
Գորիսի նախկին քաղաքապետ Սամվել Հարությունյանը Aravot.am-ին նոր տեղեկություններ է պատմել Սյունիքի նախկին մարզպետ Սուրիկ Խաչատրյանի կյանքից: Նրա խոսքով` Սյունիքի նախկին մարզպետ, Գորիսի պետական համալսարանի կառավարման խորհրդի նախագահ, ՀՀԿ խորհրդի անդամ, նույն կուսակցության Սյունիքի տարածքային կառույցի ղեկավար, ԵԿՄ վարչության անդամ, նույն միության Սյունիքի տարածքային կազմակերպության ղեկավար, Սյունիք բարեգործական հիմնադրամի նախագահ, Հայաստանի վոլեյբոլի ֆեդերացիայի համանախագահ, «Հայոց մարտիկներ» հ/կ նախագահ, Սյունիք, Գորիս հայրենակցական միությունների նախագահ Սուրիկ Խաչատրյանը 90-ականներին գործում էր իր բանդայով. բանդան արդեն 23 տարվա պատմություն ունի: «1990 թվականի գարնանը Սուրիկ Խաչատրյանը, որ նախկինում 4 հանցագործությունների համար դատապարտվել ու ազատազրկվել էր ու իր պատիժը կրել Հայաստանի գրեթե բոլոր բանտերում, նաև Ադրբեջանի` այն ժամանակ Շուշիի, Բաքվի բանտերում, ներկայանում է Գորիս ու սկսում է ուղղորդել այդ ժամանակվա Գորիսի ինքնապաշտպանական խորհրդի նախագահին և խորհրդի անդամներին…
Այդ ընթացքում փոխանակ Գորիսի սահմանի պաշտպանունակությունն ամրապնդվեր, ճիշտ հակառակն է տեղի ունենում և գրեթե բոլոր սահմանամերձ գյուղերի, նաև շրջկենտրոն Գորիսի «Ավանգարդ» տնտեսության, անգամ Շինուհայրի տնտեսության երկու տասնյակից ավելի անասնապահներ և հայրենիքի պաշտպաններ են զոհվում, և մոտ 5000 անասուն է հափշտակվում… 1990 թվականի հոկտեմբերի կեսերին նման մի բան տեղի ունեցավ Խնածախ գյուղում, գյուղից մի քանի կիլոմետր հեռավորության վրա գիշերը սպանվեցին գյուղի լավագույն պաշտպաններից Յուրան և անասնապահ Վաղարշակը, հափշտակվել էին 1400 անասուն: Երբ ես և ընկերներս գիշերը դեպքի վայր ներկայացանք, տեսանք, որ դժվար թե թուրքը այդպես մոտենար ու կատարեր այդ ոճրագործությունը: Մեր խորին համոզմամբ` այդ ոճրագործությունների մեծ մասը կատարվել է Հայաստանում՝ վայ-հայերի կողմից: Հոկտեմբերի 15-ին Վազգեն Սարգսյանը պատգամավոր Սմբատ Հակոբյանի հետ ժամանեց Գորիս և ազատամարտիկների խորհրդակցություն հրավիրվեց: Այդ ժամանակ պաշտոնական վաշտերն էին ստեղծվում: Ես այդ հավաքի ժամանակ հարցրի` արդյոք նորաստեղծ վաշտի հրամանատարական կազմում պե՞տք է տեղ գրավեն քրեական անցյալ ունեցող անձինք, Վազգենը Սարգսյանը պատասխանեց` ոչ, բայց որոշ անձինք, որոնք նախկինում դատապարտվել են, նաև կարող են մասնակցել իբրև շարքայիններ հայրենիքի պաշտպանությանը: Հետո հարցրի՝ կլինի՞ Գորիսի բնակչությունը առաջադրի վաշտի հրամանատարի թեկնածուներին, Վազգեն Սարգսյանը տվեց իր համաձայնությունը: 2 օրվա ընթացքում Գորիսի սահմանամերձ բոլոր գյուղերում ես և ընկերներս նախաձեռնեցինք բնակիչների ընդհանուր ժողովներ, որոնք միաձայն առաջարկեցին վաշտի հրամանատար նշանակել ազատամարտի նվիրյալ, ՀՅԴ-ական, Գորիսի մարտական ջոկատի հրամանատար Սոս (Լերմենտ) Սարգսյանին: Դրանից հետո, երբ պատրաստվում էին դիրքեր մեկնելու, ինձ ու Սոսին՝ Սուրիկ Խաչատրյանը խաբեությամբ, բռնության գործադրմամբ տանում է իրենց մասնավոր բանտ Գորիսում, և այնտեղ մեզ պահում են երեսուն ժամ ու մի քանի ժամ խոշտանգում: Սոսի փառահեղ մորուքից ոչինչ չէր մնացել, ճանկերով պոկել էին նրա մորուքը: Հետո մեզ ստիպում էին գրել, թե որտեղից մեզ զենքը, ստիպում էին գրել, որ ՀՅԴ-ից ենք վերցրել զենքը և այլն… Ես կոնկրետ գրել եմ`«Իմ զենքով ընկերներիս հետ ծառայել եմ ու շարունակելու եմ ծառայել հայության ազատագրմանը»: Դրանից հետո մեզ ուզում էին կախել Գորիսի հրապարակում`տարածելով սուտ տեղեկություններ, թե իբրև ես ու ընկերս զենք ենք վաճառել թուրքերին: Հակառակ իրենց սպասումների՝ Գորիսի ժողովուրդը, հատկապես Խնածախի, Վանատուր գյուղերի բնակիչները ոտքի կանգնեցին, որտեղ ավելի շատ էինք մասնակցել ինքնապաշտպանությանը: Խնածախի այդ ցասումը առաջնորդում էր ՀՅԴ–ական, Գորիսի կոմիտեի նախագահ, 29-ամյա բնակիչ, երեք տարեկան մինուճար աղջկա հայր Արմեն Ալեքսանյանը…
Ամբողջական հոդվածը կարող եք կարդալ այստեղ