Բարձրագույն կրթությամբ գործազուրկներ

1in.am-ը գրում է.

Զբաղվածության ոլորտը համարվում է պետության սոցիալ-տնտեսական կայունության ապահովման առաջնային ուղղություններից մեկը: Սակայն աշխատանքի շուկայում ոչ միշտ է պահպանվում արդյունավետ հավասարակշռությունը:

«Մարդիկ ստանում են բարձրագույն կրթություն և աշխատանք չեն ունենում, մինչդեռ տեխնիկական մասնագիտություն ստանալով՝ շատ արագ կմտնեն աշխատաշուկա: Մի քիչ երիտասարդները մոդայի հետևից են ընկնում, սիրում են լավ հագնվել, ծանր աշխատանք չկատարել, բայց այդ լավ հագնվելու համար պետք է աշխատել, ի վերջո՝ ծնողները ինչքա՞ն պիտի իրենց պահեն»,- Գործատուների հանրապետական միության նախագահ Գագիկ Մակարյանն իր մտահոգությունը հայտնեց «Առաջին լրատվական»-ին: 

Նրա տվյալներով՝ տեխնիկական ձեռնարկություններում աշխատակիցները հիմնականում ծերեր են, քանի որ կադրեր չկան: «Դեռ առկա է սովետական այն մտածելակերպը, հոգեբանությունը, որ պետք է պարտադիր բարձրագույն կրթություն ստանալ. սա նաև ծնողներից է գալիս»,- նշեց Գործատուների հանրապետական միության նախագահը: Գնում են բուհեր, ըստ նրա՝ հետո էլ այդ բարձրագույն կրթություն ստացածի կարգավիճակը թույլ չի տալիս աշխատել ստորին ու միջին՝ տեխնիկական օղակներում, և արդյունքում մնում են գործազուրկ: 

Նշենք, որ տարեսկզբին Հայաստանում հաշվառվել է պաշտոնապես գրանցված շուրջ 62.4 հազար գործազուրկ: ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության հրապարակած տվյալների համաձայն` գործազուրկների զգալի մասը (ավելի քան 26%-ը) 35-45 տարիքային խմբից է: 

«Առաջին լրատվական»-ի հարցին, թե գործատուն ինչո՞ւ է պահանջում բարձրագույն կրթություն՝ մատուցող կամ վաճառող աշխատելու համար, Գագիկ Մակարյանը պատասխանեց. «Հիմնականում նրա էթիկետի համար: Թող վիրավորական չհնչի՝ ուսումնարանների և քոլեջների ուսանողներն ավելի ցածր ինտելեկտի տեր մարդիկ են: Քանի որ հաճախորդի հետ գործ ունի, դրա համար հաճախ նախընտրում են, որ աշխատողները լինեն բարձրագույն կրթությամբ, որպեսզի ավելի կիրթ լինեն: Մենք էլ քոլեջների, ուսումնարանների ուսանողների հետ շփվում ենք և տեսնում, որ ավելի պրիմիտիվ են, տղաներն ավելի կռվարար են»: 

Գործատուների հանրապետական միության նախագահի կարծիքով՝ հեռանկարներ կան քոլեջների կրթության մակարդակի բարձրացման առումով: Գագիկ Մակարյանը հավաստիացնում է, որ աշխատանքի տեղավորման պետական ու մասնավոր գործակալություններին գործատուները ներկայացնում են միևնույն չափանիշներով կադրերի պահանջ՝ տրամադրել հավատարիմ, աշխատասեր, նրանց ձևակերպմամբ՝ փակբերան աշխատակիցներ, իսկ մասնագիտական հմտությունները ձեռք կբերեն նաև ընթացքում: 

Ներկայում քննարկվում է «Զբաղվածության մասին» նոր օրենքը, որը շուտով կներկայացվի ԱԺ: Այն հավասար պայմաններ կառաջարկի աշխատանքի տեղավորման պետական ու մասնավոր գործակալություններին: 

Պաշտոնական տվյալների համաձայն՝ վերջին տարիներին կրճատվել է մասնագիտական ուսումնական հաստատությունների թիվը, աճել է դրանցում սովորող ուսանողների թիվը: Սա կրթության ոլորտում արված բարեփոխումների արդյունքն է, մասնավորապես՝ կրթական եռաստիճան համակարգի ներդրման: Կազմավորվել և գործարկվել է 12 տարածաշրջանային բազմագործառութային քոլեջ: Արհեստագործական ծրագրեր իրականացնող պետական ուսումնական հաստատությունների թիվը նվազել է 21.4 տոկոսով, բայց 24.8 տոկոսով ավելացել է այդ հաստատություններում սովորողների թվաքանակը: Միջին մասնագիտական ուսումնական հաստատությունների թիվը նվազել է 17.7 տոկոսով, ուսանողների թվաքանակն աճել է 3.1 տոկոսով: Բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների ընդհանուր թիվն աճել է 3.8 տոկոսով, իսկ ուսանողների թիվն ավելացել է 82.8 տոկոսով:

Հիշեցնենք, որ պաշտոնապես գրանցված գործազուրկների 46%-ն ունեցել է ընդհանուր միջնակարգ կրթություն, 23%-ը` միջին մասնագիտական, 16%-ը` բարձրագույն (հետբուհական) կրթություն: Մեկ փաստ ևս՝ տարեսկզբի տվյալներով՝ ՀՀ-ում պաշտոնապես գրանցված գործազուրկների 72%-ը եղել են կանայք: