Հին ժամանակներում գրողների և, առհասարակ, մարկանց համար ոգեշնչման աղբյուր էին ասպետները, ովքեր չափազանց սիրված էին հասարակության կողմից:
Այս ասպետները տիրապետել են այնչափ մեծ հմայքի ու առնականության, որ գրավել են յուրաքանչյուր մարդու սիրտ:
Շոտլանդական պարտիզանական պատերազմի ժամանակ Դուգլասը դարձավ Բրյուսի լավագույն ուղեկիցը և անգլիացիների շրջանում հայտնի դարձավ որպես Սև Դուգլաս:
Երբ Բրյուսը մահացավ 1329 թ.-ին, նա խնդրեց Սըր Ջեյմսին իր սիրտը թաղել Երուսաղեմում: Խաչակրաց արշավանքով շեղվելով՝ Դուգլասը հանդիպեց ընկեր-ասպետի, ով շրջափակման մեջ էր ընկել Տեբայի ճակատամարտում: Բրյուսի ցանկությունը երկրորդ պլան մղելով՝ նա վազեց դեպի թեժ կռիվը և մինչև վերջին շունչը պայքարեց որպես հմուտ ռազմիկ:
Էդվարդի՝ ասպետականության իրականության հետ ծանոթանալն իսկապես դրամատիկ պատմություն է: Երբ նա դեռ 16 տարեկան էր, Քրեսիի ճակատամարտում անգլիական բանակի առաջամարտիկներից մեկն էր: Հենց այս ճակատամարտում էլ անելանելի պայքարի է բռնկվել և հաղթանակ տանելով՝ հերոս դարձել իր հայրենակիցների համար: Տասը տարի անց նա գլխավորում էր անգլիական բանակը Պուատյեի ճակատամարտում և Հարյուրամյա պատերազմի ընթացքում անգլիացիների տարած երեք հզորագույն հաղթանակների մեջ է ներգրավված եղել:
Ֆրանսիայում անգլիական հողերի կառավարումն իր ձեռքը վերցնելով՝ Էդվարդը ոչ միայն հայտնի քաղաքական գործիչ դարձավ, այլև հայրենակիցների աչքերում տպավորվեց որպես վեհանձնության մարմնավորում: Էդվարդը կդառնար Անգլիայի ամենահզոր թագավորներից մեկը, եթե չհիվանդանար դիզենտերիայով և չմահանար հորից ընդամենը մեկ տարի առաջ:
13 տարեկանում ասպետ հռչակվելուց մեկ տարի անց Հենրին իր առաջին ճակատամարտն է տանում՝ օգնելով գրավել Բերվիքի ամրոցը: Նա ապացուցեց, որ հրաշալի ռազմիկ և առաջնորդ է՝ իր հմտությունները ցուցադրելով նաև Պրուսիայում Խաչակրաց արշավանքի, Ֆրանսիայի դեմ Անգլիայի պատերազմի և Շոտլանդական սահմանային հարձակումների ժամանակ:
Փերսին օգնեց ապստամբ Հենրի Բոլինգբրոքին հաստատվել գահին որպես Հենրի IV արքա՝ 1399 թ., սակայն այնուհետև երկուսն էլ դուրս մնացին խաղից: Սպանվել է Շրյուսբարում ազնվական ուժերի հետ պատերազմի ժամանակ:
Հարյուրամյա պատերազմում անգլիացիների դեմ պայքարելիս Շարնին գերի է ընկել երկու անգամ: Սակայն նրա հեղինակությունն այնքան բարձր էր, որ միանգամից ազատ է արձակվել՝ ինքը վճարելով սեփական փրկագինը:
Մի քանի ճակատամարտերում խիզախորեն պայքարելուց հետո Շարնին սպանվել է Պուատյեի պատերազմի առաջին գծում՝ ֆրանսիական արքայական դրոշը՝ Օրիֆլեյմը, ձեռքին:
Արքբիշոփ Ստիֆենը նրան բնութագրել է որպես «բոլոր ժամանակների ամենահզոր ասպետ»: Վիլյամ Մարշալը մանր ազնվականից դարձել է Անգլիայի ամենահարգված ասպետը: 20-րդ դարում իր առաջին մարտի ժամանակ նա աչքի ընկավ իր տաքարյունությամբ, այդ իսկ պատճառով կարողացավ միանալ Ֆրանսիական հայտնի մրցաշարին՝ դառնալով հայտնի մարտիկ: Իր մտերիմ ընկերոջ՝ Հենրիի, մահից հետո, ով Հենրի II արքայի որդին էր, Մարշալը մասնակցել է խաչակրաց արշավանքին ընկերոջ հիշատակի համար:
Անգլիա վերադառնալուց հետո Մարշալը կռվել է Հենրի II-ի համար, օգնել է ղեկավարել երկիրը Ռիչարդ I-ի բացակայության ընթացքում և Ջոն արքայի դեմ ապստամբության ժամանակ ստորագրել է Մագնա Կարտան (Ազատությունների Մեծ Խարտիա): 1216 թ. Ջոնի մահից հետո Մարշալը դարձավ երիտասարդ Հենրի III-ի պաշտպանը: Մահից հետո թաղվել է Լոնդոնի Տաճարային եկեղեցում:
