Kiss.am-ը գրում է.
Ցածր ինքնագնահատականը կարող է պայմանավորված լինել բազմաթիվ գործոններով: Երբեմն մարդն իր ինքնագնահատականը յուրացնում է այնպես, ինչպես ներարկում են ծնողները` այդպես էլ չխորանալով իր անձնական խնդիրների մեջ: Այլ դեպքերում ցածր ինքնագնահատականը կարող է ձևավորվել, օրինակ, այն պատճառով, որ երեխան վատ է սովորում դպրոցում և ետ է մնում մյուսներից, ինչը բնականաբար արդյունք է պարապմունքների համար անբարենպաստ մթնոլորտի տանը, ինչպեսև` ծնողների կողմից անբավարար ուշադրության:
Երեխայի ինքնագնահատականի վրա կարող են կործանարար ազդել և հասակակակիցների ծաղրանքը, և չափից դուրս քննադատական վերաբերմունքը մեծերի կողմից:
Անձի հետ կապված խնդիրները, որոշակի իրավիճակներում իրեն «ճիշտ պահելու» անկարողությունը, հավասարապես նաև կյանքի առօրեական, կենցաղային հմտությունների պակասը մարդու մեջ կազմավորում են վատ կարծիք սեփական անձի մասին:
Ուշադիր և անկեղծ վերլուծեք ձեր կյանքի բոլոր նիստերը` փորձելով գտնել այն կետերը, որոնք խանգարում են ձեզ անձնական կյանքի և բնավորության անցանկալի գծերի առումով: Հատկապես մանրամասնորեն որոշակիացրեք այն իրավիճակները, երբ դուք ամենից շատ եք տառապում ցածր ինքնագնահատականի պատճառով:
Աշխատելով ինքներդ ձեզ վրա` զգալիորեն կբարձրացնեք ձեր ինքնագնահատականը: Աշխատե՛ք միշտ հասնել ձեր առջև դրված նպատակին. դրա համար փորձեք որոշակիացնել իրատեսական և հաղթահարելի նպատակներ: Հստակ որոշեք ձեր գործողությունների պլանը և ստիպեք ձեզ աննահանջ հետևել դրանց, ինչքան էլ ժամանակ առ ժամանակ սկսածը կիսատ թողնելու գայթակղություն առաջանա:
Հիշե՛ք, թե ինչքան կարևոր են մեր աշխարհընկալման համար կատարված բարի գործերը, ինչքան կարևոր է ինքներս մեր մեջ լավագույն մարդկային գծերը դաստիարակաելու մղումը, ձգտումը մեծացնելու մեր հետաքրքրությունների ու նախասիրությունների շրջանակը: Զբաղվե՛ք ձեր սիրած գործով. ժամանակի հետ դուք ձեռք կբերեք փորձ ու հմտություն, որը հետո առիթ կդառնա հպարտանալու ինքերդ ձեզնով:
Անձի հետ կապված խնդիրները, որոշակի իրավիճակներում իրեն «ճիշտ պահելու» անկարողությունը, հավասարապես նաև կյանքի առօրեական, կենցաղային հմտությունների պակասը մարդու մեջ կազմավորում են վատ կարծիք սեփական անձի մասին:
Ուշադիր և անկեղծ վերլուծեք ձեր կյանքի բոլոր նիստերը` փորձելով գտնել այն կետերը, որոնք խանգարում են ձեզ անձնական կյանքի և բնավորության անցանկալի գծերի առումով: Հատկապես մանրամասնորեն որոշակիացրեք այն իրավիճակները, երբ դուք ամենից շատ եք տառապում ցածր ինքնագնահատականի պատճառով:
Աշխատելով ինքներդ ձեզ վրա` զգալիորեն կբարձրացնեք ձեր ինքնագնահատականը: Աշխատե՛ք միշտ հասնել ձեր առջև դրված նպատակին. դրա համար փորձեք որոշակիացնել իրատեսական և հաղթահարելի նպատակներ: Հստակ որոշեք ձեր գործողությունների պլանը և ստիպեք ձեզ աննահանջ հետևել դրանց, ինչքան էլ ժամանակ առ ժամանակ սկսածը կիսատ թողնելու գայթակղություն առաջանա:
Հիշե՛ք, թե ինչքան կարևոր են մեր աշխարհընկալման համար կատարված բարի գործերը, ինչքան կարևոր է ինքներս մեր մեջ լավագույն մարդկային գծերը դաստիարակաելու մղումը, ձգտումը մեծացնելու մեր հետաքրքրությունների ու նախասիրությունների շրջանակը: Զբաղվե՛ք ձեր սիրած գործով. ժամանակի հետ դուք ձեռք կբերեք փորձ ու հմտություն, որը հետո առիթ կդառնա հպարտանալու ինքերդ ձեզնով:
Բարձր ինքնագնահատական ունենալու համար ոչ պակաս կարևոր է շրջապատի հետ հարաբերություններ կառուցելու հմտությունը, անմիջական լինելու կարողությունը, լավ ընկերներ ու ծանոթներ ունենալը. իսկ դա անհնար է առանց կոռեկտ շփման հմտություննրի տիրապետելու և ինքնավերահսկման կարողության:
Սթափ և օբյեկտիվ վերաբերմունքը սեփական անձի հանդեպ նորմալ ինքնագնահատականի հիմքն է: Ձեր շրջապատում միշտ էլ կլինեն մարդիկ, ովքեր ինչ-որ բանում գերազանցում են ձեզ. ասենք` ավելի ուժեղ են, գեղեցիկ, հմայիչ, զարգացած, հաջողակ կամ հանրահայտ: Եվ հավասարապես էլ` կգտնվեն այնպիսիք, ովքեր զիջում են ձեզ այդ նույն հարցերում: Փորձեք օբյեկտիվ վերաբերվել ձեզ` ձեր բոլոր թերություններով հանդերձ:
Սա ամենևին չի նշանակում, որ չպետք է ձգտել դրանք ուղղել կամ վերացնել, բայց պետք չէ ինքն իրենից պահանջել լինել կատարյալ: Մարդը անսխալական չէ, սակայն փորձեք ձեր սխալներից քաղել օգտակար դասեր, եթե արդեն սխալն արված է: Փորձեք հումորով վերաբերվել անհաջողություններին ու տհաճ իրավիճակներին, և ձեզ համար ավելի հեշտ կլինի ընդունել այն իրողությունները, որոնք դուք ի զորու չեք փոխել:
Վատ ինքնագնահատականը սեփական անձի մասին միշտ վատը մտածելու սովորությունն է: Որպես կանոն` նման մտածելակերպը յուրաքանչյուր մարդու կդարձնի անուղղելի հոռետես, ով ինք իրեն ներշնչել է, թե չի կարող իրացնել սեփական ներուժը, ինչն էլ ստիպում է դժվարությունների հանդիպելիս հանձնվել և կրել պարտություն պարտության հետևից: Դա տեղի կունենա ամեն ինչում. շրջապատի հետ շփումներում, ուսման մեջ, աշխատանքում, որևէ նպատակի հասնելու ճանապարհին և այլն:
Երբեք մի մտածեք և խոսեք ձեր մասին վատը: Ինքնահարգանք չունեցող մարդկանցից հաճախ կարելի է լսել բացասական արտահայտություններ սեփական անձի մասին: Ազատվեք այդ սովորությունից: Մի՞թե ձեր մեջ ոչ մի լավ բան չկա: Մտածեք՝ ինչն է ձեզ դուր գալիս հենց ձեր մեջ և ամեն օր 10-15 րոպե բարձրաձայն արտահայտվեք միայն դրական պնդումներ ձեր մասին: Արե՛ք դա միայնակ, շատ մտերիմ մարդու հետ կամ էլ պարզապես ձայնագրեք ձեր մենախոսությունը ձայնագրիչով: Շարունակե՛ք դա այնքան ժամանակ, քանի դեռ ձեռք չեք բերել կարողությունը այլ մարդկանց ներկայութամբ ձեր մասին դրական արտահայտվել:
Սթափ և օբյեկտիվ վերաբերմունքը սեփական անձի հանդեպ նորմալ ինքնագնահատականի հիմքն է: Ձեր շրջապատում միշտ էլ կլինեն մարդիկ, ովքեր ինչ-որ բանում գերազանցում են ձեզ. ասենք` ավելի ուժեղ են, գեղեցիկ, հմայիչ, զարգացած, հաջողակ կամ հանրահայտ: Եվ հավասարապես էլ` կգտնվեն այնպիսիք, ովքեր զիջում են ձեզ այդ նույն հարցերում: Փորձեք օբյեկտիվ վերաբերվել ձեզ` ձեր բոլոր թերություններով հանդերձ:
Սա ամենևին չի նշանակում, որ չպետք է ձգտել դրանք ուղղել կամ վերացնել, բայց պետք չէ ինքն իրենից պահանջել լինել կատարյալ: Մարդը անսխալական չէ, սակայն փորձեք ձեր սխալներից քաղել օգտակար դասեր, եթե արդեն սխալն արված է: Փորձեք հումորով վերաբերվել անհաջողություններին ու տհաճ իրավիճակներին, և ձեզ համար ավելի հեշտ կլինի ընդունել այն իրողությունները, որոնք դուք ի զորու չեք փոխել:
Վատ ինքնագնահատականը սեփական անձի մասին միշտ վատը մտածելու սովորությունն է: Որպես կանոն` նման մտածելակերպը յուրաքանչյուր մարդու կդարձնի անուղղելի հոռետես, ով ինք իրեն ներշնչել է, թե չի կարող իրացնել սեփական ներուժը, ինչն էլ ստիպում է դժվարությունների հանդիպելիս հանձնվել և կրել պարտություն պարտության հետևից: Դա տեղի կունենա ամեն ինչում. շրջապատի հետ շփումներում, ուսման մեջ, աշխատանքում, որևէ նպատակի հասնելու ճանապարհին և այլն:
Երբեք մի մտածեք և խոսեք ձեր մասին վատը: Ինքնահարգանք չունեցող մարդկանցից հաճախ կարելի է լսել բացասական արտահայտություններ սեփական անձի մասին: Ազատվեք այդ սովորությունից: Մի՞թե ձեր մեջ ոչ մի լավ բան չկա: Մտածեք՝ ինչն է ձեզ դուր գալիս հենց ձեր մեջ և ամեն օր 10-15 րոպե բարձրաձայն արտահայտվեք միայն դրական պնդումներ ձեր մասին: Արե՛ք դա միայնակ, շատ մտերիմ մարդու հետ կամ էլ պարզապես ձայնագրեք ձեր մենախոսությունը ձայնագրիչով: Շարունակե՛ք դա այնքան ժամանակ, քանի դեռ ձեռք չեք բերել կարողությունը այլ մարդկանց ներկայութամբ ձեր մասին դրական արտահայտվել:
Կազմե՛ք մի ցանկ, որտեղ գրված են ձեր բնավորության գրավիչ գծերը, հմտություններն ու ձեռքբերումները և արեք հնարավոր ամեն ինչ դրանք ժամանակի ընթացքում լրացնելու նոր գրառումներով: Կարդացեք այդ ցուցակը ամեն օր, առավել ևս այն ժամանակ, երբ սկսում եք հարգանքի բացակայություն զգալ ձեր հանդեպ: Անպայման ցուցակում գրեք ձեր կողմից արված բարի և օգտակար գործերը: Դրա մեջ ներառեք անգամ մանրուքները: Լրացրե՛ք այդ ցուցակը մի քանի օրը մեկ և պարբերաբար աչքի անցկացրեք այն: Դա զգալիորեն կօգնի հաղթահարել սեփական անձի և արարքների մասին բացասաբար մտածելու սովորությունը:
Ձեր ցածր ինքնագնահատականը կարող է կապված լինել ինչ-որ մեկի խոսքերի կամ արարքների հետ: Չե՞ք կարծում, որ նա ձեզ վիրավորում է, նվաստացնում կամ անարդարացի քննադատում: Այդ դեպքում պետք է նրան ասել այդ մասին և պահանջել փոխել նման պահվածքը: Ձեր նկատմամբ արված քննադատոթյունը սովորեք ընդունել խաղաղ, դրանից օգտակար դաս քաղելով, բայց վճռականորեն մերժեք չափազանցված ընդհանրացումներն ու բացասական պիտակները: Եթե դուք հնարավորություն չունեք ազդել չափազանց քննադատաբար տրամադրված անձնավորության վրա, ապա պետք է մտածել նրա հետ շփումը կրճատելու կամ ընդհանրապես ընդհատելու մասին:
Իրականության ոչ սթափ ընկալումը և շրջաատողնմերի կողմից փոխըմբռնման ակնկալիքը ինքն իր հանդեպ հարգանք չունեցող մարդուն երբեմն դարձնում են խաղալիք օտար մարդկանց ձեռքում: Զգուշացե՛ք ձեր վնասների կամ տուժելու հաշվին ընդառաջ գնալ ինչ-որ մեկի շահերին:
Դաստիարակե՛ք ձեր մեջ ինքնավստահություն, սովորեք խնդրել, պահանջել, ինչպես նաև մերժել զրուցակցին, եթե որևէ բան չեք կարող կամ չեք ուզում անել:
Ոչ մի դեպքում մի շարունակեք անհավասար ընկերությունը կամ ձեզ համար ստորացուցիչ սիրային կապը:
Հարգանքը մարդկային ամենամեծ արժեքներից մեկն է: Յուրաքանչյուրն արժանի է մեծ հարգանքի, բայց ոչ բոլորին է վիճակված ստանալ հարգալից վերաբերմունք: Ով ցանկանում է, որ իրեն հարգեն, մինչ այդ նա պետք է ապացուցի, որ արժանի է այդ հարգանքին: Հարգանք պահանջելուց առաջ, պետք է նույն հարգանքով վերաբերվել մյուսներին:
Նյութի աղբյուր՝ http://www.kiss.am/publ/hogebanowtyown/inchpe_s_bard_39_rad_39_nel_and_39_i_inqnagnahatakany_39/3-1-0-17
Կայքում տեղ գտած մտքերն ու տեսակետները հեղինակի սեփականությունն են և կարող են չհամընկնել BlogNews.am-ի խմբագրության տեսակետների հետ:
print
Տպել