9 աննշան սխալ, որոնք փոխել են պատմության ողջ ընթացքը (մաս 2)


15:02 , 14 մարտ, 2014

Առաջին մասը կարող եք կարդալ այստեղ:

 5  Ինչու ձախողվեց Դարդանելյան օպերացիան

04
Առաջին համաշխարհային պատերազմի այս սարսափելի օպերացիայում Դաշնակից ուժերը փորձում էին գրավել Դարդանելյան թերակղզու նեղուցը Ռուսաստանի հետ երթուղի բացելու համար, սակայն ամեն ինչ նրանց նախատեսածի պես չընթացավ: Նրանք մասնակցեցին մի ութամսյա ճակատամարտի, որի ընթացքում հարյուր-հազարավոր զոհեր գրանցվեցին Դաշնակից ուժերի և օսմանցիների բանակում:    

Դաշնակից ուժերի կրած հսկայական կորուստների պատճառներից մեկն այն էր, որ նրանք իրենց ժամացույցները չէին համապատասխանեցրել իրար: Մի օպերացիայի ընթացքում Դաշնակից ուժերի ռազմածովային զորքերը յոթ րոպե շուտ ավարտեցին ռմբակոծությունը՝ թրքերին բավականին ժամանակ տալով իրենց խրամատներում վերախմբավորվելու համար: Արդյունքում 600 ավստրալիացիների մոտ կեսը մահացավ կամ վիրավորվեց թուրքերի կրակոցներից և ռումբերից: Ի վերջո, դաշնակիցները ստիպված էին նահանջել, իսկ օսմանցիները հաղթանակ տարան:   

 4  Մարիա Անտուանետայի փախուստի փորձը  

06
Ֆրանսիական հեղափոխությունը բոլորովին այլ ընթացք կստանար, եթե Լուիս XVI-ը և Մարիա Անտուանետան կարողանային փախչել: Նրանք փորձեցին, սակայն այդ փորձը տապալվեց թագուհու կոպիտ սխալների պատճառով: Ի սկզբանե թագավորը ծրագրում էր գաղտնի կերպով միայնակ հեռանալ Փարիզից և իր դաշնակիցներին մոբիլիզացնել հակահեղափոխության համար: Վերջին րոպեին Մարիա Անտուանետան պնդեց, որ իրենք ճանապարհորդեն իրենց երեխաների հետ: Փոքր ու արագընթաց փոխադրամիջոց ընտրելու փոխարեն Մարիա Անտուանետան և նրա ընտանիքը ճանապարհ ընկան մեծ ու դանդաղընթաց կառքով, որը հագեցած էր ամեն տեսակի ճոխ հարմարավետություններով: Դա և մի քանի այլ ձախորդություններն ի վերջո հանգեցրին ընտանիքի կործանմանը:      

Բացի այն, որ կառքը բավականին արագ չէր շարժվում և ուշացնում էր Մարիա Անտուանետայի ժամանումը իրենց ծրագրած նպատակակետում, կառքի շքեղությունը կասկածի տեղիք տվեց շատերին, այդ թվում՝ փոստի կառավարիչ Ժան-Բապտիստ Դրուեին: Ըստ որոշ աղբյուրների՝ Դրուեն ճանաչել է թագավորին մի մետաղադրամից կամ թղթադրամից: Այլ աղբյուրներում էլ նշված է, որ Դրուեն այն բանից հետո է գլխի ընկել, որ կառքում նստած տղամարդը թագավորն է, երբ տեսել է, թե ինչպես է մեկը ի նշան ողջույնի խոնարհվում կառքի առաջ: Դրուեն շտապեց հարևան գյուղ և թագավորի գաղտնի ժամանման մասին տեղեկացրեց այդ գյուղի բնակիչներին: Այդ գյուղի հեղափոխական բնակիչները կանգնեցրին թագավորական ընտանիքի կառքը: Հենց այդ ժամանակ էլ ամեն ինչ բացահայտվեց:

 3  Ռոմելը իր կնոջ տարեդարձը նշեց Դ-օրը

07
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ամենաառանցքային պահերից մեկին Էրվին Ռոմելը թերացավ իր պարտականությունների մեջ: Անապատի Աղվեսը, նույն ինքը՝ Էրվին Ռոմելը, ում Հիտլերը ուղարկել էր՝ Ֆրանսիայի ափին պաշտպանական գործողություններ իրականացնելու, հունվարի 6-ին գնացել էր Գերմանիա՝ իր կնոջ տարեդարձը նշելու համար:  

Հաշվի առնելով թշնամու՝ մի քանի շաբաթվա անգործությունն ու վատ եղանակը՝ Ռոմելը կարծում էր, որ թեպետ թշնամու գրոհը անխուսափելի է, այն այնքան էլ մոտ չէ: Այսպիսով՝ հունիսի 5-ին նա վերադարձավ իր կնոջ և որդու մոտ: Արդյունքում, երբ վրա հասավ Դ-օրը, Գերմանիայի պաշտպանական գծում կատարյալ քաոս էր տիրում. զորքերը մնացել էին առանց իրենց լավագույն ստրատեգներից մեկի:        

Ռոմելն ինքն էլ խոստովանեց իր սխալը և նվաճման մասին լսելուն պես ասաց, որ կնոջ մոտ ուղևորվելը շատ հիմար քայլ էր իր կողմից: Թեպետ Ռոմելն անմիջապես վերադարձավ, մինչև նրա ժամանումը գերմանական կողմին արդեն իսկ զգալի վնաս էր հասցվել: Մի խոսքով, գերմանացիները հաղթանակի շատ ավելի մեծ շանսեր կունենային, եթե Ռոմելը բավարարվեր իր կնոջը շնորհավորական հեռագիր ուղարկելով:

 2  Սխալ շրջադարձ, որի պատճառով սկսվեց Առաջին համաշխարհային պատերազմը

02Ավստրիայի էրցհերցոգ Ֆրանց Ֆերդինանդի սպանությունը առաջին համաշխարհային պատերազմի գլխավոր խթաններից էր: Այն առաջացավ շատ հիմար սխալի պատճառով:

Այդ ճակատագրական օրը միանգամից տեղի ունեցավ սպանության երկու փորձ: Առաջին փորձը ձախողվեց, քանի որ Ֆրանց Ֆերդնիանդի վարորդին հաջողվեց շեղել այն ռումբի ուղղությունը, որը  մարդասպանները նետել էին իրենց մեքենայի ուղղությամբ: Այդ ռումբի պայթյունի հետևանքով վնասվեցին մի քանի պատահական անցորդ և Ֆերդինանդի շքախմբի մի քանի անդամ: Ֆերդինանդին և իր կնոջը հաջողվեց անվնաս մնալ: Անվտանգ վայր հեռանալուց հետո Ֆրանց Ֆերդինանդը պնդեց, որ ինքը պետք է այցելի ռմբակոծության զոհերին:

Հիվանդանոցի ճանապարհին վարորդը  սխալ կողմ շրջվեց՝ նրանց տանելով մարդասպաններից մեկի մոտ: Սերբ ահաբեկիչ Գավրիլո Պրինցիպը հանգստանում էր մի սրճարանում, երբ նա տեսավ այն մեքենան, որում գտնվում էին դուքսն ու դքսուհին: Մի քանի քայլի հեռավորությունից Պրինցիպը երկու կրակոց արձակեց: Գնդակները դիպան նշանակետին: Ֆրանց Ֆերդնիանդը և նրա կինը մահացան: Դրանից կարճ ժամանակ անց սկիզբ առավ այն դժոխքը, որի անունն է առաջին համաշխարհային պատերազմ:   

 1  Ժամանակային գոտիների տարբերության անտեսումը ձախողման դատապարտեց Խոզերի ծոցի նվաճումը

05Խոզերի ծոցի աղետաբեր օպերացիայի ընթացքում Ֆիդել Կաստրոյի զորքերը ճնշեցին Կուբայի այլախոհների ձեռնարկած նվաճման անհաջող փորձը: Պատերազմի ընթացքում ամերիկացիների՝ օդային պաշտպանություն ապահովելու խոստումն այդպես էլ չիրականացավ: Սա մեծապես պայմանավորված էր համապատասխան մարմինների անփութությամբ: Ռազմական և Կենտրոնական հետախուզական վարչության աշխատակիցները հաշվի չառան Կուբայում և Նիկարագուայում գտնվող իրենց բազայի ժամանակային գոտիների տարբերության գործոնը (մեկ ժամվա տարբերություն կար):

Ռմբակոծիչները մի ժամ շուտ ժամանեցին: Բացի այդ, ռմբակոծիչների անձնակազմը չզգուշացրին էսկորտային (ուղեկցորդ) կործանիչների անձնակազմին, որ նրանք պետք է համապատասխան ժամին տեղում լինեին: Երբ պարզ դարձավ, որ նվաճումը դատապարտված էր ձախողման, Ջոն Ֆիցջերալդ Քենեդին դադարեցրեց ամերիկյան ռազմական գործողությունների կառավարումը: Արդյունքում ամերիկացի 4 օդաչու մահացավ: Ջոն Ֆիցջերալդ Քենեդին ստիպված էր ստանձնել կատարվածի պատասխանատվությունը: Դրանից հետո նա փորձ ձեռք բերեց, որը նրան շատ պետք եկավ Կարիբյան ճգնաժամի ժամանակ: