Սպիտակ ու դեղին հարցեր

To martyr yourself to caution
Is not going to help at all
Because therell be no safety in numbers
When the Right One walks out of the door

Նստել էի պատուհանագոգին ու մտածում էի, թե ինչի՞  են մարդիկ իրենց մեջ պահում ամենահասարակ ու սովորական հարցերը: 
Անին կանգնել էր կողքս ու նայում էր կոշիկներիս: Ինքը միշտ ասում ա, որ դրանք գուլպաների են նման, որովհետև,  չհաշված ներքևի հատվածի սև ու կարմիր գծերը՝ լրիվ սպիտակ են: Ես նկատում էի, թե ոնց ա Անին խոսում իմ հետ ու նայում կոշիկներիս:  Կզարմանայի, եթե չհիշեի, թե ոնց էի խոսում Հենրիի հետ ու նայում Անիին: Ամեն օր ինձ հիշացնում ա դա ու մի բոլ ծիծաղում: Հիմա, որ սա տեսնի, էլի կծիծաղի, կժպտա, կմտածի, որ, եթե ես իրեն Անի եմ ներկայացնում գրառմանս մեջ ոչ թե ասենք Գաբուզ, Բույոն, Բուզյոնոկ, Բուզյանի, Բուզյուել ու տենց, ուրեմն իրեն էլ պիտի իրա անունով կոչեմ, ոչ թե Հեմինգուեյից գրագողություն անեմ: 
Ու տենց Անին նայում էր կոշիկներիս, որոնցից մեկը դեղնավուն զզվելի գույնով էր պատվել, իսկ մյուսը ՝ փոշոտ սպիտակ էր, ու չէր հարցնում, թե ինչի՞ ա մի կոշիկս սպիտակ, իսկ մյուսը՝ դեղնավուն: 
Ես էլ լուռ նայում էի Անիին, որ գլուխը կախել ու զննում էր կոշիկներս ու փորձում հասկանալ, թե ինչն ինչոց ա:  Զգում էի, որ ուզում ա հարցնի, բայց չի հարցնում: Ծիծաղս գալիս էր, որովհետև հազար ու մի բան կարելի էր մտածել դեղնավուն գույնի հետքի ձևից, բայց ձայն չէի հանում, մտածում էի, թող ինքը հարցնի նոր կասեմ: Ու տենց Անին շարունակում էր նայել, իսկ ես չէի ասում, որ նկարահանումներից կոշիկներս ցեխոտվել էին, մաման էն իմ չսիրած կոշիկներն էր դրել, որ հագնեի, որ ոտքերս չսառեին ու չհիվանդանայի, իսկ ես էլի մամայից թաքուն սպիտակ կեդերս էի հագել: Որոշել էի հերոս-հերոս խաղալ ինքս իմ դեմ: Հետո ոտքս մցրել էի ձյան մնացորդների կողքին գոյացած ցեխաջրի մեջ ու տենց կոշիկիս մեկը կեղտոտվել էր: Ու ամբոողջ ճանապարհին ոտքս լողացել էր կոշիկի մեջ հավաքված ջրի մեջ, բայց չէի զգացել, որովհետև մի օր առաջ նկատել էի, թե ինչպես ա Հենրիի նույն ոտքի կոշիկի ծայրի մասը խոնավացել, ու էդ փոքր ու անիմաստ մանրուքն ինձ մոռացնել էր տվել տաքության վտանգը: Հետո գնացել էի տուն ու կեդերս պահել դարակում, 3 բաժակ թեյ խմել ու տաք գուլպաներ հագել, որ չհիվանդանամ: Գիշերը տաքությունս էնքան բարձր էր եղել, որ մոռացել կոշիկներս լվանալու մասին, առավոտյան էլ տանեցիքին չէի ասել, որ էլի ինձ խելոքի տեղ եմ դրել: Մաման նկատել էր, որ այտերս կարմրած են, բայց ես համոզել էի, որ արևից ա, ու մաման հավատացել էր:  Դասի գնալուց առաջ նկատել էի, որ կոշիկներիս մեկը դեղին ա, իսկ մյուսը՝ սպիտակ, բայց արդեն շատ ուշ էր, ու հենց էդպես էլ հագել ու եկել էի դասի: 

Ու մինչ Անին տեղեկանում էր կոշիկներիս վերջին նորություններից, ես մտածում էի, թե ինչի՞ եմ ես խուսափում ամենահասարակ հարցերից, ինչի՞ ուղղակի չեմ հարցնում՝ ո՞նց ես:  Մարդիկ մի տեսակ էնքան գործնական են դարձել: Դասի տեղը գիտե՞ս, էս ինչ բանի մասին լսե՞լ ես, էս մադրուն ճանաչու՞մ ես, սա տեսե՞լ ես, բա իմացա՞ր, էս մասին ի՞նչ ես մտածում, կարող ա էս ինչ բանը իմանա՞ս, ինչի՞ ա սա սենց, ու սենց էլի գործնական հարցեր: Ու գործնականը դասը կամ աշխատանքը չի մենակ, մարդիկ են ամեն ինչ գործնական դարձել: Որ ինչ-որ մեկը գրում կամ ասում ա ՝ բարև, ո՞նց ես,  անպայման հետո ինչ-որ բան ա ավելացնում, ու լավագույն դեպքում սպասում ա, որ որպիսությանդ մասին հայտնես նոր շարունակի ու անցնի բուն թեմային: Էդ էնքան սխալ ա, էնքան անբնական ու ռոբոտացնող:  Ու ես զգում եմ, որ իմ մեջ լիքը հարցեր կան, որ հեչ գործնական չեն, բայց շատ կարևոր են իմ համար, իսկ ես չեմ բարձրաձայնում դրանք: 
Անին շարունակում ա նայել իմ կոշիկներին, իսկ ես՝  պատուհանից դուրս: Անիին կոշիկիս վրայի բիծն ա հետաքրքրում, ինձ՝ հենրիի որպիսությունը: Ես ու Անին լուռ ենք: 

Անին հայացքը բարձրացնում ա վեր ու ասում.
-Մար, կոշիկդ ի՞նչ ա եղել, էս ի՞նչ հետք ա: 
Ես ժպտում եմ ու համոզվում, որ Անին ուրիշ ա, մյուսներին նման չի: Հասկանում եմ, որ մարդու ուժը պարզության մեջ ա: Ու մարդիկ, որ համոզում են, թե իրենց ոչ մեկ չի հասկանում, ուղղակի Սարոյան չեն կարդացել ու Անիին չեն ճանաչում: 

-Մար, նկարի կոշիկներիդ վրա, տենց ուշ կկեղտոտվեն ու ավելի սիրուն կլինի: 
-Նկարազարդ, գունավոր գուլպաներ

Հետո Անին գնում ա Մարկուսի մոտ ու իրենք միասին Ուայլդի հեքիաթն են կարդում: Ես նայում եմ կոշիկներիս ու մտածում, թե ո՞նց ա ինքը հիմա, ախր ձայնը մի քիչ կտրված էր, վատառողջ էր: Տեսնես հիմա ո՞նց ա իրեն զգում...

Can you see your days blighted by darkness?
Is it true you beat your fists on the floor?
Stuck in a world of isolation
While the ivy grows over the door.