Հայոց այբուբենը ստեղծել է Մեսրոպ Մաշտոցը 405-406 թթ.: Դրան նվիրված տարբեր հուշարձաններ կան՝ տարբեր երկրներում գտնվող:
1. Կլիվլենդ, ԱՄՆ
2010 թ. Կլիվլենդում տեղադրվեց հուշարձան հայոց այբուբենի պատվին: Այն գտնվում է Հայկական արվեստի այգում: Հուշարձանի վրա պատկերված են տառերը և արվեստի հայտնի գործիչների անուններ, որոնք հայկական ծագում են ունեցել:
2. Նովոկուզնեցկ, Ռուսաստան
Սարիկ Աբրահամյանը՝ «Կուզբասի հայերի միություն» հիմնադրամի նախագահը, քաղաքին հուշարձանի տեսքով նվեր է արել, որը ի պատիվ հայոց այբուբենի է:
3. Սան-Պաուլու, Բրազիլիա
Սուրբ Հովհաննես Մկրտչի եկեղեցու տարածքում գտնվում է հայոց այբուբենին նվիրված հուշարձանը: Այն կառուցվել է տեղի հայկական համայնքի նախաձեռնությամբ:
4. Նիկոսիա, Կիպրոս
Մելքոնյանի անվան կրթական ինստիտուտի շրջակայքում կարող եք հայոց այբուբենին նվիրված հուշարձան գտնել: Վերոնշյալ հիմնարկը ստեղծվել է 1926 թ. Կարապետ և Գրիգոր Մելքոնյան եղբայրների կողմից:
5. Ալֆորվիլ, Ֆրանսիա
Հուշարձանը հիմնվել է 2008 թ.՝ Մեսրոպ Մաշտոցի անվան դպրոցի երեսնամյակի պատվին:
6. Պրովիդենս, ԱՄՆ
Հուշարձանը, որը խորհրդանշում է հայոց այբուբենը, գտնվում է Հայկական ժառանգության այգում: Այն տեղադրվել է ցեղասպանության զոհերի հիշատակին: Վրան գրված են խոսքեր՝ նվիրված այն բանին, թե ինչքան կարևոր է հայերեն խոսքն ու գիրը պահպանելը. «Քանի դեռ հնչում է հայերեն խոսքն, ու գոյություն ունի հայկական գիրը, Հայաստանը կապրի»:
7. Բարնաուլ, Ռուսաստան
Ալթայի երկրամասի յոթանասունամյակին նվիրված հայկական համայնքը Բարնաուլ քաղաքին նվիրեց հուշարձան՝ ի նշան հայ-ռուսական բարեկամության: Քանդակը բաց գրքի տեսք ունի, որի բոլոր էջերին հայերեն և ռուսերեն տառերն են գրված:
8. Օշական, Հայաստան
Հայոց այբուբենի ամենագլխավոր և ամենախոշոր հուշարձանը, որն անպատճառ տեսնել է պետք, գտնվում է գյուղ Օշականում՝ Արագած լեռան հյուսիսային հատվածում: Հսկա քարերի շնորհիվ ստեղծվել են հայերեն բոլոր 39 տառերը:
