Էրդողանն ու Ալիևը Թուրքիայում մասնակցել են «TANAP» նախագծի պաշտոնական բացման արարողությանը


11:39 , 13 հունիս, 2018

Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հունիսի 12-ին Թուրքիայում մասնակցել են «Trans Anatolian Natural Gas Pipeline» (TANAP) նախագծի պաշտոնական բացման արարողությանը:
Արարողությանը մասնակցել են Սերբիայի նախագահը Ալեքսանդր Վուչիչը, Ուկրաինայի նախագահ Պյոտր Պորոշենկոն և կիպրաթուրքերի նախագահ Մուստաֆա Աքընջըն:
«Այս նախագիծը Թուրքիայի և Ադրբեջանի միջև սերտ բարեկամության արդյունք է: Տարանցիկ երկրները նույնպես կարևոր դեր են խաղացել: Այս նախագծով Ադրբեջանից գազն առաջին անգամ կանցնի Եվրոպա»,- ասել է Էրդողանը` հավելելով, որ անցյալում Բաքու-Թբիլիսի-Ջեյհան նավթամուղը բերել է Թուրքիայի, Ադրբեջանի և Վրաստանի միջև սերտ համագործակցության:
Էրդողանն ասել է, որ TANAP-ը ոչ միայն կարևոր է էներգետիկ անվտանգության պահպանման համար, այլև այն տարանցիկ երկրներում բարելավում կբերի:
Նա հավելել է, որ ծրագիրը մեծ ներդրում կունենա տարածաշրջանում խաղաղության և կայունության համար, և շնորհակալություն հայտնել ԱՄՆ-ին և Եվրամիությանը ծրագրի իրականացմանն աջակցելու համար:
«Մենք այս նախագծով մեկ քայլով մոտեցանք էներգետիկ հանգույց դառնալուն»,- ասել է Թուրքիայի նախագահը:

Ասեմ, որ նախատեսված 1850 կիլոմետրանոց TANAP նախագծի նպատակն է Կասպից ծովի ադրբեջանական «Շահ Դենիզ-2» գազատարի և Կասպից ծովի հարավային այլ հատվածներում բնական գազի արտահանումն է Թուրքիա, ապա՝ Եվրոպա:
Նախագծում SOCAR-ն ունի 51 տոկոս, Թուրքիայի BOTAŞ-ը 30 տոկոս է, BP-ն` 12 տոկոս, Թուրքիայի SOCAR-ը` 7 տոկոս:
TANAP-ը Հարավային գազային միջանցքի (SGC) կենտրոնական և ամենաերկար հատվածն է լինելու: Շահ Դենիզ գազի հանքավայրը Ադրբեջանից Եվրոպա Հարավկովկասյան խողովակաշարի (SCP), TANAP և Trans Adriatic Pipeline (TAP) Ադրբեջանից Վրաստանով անցնի Թուրքիա և հասնի Հունաստանի հետ սահմանին:

TANAP-ը կգործարկվի Թուրքիա-Վրաստան սահմանին, թուրքական Փոսոֆ բնակավայրից և կանցնի 20 նահանգներով՝ Արդահան, Կարս, Էրզրում, Էրզիջան, Բայբուրթ, Գյումյուշանե, Գիրեսուն, Սիվաս, Յոզղաթի, Կիրսեհիր, Կիրկիքալե, Անկարա, Էսկիշեհիր, Բիլեչիկ, Քյութհայա, Բուրսա, Բալըքսեիր, Չանաքքալե, Թեքիրդաղ և Էդրինե: Այն կավարտվի Էդրինե նահանգում՝ Հունաստանի հետ սահմանին:
Այդ կետից այն կմիանա Եվրոպա բնական գազ մատակարարող խողովակաշարին: 
Գազատարը, որի կառուցումը կկազմի 8.5 միլիարդ դոլար, Ադրբեջանից տարեկան 6 միլիարդ խորանարդ մետր գազ կհանձնի Թուրքիային և 10 միլիարդ՝ Եվրոպային: Ծրագրի եվրոպական մասի բացումը սպասվում է 2020 թվականին:
Նշեմ նաև, որ մայիսին Ադրբեջանը բացել է մի տերմինալ, որը նախատեսվում է լինել SGC-ի մեկնարկային կետը:
Այս երեք խողովակաշարերի նախագծի իրականացումը թերևս կապված չէ եվրոպական երկրների հետ, բայց Ալիևը առիթը բաց չի թողել և շնորհակալություն է հայտնել Եվրամիությունից, ԱՄՆ-ից, Մեծ Բրիտանիայից 
«խոշոր տարածաշրջանային համագործակցության՝ Ադրբեջանի, Թուրքիայի և Վրաստանի միջև երեք խողովակաշարերի նախագծի իրականացման գործին աջակցելու համար»: