այլ նաև բնական հետաքրքիր լանդշաֆտով, որպեսզի Արցախում զարգանա նաև ակտիվ տուրիզմը, ինչի տակ հասկանում ենք զանազան ժամանցային միջոցառումներ, այդ թվում նաև արկածային զբոսաշրջության տարրեր, ինչպիսիք են, օրինակ` լեռնային հեծանվաարշավը (mountain biking), հետիոտն արշավները՝ հատուկ գծանշված զբոսաշրջային արահետներով, ինչպես նաև Ստեփանակերտի օդանավակայանից զբոսաշրջային թռիչքների կազմակերպումը ինքնաթիռով և այլ տարբերակներ, որոնք թույլ են տալիս զբոսաշրջիկներին ավելի երկար ժամանակ անցկացնելու Արցախում, ինչն էլ զբոսաշրջային վիճակագրության վրա դրական ազդեցություն ունի այն առումով, որ ավելանում է գիշերակացի միջին տևողությունը Արցախում: Զբոսաշրջիկները Արցախից հեռանում են ավելի վառ տպավորություններով, քանի որ իրենք կարողանում են շատ քիչ ժամանակահատվածում նոր զբոսաշրջային ուղղության մասին նոր տեղեկություններ հավաքել և, այսպես ասած, զբոսաշրջային ուղղության նոր փորձ ունենալ: Սա Արցախի զբոսաշրջության հիմնասյուներից է, որը մենք ներկայացնում ենք աշխարհին, այն է՝ շատ փոքր տարածքում կենտրոնացված են զբոսաշրջային հետաքրքրություն ներկայացնող բազմաթիվ օբյեկտներ»:
Խոսելով Արցախի զբոսաշրջության զարգացման տեմպերի մասին՝ Արտակ Գրիգորյանը նշում է. «Ապրիլյան պատերազմի պատճառով 2016թ. ունեցանք զբոսաշրջիկների քանակի նվազում, և այս տարի մենք Արցախի զբոսաշրջային վիճակագրությունը համեմատում ենք 2015թ-ի հետ: Ըստ այդ տվյալների՝ միայն առաջին 5 ամսիների ընթացքում ունենք 17% աճ, իսկ մայիս ամսվա համար՝ մոտավորապես 25% աճ, և ըստ մեր դիտարկումների՝ կա միտում տարվա ընթացքում մոտավորապես 20-30% աճ ապահովելու»: Հարկ է նշել, որ վերոհիշյալ թվերը վերաբերում են միայն չափելի վիճակագրությանը, որի համար հիմք է ընդունվում միայն օտարերկրյա զբոսաշրջիկների քանակը, ովքեր Արցախ մուտք գործելու նպատակով վիզաներ են ստանում և այդ վիզաների շնորհիվ էլ փաստացի հաշվառվում: Իսկ ահա ներգնա զբոսաշրջությունը, որը մեծ ծավալների է հասնում, այս վիճակագրության մեջ չի ներառվում:
Մասնագետները նշում են, որ արցախյան զբոսաշրջության տեմպերի այսչափ զարգացմանը մեծամասամբ նպաստել է Վարդենիս-Մարտակերտ ճանապարհի կառուցումը, շնորհիվ որի զբոսաշրջային երթուղու մեջ է ներառվել Դադիվանքի վանական համալիրը, ինչպես նաև զբոսաշրջության զարգացման պետական մարտավարական ծրագիրը, որի շնորհիվ Արցախը միջազգային էքսպոների ակտիվ մասնակից է: Արցախ այցելող զբոսաշրջիկների թվի աճին է նպաստում նաև Արցախում վերջին տարիներին կայուն տեմպերով զարգացող հյուրանոցային տնտեսությունը, օր-օրի կատարելագործվող ու զարգացող սպասարկման ոլորտը:
«Ինչ վերաբերում է գաստրոտուրիզմին, ապա Արցախի ավանդական հարուստ խոհանոցը թույլ է տալիս մեզ ուժի դիրքից խոսել ցանկացած այլ զբոսաշրջային ուղղության հետ համեմատած,- նշում է Արտակ Գրիգորյանն ու հավելում,- խոսքը ոչ միայն ժենգյալով հացի կամ թթի օղու մասին է, այլ այդ ամենը զբոսաշրջիկին ճիշտ ներկայացնելու: Կախված սեզոնից՝ ունենք տարբեր վայրեր, որտեղ զբոսաշրջիկը մասնակցում է օղու թորման պրոցեսին, ժենգյալով հացի պատրաստմանը կամ էլ գինու պատրաստման գործին: Այդ առումով հատկանշական են մեր փառատոները, որոնք կազմակերպվում են տարվա ընթացքում: Հատուկ կընդգծեի Արցախյան գինու փառատոնը, որը այս տարվա սեպտեմբերի 16-ին արդեն 4-րդ անգամ կանցկացվի: Այս փառատոնը լայն ճանաչում ունի ոչ միայն տեղացիների, այլ նաև արտասահմանցիների շրջանում, և մենք արդեն կարողանում ենք խոսել փառատոնի՝ որպես առանձին զբոսաշրջային արդյունքի մասին, քանի որ այն արդեն կա որպես միջոցառում, որին մասնակցելու համար տարբեր զբոսաշրջային ընկերություններ առանձին տուրեր են կազմակերպում: Յուրաքանչյուր տարվա հոկտեմբերի երկրորդ կիրակի օրն Արցախում նաև բերքի տոն է կազմակերպվում: Այս փառատոնը ևս շատ սիրված ու սպասված է ոչ միայն արցախցիների, այլև Հայաստանից ու արտերկրից Արցախ ժամանող հյուրերի համար»:
Ի դեպ՝ Արցախում փառատոնային տուրիզմը թիրախավորված ուղղություն է դիտարկվում պետական մակարդակով: Այս շարքում տեղին է նշել մեծ հետաքրքրություն առաջացրած Թթվի փառատոնն ու Հացի փառատոնը, ինչպես նաև անցած տարվա սեպտեմբերին մի շարք երկրների առաջատար խոհարարների մասնակցությամբ կազմակերպված «Արցախէթնոֆեստ» միջազգային փառատոնը:
Այն զբոսաշրջիկների համար, ովքեր Արցախ են հասնում ոչ թե տուրօպերատորի միջոցով, այլ ինքնուրույն, նախատեսված են բավականին լավ պայմաններ Արցախը ճանաչելու համար: Խոսքը Արցախում գործող 4 տեղեկատվական կենտրոնների մասին է, որոնց աշխատակիցներն ամեն կերպ փորձում են աջակցել զբոսաշրջիկներին ինչպես անհրաժեշտ գրականությամբ, գրավոր տեղեկատվությամբ, այնպես էլ խորհրդատվությամբ ու ճանաչողական քննարկումներով: Զբոսաշրջային տեղեկատվական կենտրոններ գործում են Ստեփանակերտում, Շուշիում, Ծաղկաշատում և Տիգրանակերտում: Արցախի զբոսաշրջային տեղեկատվական կենտրոնի կենտրոնական գրասենյակի հեռախոսահամարն է՝ 097 39 91 75:
Փաստ է, որ մեր օրերում զբոսաշրջիկն իր յուրաքանչյուր ճամփորդությունից ամենաշատը նոր զգացողություններ ու տպավորություններ է ակնկալում, և խոսքը ոչ միայն տարբեր պատմամշակութային զբոսաշրջավայրեր այցելելու, այլ այդ ընթացքում թարմն ու դեռևս անծանոթը բացահայտելու, ինչու չէ, նաև սեփական կամային ու ֆիզիկական ունակությունները փորձարկելու հնարավորության մասին է: Արցախն ամեն ինչ անում է աշխարհին տարբերվող, յուրատիպ ու տպավորիչ տուրիզմ մատուցելու համար: Տուրիստական բուն սեզոնի մեկնարկին տուրիստների հոսքի արդեն 17% աճ էգրանցվել նախորդ սեզոնի համեմատ։ Կարծում ենք՝ հրաշալի ցուցանիշ է, և սա այն դեպքում, երբ տուրիզմի համար լավագույն շրջանը՝ հուլիս-օգոստոսը, դեռ առջևում է:
.jpg)
Նյութը՝ Արմինե Հայրապետյանի
Լուսանկարները՝ BlogNews.am-ի, Վարդան Պետրոսյանի
և ԱՀ Էկոնոմիկայի նախարարության զբոսաշրջության վարչության
