168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման շրջանակում զրուցել ենք ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Սոֆյա Հովսեփյանի հետ
– Տիկին Հովսեփյան, Մյունխենում կայացած Նիկոլ Փաշինյան-Իլհամ Ալիև հանդիպման կարևորագույն մեսիջները որո՞նք էին:
– Թեև այսօր լրատվադաշտում փորձում են հեղինակազրկել այդ հանդիպման կարևորագույն կետերը, բայց այնտեղ հստակ՝ կարևոր նախապայմանը, որը դրվեց՝ հարցի լուծումը պետք է գտնել առանց պատերազմի: Երկրորդ՝ այսօր Հայաստանը ունի կառուցողական մոտեցում խնդրի լուծմանը, բայց Ադրբեջանի կողմից այդ դիրքորոշումը և վարքագիծը չկա: Երրորդ՝ նախորդ տարիների ընթացքում ունեցել ենք փակուղային վիճակներ, որովհետև ադրբեջանական կողմն ունի միայն մեկ դիրքորոշում, այն է՝ իրենց գնահատմամբ՝ գրավյալ տարածքների նկատմամբ ամբողջականություն, և անգամ ցենզուրայի սահմանն այնքան անցավ, որ Երևան քաղաքը համարեց ադրբեջանական՝ այն դեպքում, երբ Երևան քաղաքն այնքան հին պատմություն ունի, որ Ադրբեջանը որպես ցեղային միություն՝ գոյություն չի ունեցել այդ ժամանակահատվածում:
– Ի՞նչ նկատի ուներ Նիկոլ Փաշինյանը, երբ Ալիևին ասաց, որ դեմ չի լինի, եթե նա խոսի հայ ժողովրդի հետ: Հայ ժողովրդին ի՞նչ կարող է ասել Ադրբեջանի նախագահը, և արդյո՞ք հայ ժողովուրդն ուզում է լսել Իլհամ Ալիևին:
– Սա բանակցային քայլ էր՝ խայծ. Ալիևը ի՞նչ պետք է խոսի: Նա պետք է խոսի այն մասին, թե որքան ժամանակ է նա ամենօրյա ռեժիմով հրադադար խախտել, հազարավոր երիտասարդների կյանքի համար ռիսկային է դա եղել, մինչդեռ մեր կողմից բոլոր տարիներին միշտ եղել է ավելի կառուցողական մոտեցում: Եթե Ալիևը պետք է խոսի այն դիրքորոշումով, ինչ ինքը ունի, ապա թե՛ ՀՀ, թե՛ Արցախի Հանրապետության բնակիչները իրենց դիրքորոշումը կասեն: Այսինքն՝ այստեղ կարևոր էր այն մեսիջը, որ պետք է երեք ժողովուրդների համար ընդունելի տարբերակ լինի, իսկ մենք ունենք շատ հստակ դիրքորոշում՝ հողային զիջում գոյություն չունի, իսկ իրենք ասում են, որ պետք է հողեր վերադարձվեն, այսինքն՝ ստացվում է, որ իրենց համար անընդունելի տարբերակ է: Կարևոր մեսիջ էր նաև այն, որ՝ երբ խոսում եք հողերի մասին, դա մեզ համար անվտանգության հարց է:
– Անդրադառնանք ներքաղաքական խնդիրներին. մի խումբ իրավապաշտպաններ, իրավաբաններ, փաստաբաններ նշում են, որ հանրաքվեի դրված նախագիծը հակասահմանադրական է, բերում են տարբեր հիմնավորումներ՝ ընթացակարգերի հետ կապված: Այնուամենայնիվ, իշխանությունը, որի ներկայացուցիչն եք նաև Դուք, հետ չկանգնեց հանրաքվեի գաղափարից: Մտավախություն չունե՞ք, որ ձեզ հաջորդող իշխանությունների օրոք կարող եք պատասխանատվության ենթարկվել, ինչպես պնդում են մի խումբ իրավաբաններ, թե՞ նրանք խտացնում են գույները:
– Իրականում ոչ մի մտահոգություն չունեմ, որովհետև բոլոր հանցագործությունները, որոնք արվել են նախորդ իշխանության կողմից, և այսօր շատ ծանր հանցագործություններ ուղղակի ներկայացվում են՝ ոչ մի խնդիր չունեցող, ապա ես մտահոգություն չունեմ այն բանի համար, որ ոչ լեգիտիմ ՍԴ-ն այսօր փորձում ենք փոխել: Դա պետք է լինի յուրաքանչյուր մարդու պահանջ: Նախորդ իշխանության ներկայացուցիչները, որոնք մեզ մինչև 15 տարի կալանքի են դատապարտում, իրենք պետք է հասկանան, թե ինչ ճանապարհով են անցել և ինչ ՍԴ են ժառանգություն թողել: Այսօրվա ՍԴ-ն օր առաջ, իրապես, պետք է փոխվի, և ավելի ժողովրդավար տարբերակ, քան հանրաքվեով փոխելը, ես չեմ կարծում, թե կա: Խնդիրն այն է, որ մի քանի տարբերակ ընդունվեց, բոլորը քննադատվեց, այսինքն՝ բոլոր այն տարբերակները, որ բխում էին Սահմանադրությունից, ընդունելի էր կամ ընդունելի չէր այս կամ ուժի կողմից, քննադատվեց, և այո, ես կարծում եմ, որ մեր երկրում պետք է հանրաքվեի ինստիտուտը ձևավորվի:
– Հասարակ քաղաքացիների կյանքում ի՞նչ կփոխվի, եթե, օրինակ՝ գնան և «այո» ասեն այս հանրաքվեին դրված հարցին:
– Ամբողջ տեղեկատվական ուղղությունները տանում են նրան, որ հասարակ քաղաքացին չի առնչվում ՍԴ-ին: Եթե հետքայլ անենք, այդ հասարակ քաղաքացու ընտրությունը կեղծելու փաստը, որը ամրագրվում էր՝ որպես օրինական, ՍԴ ձեռքում էր:
– Այդ դեպքում՝ Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողո՞վը:
– Ես վստահ եմ, որ հընթացս նաև ԿԸՀ հարցը կլինի, բայց ԿԸՀ գործունեության լեգիտիմ կամ ոչ լեգիտիմ լինելու վերաբերյալ որոշում կարող է կայացնել ՍԴ-ն: Բայց եթե ՍԴ-ն ամեն գործողություն համարել է օրինական, ընդ որում՝ հանցագործությունները համարել է օրինական, այստեղ մենք ավելի բարձր օղակի հետ ունենք խնդիր, և այդ հարցը լուծելուց հետո նոր ներքևի օղակներին պետք է անդրադառնանք:
– 2017թ. խորհրդարանական ընտրությունները լեգիտիմ են համարվել, որևէ ուժ դրանց լեգիտիմության վերաբերյալ բողոք չի ներկայացրել, նույն «ԵԼՔ» խմբակցությունից, չեմ հիշում, որ դիմում ուղարկեին ՍԴ:
– Իհարկե չեն ուղարկել, ինչո՞ւ պետք է ուղարկեին: Ինքս 2017թ. եղել եմ թեկնածու՝ Շիրակի մարզում, և լեգիտիմությունը կայանում էր նրանում, որ մարդիկ գնում և ընտրում էին տվյալ անձին, բայց ինչպե՞ս էին ընտրում մինչև գնալը:
– Հիմա այստեղ ՍԴ գործառույթը ո՞րն էր:
– Անձին կաշառում էին, տալիս էին գումարը, և տանում էին, որպեսզի ընտրի: Իսկ 2018թ. ընտրությունների ժամանակ բացառապես որևէ մեկը չի ուղղորդվել, և ես խոսում եմ ոչ միայն՝ իշխող կուսակցության, այլ նաև՝ ընդդիմության մասին: ՍԴ-ն համարվում է երրորդ իշխանություն և չի կարող չառնչվել յուրաքանչյուր քաղաքացու հետ: Եվ վերջապես, սահմանադրական իրավունքի պահպանողն է, որը համարվում է մեր Մայր օրենքը:
– ԱԺ «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության պատգամավորներն ասում են, որ ՍԴ-ում միակ ճգնաժամ ստեղծողը Վահե Գրիգորյանն է, և այնտեղ որևէ ճգնաժամ չկա: Ինչո՞վ են գործող իշխանություններին խանգարում ՍԴ 7 դատավորները, և, օրինակ, Վահե Գրիգորյանի դեպքում ձեզ խանգարող որևէ հանգամանք չկա՞:
– Իհարկե կա: Վահե Գրիգորյանի դեպքում ինձ խանգարում է այն հանգամանքը, որ նա չի ներկայանում նիստերին, և լսել եմ, որ չհաճախելով և նիստերը բոյկոտելով հանդերձ՝ աշխատավարձ է ստանում: Ես հարցում պետք է ուղարկեմ՝ պարզելու՝ արդյոք դա իրականությանը համապատասխանո՞ւմ է: Խոսվում է նաև, որ նա օգտվում է ծառայողական մեքենայից: Եթե անգամ որպես իրավաբաններ շատ փայլուն են, բայց համակարգում չեն ապահովում դրա ամբողջական գործունեությունը, այստեղ ես չեմ առանձնացնում Վահե Գրիգորյանին: Եթե այսօր Վահե Գրիգորյանը բոյկոտում է նիստերը, որտեղ չի պաշտպանում ՀՀ քաղաքացու շահերը, սա խնդրահարույց է. կապ չունի, որ մեր օրոք է ընտրված:
Մանրամասները՝ 168TV-ի տեսանյութում: