Երբ կը խօսինք կաշառակերութեան մասին, պէտք է գիտակցինք թէ ի՞նչ կը նշանակէ իրականութեան մէջ կաշառակերութիւնը: Կաշառակերութիւնը լայն հասկացողութիւն է, իւրաքանչիւր ոք ունի իր սեփական սահմանումը եւ մեկնաբանումը կաշառակերութեան շուրջ: Իր պարզ բացատրութեան մէջ, կաշառակերը կընէ ցանկացած ոյեւէ աշխատանք ապօրինի ճանապարհով հասնելու համար իր նպատակին:
Կաշառակերութիւնը ոչ թէ բարձր դասի հասարակութեան միայն կը սահմանուի, այլեւ՝ ամէն մի անհատի հարցն է նայեւ, որովհետեւ ըստ իս մեզանից շատերը ուղղակի շփում ունեցած են վերադաս խավին հետ, այսինքն ներգրաւուած ենք բոլորս ալ մի կերպ կաշառակերութեան մէջ, մենք հետեւած ենք մեր կեանքի ճանապարհով: Հեշտ է խօսիլ մարդկանց մասին եւ քննադատել նրանց, միաժամանակ մեծամասնութիւնը կ՛անտեսէ որ ինք՝ նույն բանը ըրած է իր կեանքի ընթացքում:
Պահ մը ամէն մարդ ինքզինք թող զննէ, ու կը հասկանայ այն ժամանակ միայն որ ինք նույնպէս մաս կազմած է կաշառակերութեան. Ուսանող մը իր չափով կրնայ կաշառակեր ըլլալ, գուցէ հարց տրուի թէ ի՞նչպես ուսանողը կրնայ ներգրաւուի կոռուպցիայի, ուսանող մը երբ կը փորձէ իր թուղթը անօրինական ճանապարհով արդիւնքի հասցնէ, սա կոռուպցիա է. Երբ ուսուցիչը կողմնակալ է մէկին, սա կոռուպցիա է, երբ կաթնավաճառը ջուր կաւելացնէ կաթին մէջ, սա կոռուպցիա է, երբ երգչուհի մը անտեսելով իր հանդիսատեսներին, ու ելոյթ մը յանկարծակիօրէն կը կանխէ, այս ալ կոռուպցիայի մի այլ դրսեւորում մըն է, երբ դատաւորը չի պաշտպաներ օրէնքն ու արդարութիւնը՝ միայն այն պատճառով վաստակելու համար աւելի շատ գումար, այս կը կոչուի կոռուպցիա, եւ ցանկը կը շարունակուի: Միեւնոյնն է կաշառակերութիւնը կամ չարաշահումը: Մենք, պարզապէս սիրում ենք տեսնել կոռուպցիայի մէջ մեր երկրի ղեկավարներին, եւ անտեսել այն ինչ որ մենք ենք անում: Տարբերութիւնն այն է միայն, որ մեր չափանիշը կոռուպցիայի մէջ տարբեր է, իշխող դասակարգը տարբեր, բայց մենք բոլորս անում ենք նույն բանը:
Եթե մենք իսկապես ուզում ենք արմատախիլ անել կոռուպցիան մեր հասարակութեան մեջ, հարկ է նախ եւ առաջ մեր մասնակցութիւնը բերենք և դուրս վանենք մեր հոգիներէն օրինազանցութեան ոգին, մենք պետք է լինենք նախաձեռնողը, քիչ չեն դպրոցական դասաւանդութիւններու դերակատարութիւնը, այնպէս մը ընելու է որ ուսանողն իր մատղաշ հասակին սկսեալ սերմանուի Արդարութեան Զգացումը եւ Անաչառութիւնը: Երբ ամէն մի անհատ դերակատարութիւն մ՛ունենայ անձամբ եւ անխաթար պահելով իր մասնագիտութիւնը իր մտքում, մենք կարող ենք ազատուել այս ախտից: Ակնհայտ է երբ որոշումները կը կատարուին իր արժանիքներովը, երբ կլինի հաւասարութիւն եւ արդարութիւն, երբ ամէն մարդ կազնուանայ իր անձին հետ եւ իր մասնագիտութեան մէջ, փոփոխութիւն տեղիք կ՛ունենայ ի վերջոյ...
