Ռուսաստանի եւ ԱՄՆ-ի հարաբերություններում սառնությունը սպառնում է վերածվել ռազմական հակամարտության


02:45 , 15 ապրիլ, 2019

Operativ.am-ը գրում է․

Ռուսաստանի եւ ԱՄՆ-ի հարաբերություններում ակնհայտ սառնությունն անհանգստացնում է որոշ խմբերին, որոնք խուսափում են Վաշինգտոնի եւ ԱՄՆ-ի միջեւ ռազմական հակամարտությունից, որը կարող է հանգեցնել նաեւ միջուկային պատերազմի, գրում է AP-ը:

Ամերիկյան եւ եվրոպական վերլուծաբանները, ինչպես նաեւ ԱՄՆ-ի ներկայիս ու
նախկին ռազմական սպաները նշում են, որ միջուկային գերտերությունները պետք է
ավելի շատ շփվեն միմյանց հետ: Սպառազինման նկատմամբ հիմնարար 
վերահսկողության մասին համաձայնագրի չեղարկումը կհանգեցնի նրան, որ վերջին 
լուրջ սահմանափակումը ռազմավարական միջուկային զենքի նկատմամբ կարող է 
վերանալ շուրջ երկու տարի անց: Ի տարբերություն սառը պատերազմի տարիների, 
երբ սերունդներն ապրում էին միջուկային Արմագեդոնի սպառնալիքի ներքո, 
կողմերը գրեթե չեն խոսում միմյանց հետ:

«Սառը պատերազմի ժամանակ մենք ընդունում էինք միմյանց ազդանշանները: 
Մենք խոսում էինք»,-ասում է Եվրոպայում ՆԱՏՕ-ի գլխավոր հրամանատար, գեներալ
Քերթիս Սքապարոտին: «Ես մտահոգված եմ, որ մենք չգիտենք նրան (ՌԴ-ին) 
այսօր»:

Սկապարոտին ընդամենը երկու անգամ էր հանդիպել ռուսական գլխավոր շտապի 
ղեկավար, գեներալ Վալերի Գերասիմովի հետ, սակայն մի քանի անգամ խոսել էր 
նրա հետ հեռախոսով: «Ես գտնում եմ, որ շփումը զսպման շատ կարեւոր պայման 
է»,-ասել է Սկապարոտին՝ նկատի ունենալով, որ հակառակորդները, որոնք գիտեն 
միմյանց հնարավորություններն ու մտադրությունները, պակաս հավանականությամբ 
 կկոնֆլիկտեն: «Ռուսաստանի հետ շփումը թույլ կտա հասկանալ միմյանց, 
հասկանալ՝ ինչու ենք մենք անում այն, ինչ անում ենք: Պետք է ավելի շատ 
շփվել Ռուսաստանի հետ»:

Միացյալ Նահանգները եւ Ռուսաստանը, որոնք համատեղ վերահսկում են 
համաշխարհային միջուկային զենքի ավելի քան 90 տոկոսը, հայտարարում են 
ընթացիկ տարվա օգոստոսին ՄՓՀՀՊ-ից դուրս գալու մասին:

Շտաբերի ղեկավարների միավորված կոմիտեի ղեկավար, ծովային հետեւակազորի 
գեներալ Ջոզեֆ Դանֆորդը հայտարարել է, որ Ռուսաստանը մեղավոր է ԱՄՆ-ի հետ 
լարված հարաբերությունների համար:

«Մեզ դժվար է նորմալ հարաբերություններ ունենալ երկրի հետ, որը վերջին 
տարիների ընթացքում աննորմալ վարք է ցուցաբերում»,-ասել է Դանֆորդը: «Կան 
լուրջ խնդիրներ, որոնք ազդում են մեր երկկողմանի հարաբերությունների վրա. 
այդ խնդիրները լուծման կարիք ունեն»: Դանֆորդն ասել է, որ պարբերաբար 
շփվում է Գերասիմովի հետ: «Ես կարծում եմ, որ մենք սահմաններ ունենք 
ճգնաժամի դեպքում այն կառավարելու համար բարձրագույն ռազմական 
մակարդակում»:

Ռազմածովային նավատորմի պաշտոնաթող ծովակալ Ջեյմս Ստավրիդիսը գտնում է, 
որ Արեւմուտքը պետք է հակազդի Ռուսաստանին, այդ թվում՝ Ուկրաինայում եւ 
Սիրիայում նրա գործողությունների հետ կապված: Սակայն նա նշում է, որ 
համագործակցության տարբերակներ կան բազմաթիվ ուղղություններով՝ ներառյալ 
Արկտիկան եւ սպառազինման նկատմամբ վերահսկողությունը: «Մենք կանգնած ենք 
սառը պատերազմ վերադառնալու վտանքի առջեւ, որը ոչ մեկի համար ձեռնտու չէ. 
դրա վտանգը մեծանում է առանց պաշտպանության նախարարությունների միջեւ 
հաստատուն քաղաքական համագործակցության»,-ասել է նա:

Մոսկվան նշում է, որ պատրաստ է երկխոսությանը: «Ռուսաստանը շարունակում է
բաց մնալ փոխազդեցությունների համար, որոնք ուղղված են լարվածության 
թուլացմանը, փոխադարձ վստահության վերականգնմանը, միմյանց մտադրությունների
սխալ մեկնաբանությունների կանխարգելմանը եւ վտանգավոր միջադեպերի 
հավանականության նվազեցմանը»,-ասվում է Ռուսաստանի ԱԳՆ-ի հայտարարության 
մեջ:

Նախկին սենատոր Սեմ Նանը պնդում է, որ Ռուսաստանի հետ երկխոսությունը չափազանց կարեւոր է:

«Դուք չեք կարող դադար վերցնել,-ասել է նա: Միջուկային խնդիրները դեռ լուծված չեն, եւ դրանք դառնում են ավելի վտանգավոր»:

Նանը նախկին պետքարտուղար Ջորջ Շուլցի եւ պաշտպանութան նախկին նախարար 
Ուիլյամ Փերիի հետ համատեղ հոդված է գրել, որ ԱՄՆ-ը, նրա դաշնակիցներն ու 
Ռուսաստանը հայտնվել են «քաղաքական պարալիչի մեջ», որը կարող է հանգեցնել 
ռազմական հակամարտության եւ, հնարավոր է, միջուկային զենքի կիրառմանը:

«Անհրաժեշտ է համարձակ քաղաքական տեղաշարժ,-գրում են նրանք Wall Street 
Journal-ում,-Ռուսաստանի հետ համագործակցության ռազմավարական վերականգնումը
սատարելու եւ այդ վտանգավոր անդունդից հեռանալու համար: Հակառակ դեպքում 
մեր երկրները մոտ ապագայում կհայտնվեն միջուկային հակամարտության գոտում»:

Անվտանգության հարցերով փորձագետների խումբը, ինչպես նաեւ ԱՄՆ-ի, 
Կանադայի, Եվրոպայի եւ Ռուսաստանի պաշտոնական դեմքերը փետրվարին կոչ են 
արել Մոսկվայի հետ բանակցություններ անցկացնել:

«Փոխադարձ անհասկացվածության վտանգն իրական է»,-ասվում է Եվրաատլանտյան անվտանգության առաջնորդների խմբի հայտարարության մեջ:

Նշվում է, որ դա կարող է հանգեցնել Ռուսաստանի հետ սովորական պատերազմի 
կամ, ամենավատ դեպքում, «պոտենցիալ միջուկային սպառնալիքի կամ անգամ 
միջուկային պատերազմի, երբ միլիոնավոր մարդիկ կարող են զոհվել հաշված 
րոպեների ընթացքում»: