Նոր Սահմանադրության որոշ գլուխներ ուժի մեջ կարող են մտնել քվեարկության վերջնական արդյունքների հրապարակումից հետո 10-օրյա ժամկետում

Tert.am-ը գրում է.

Նոր Սահմանադրության որոշ գլուխներ, այդ թվում` մարդու իրավունքներին ու ազատություններին վերաբերող, օրենքների, ԱԺ–ի կողմից ուղերձներ և որոշումներ ընդունելուն և Մարդու իրավունքի պաշտպանին վերաբերող գլուխները ուժի մեջ կարող են մտնել առաջիկայում՝ ինչպես նախատեսված է փոփոխությունների նախագծի` անցումային դրույթներով։ Այն է՝ «ՀՀ պաշտոնական տեղեկագրում» նոր Սահմանադրության հրապարակվելու հաջորդ օրը, եթե, իհարկե, նախագիծը անցնում է հանրաքվեով:

 

Հիշեցնենք, որ երեկ Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովը սահմանադրական փոփոխությունների հանրաքվեի նախնական արդյունքների հրապարակմամբ հաստատեց, որ սահմանադրական փոփոխություններն ընդունված են, ինչից հետո կլինի վերջնական արդյունքների հրապարակումը` Ընտրական օրենսգրքով նախատեսված կարգով:
 

Ինչպես Tert.am–ի հետ զրույցում մեկնաբանեց ԱԺ պետաիրավական հանձնաժողովի նախագահ Հովհաննես Սահակյանը, առաջին երեք գլուխների, և առհասարակ,  անցումային դրույթների էությունը նրանում է, որ նմանատիպ ամբողջական փաստաթղթերը պետք է աստիճանաբար ուժի մեջ մտնեն, որովհետև ուժի մեջ մտնելու հետ կապված` որոշ իրավիճակներ պետք է բնականոն հունի մեջ մտնեն: «Այսինքն` Սահմանադրությունից բխող այլ օրենսդրական բազան պետք է կարգավորվի, նոր գործողության մեջ մտնի, դրա համար էլ նախատեսված են անցումային դրույթները»,– ասաց նա:

  
Սահմանադրության բոլոր դրույթները, Սահմանադրությունն ամբողջական, ըստ Հովհաննես Սահակյանի, աստիճանաբար են ուժի մեջ մտնելու` 2018 թվականին, երբ կավարտվեն ՀՀ նախագահի լիազորությունները:
 

 

2005 թ. փոփոխություններով Սահմանադրության 4-րդ գլխի` ԱԺ-ին վերաբերող դրույթները, բացառությամբ 83.5-րդ հոդվածի, գործում են մինչև Ազգային ժողովի հաջորդ գումարման առաջին նստաշրջանի բացման օրը:

Ազգային ժողովի հաջորդ գումարման առաջին նստաշրջանի բացման օրվանից սկսած մինչև Հանրապետության նորընտիր նախագահի կողմից իր պաշտոնի ստանձնումը շարունակում են գործել 2005 թ. փոփոխություններով Սահմանադրությամբ սահմանված համապատասխան հոդվածների դրույթները:
 

Սահմանադրության 89-րդ հոդվածի (ԱԺ ընտրությունների երկրորդ փուլի մասին) 1-4-րդ և 6-րդ մասերը ուժի մեջ են մտնում նոր Ընտրական օրենսգրքի ուժի մեջ մտնելու պահից:
 

Սահմանադրության 11-րդ գլուխը (Կենտրոնական հանձնաժողովի մասին) ուժի մեջ է մտնում 2016 թ. հունիսի 1-ից:

 

Սահմանադրության 89-րդ հոդվածի 5-րդ մասի, 108-րդ, 113-րդ հոդվածի 2-րդ մասի, 115-րդ, 117-120-րդ, 122-րդ հոդվածների դրույթները, ինչպես նաև 5-8-րդ, 12-15-րդ գլուխները ուժի մեջ են մտնում նորընտիր Հանրապետության նախագահի կողմից իր պաշտոնի ստանձնման պահից: Մինչ այդ շարունակում են գործել 2005 թ. փոփոխություններով Սահմանադրությամբ սահմանված համապատասխան հոդվածների դրույթները:

 

Հոդված 209–ը նախատեսում է նաև, որ Ընտրական օրենսգիրքը համապատասխանեցվում է Սահմանադրությանը և ուժի մեջ է մտնում 2016 թ. հունիսի 1-ից: Կոնկրետ Ընտրական օրենսգրքի հետ կապված հիշեցնենք, որ անցումային դրույթներով ԱԺ պատգամավորների թվի սահմանումը, «ռեյտինգային պատգամավորներ» սահմանումները, ընտրությունների երկրորդ փուլը թողնված են Ընտրական օրենսգրքով կարգավորումներին:

 

«Նոր Ընտրական օրենսգիրք` Նոր Սահմանադրությունից բխող: Ուզում եմ հիշեցնել, որ ընտրական համակարգի մի շարք դրույթները թողնված են  ԸՕ-ին` սկսած նրանից, թե ինչպես են անցնելու ընտրությունները,  հանձնաժողովների ձևավորումից` մինչև  ընտրական համակարգ, ռեյտինգայի՞ն, թե այլ մոտեցմամբ, պատգամավորների թիվը, որը 101 նվազագույն շեմ է սահմանված և դրանից բարձր ինչ շեմ է սահմանվելու: Արդեն իսկ կան մոտեցումներ, դրանք տարբեր են, բայց քանի որ ընդամենը մոտեցում են, և մենք չենք քննարկել մեր մյուս գործընկերների հետ, այս պահին չբարձրաձայնենք»,-մեկնաբանեց Հովհաննես Սահակյանը:

 

Վերջինս նշեց, որ բոլոր քաղաքական ուժերի առաջարկները հաշվի են առնվելու, ուստիև կոչ արեց ակտիվ ներգրավված լինել ԸՕ մշակման գործընթացի մեջ, «որովհետև պակաս կարևոր չեմ համարում նոր ԸՕ-ի հետ կապված աշխատանքներն ու քննարկումները»:
Ի պատասխան հարցի, թե նոր Ընտրական օրենսգիրքը 2016-ի հունիսի 1-ն պետք է ընտրվի պատգամավորների 3/5-ով, ինչպես նախատեսված է նոր Սահմանադրությամբ, Հովհաննես Սահակյանը պարզաբանեց, որ ոչ, դա ընդունվելու է այսօրվա ԱԺ-ի կողմից:

 

 

ԱԺ կանոնակարգը, Կուսակցությունների մասին սահմանադրական օրենքը և Մարդու իրավունքների պաշտպանի մասին սահմանադրական օրենքը համապատասխանեցվում են Սահմանադրությանը և ուժի մեջ են մտնում մինչև Ազգային ժողովի հաջորդ գումարման առաջին նստաշրջանի բացման օրը:
 

Այլ սահմանադրական օրենքները համապատասխանեցվում են Սահմանադրությանը պատգամավորների ընդհանուր թվի ձայների առնվազն երեք հինգերորդով և ուժի մեջ են մտնում նորընտիր Հանրապետության նախագահի կողմից իր պաշտոնի ստանձնման օրվանից:

 

Տեղական ինքնակառավարման մասին օրենքը համապատասխանեցվում է Սահմանադրությանը և ուժի մեջ է մտնում Ազգային ժողովի հաջորդ գումարման առաջին նստաշրջանի բացման օրը:

 

Դատախազության, Հեռուստատեսության և ռադիոյի, Վերահսկիչ պալատի և Կենտրոնական բանկի մասին օրենքները համապատասխանեցվում են Սահմանադրությանը և ուժի մեջ են մտնում նորընտիր Հանրապետության նախագահի կողմից իր պաշտոնի ստանձնման պահից:

 

Ընտրիչների ժողովը գումարվում է Հանրապետության նախագահի լիազորությունների ավարտից ոչ շուտ, քան 30 և ոչ ուշ, քան 40 օրվա ընթացքում:
 

 

Մինչև Սահմանադրության 7-րդ գլխի ուժի մեջ մտնելը նշանակված (ընտրված) Սահմանադրական դատարանի նախագահը և անդամները շարունակում են պաշտոնավարել մինչև 2005 թ. փոփոխություններով Սահմանադրությամբ սահմանված իրենց լիազորությունների ժամկետի ավարտը:

 

 

Մինչև Սահմանադրության 7-րդ գլխի ուժի մեջ մտնելը նշանակված դատավորները շարունակում են պաշտոնավարել մինչև 2005թ. փոփոխություններով Սահմանադրությամբ սահմանված իրենց լիազորությունների ժամկետի ավարտը:

 

Մինչև Սահմանադրության 7-րդ գլխի ուժի մեջ մտնելը նշանակված Վճռաբեկ դատարանի պալատների նախագահները և դատարանների նախագահները շարունակում են պաշտոնավարել մինչև Սահմանադրության 164-րդ հոդվածով սահմանված կարգով և ժամկետով Վճռաբեկ դատարանի պալատների նախագահների և դատարանների նախագահների նշանակումը, որն իրականացվում է Բարձրագույն դատական խորհրդի ձևավորումից հետո ոչ ուշ, քան 6 ամսվա ընթացքում:

 

Եթե մինչև Սահմանադրության 7-րդ գլխի ուժի մեջ մտնելը նշանակված դատարանների նախագահները, ինչպես նաև Վճռաբեկ դատարանի պալատների նախագահները Սահմանադրության փոփոխությունների 164-րդ հոդվածով սահմանված կարգով և ժամկետում չեն նշանակվում համապատասխան դատարանների և Վճռաբեկ դատարանի պալատների նախագահներ, ապա նրանք շարունակում են պաշտոնավարել համապատասխան դատարաններում որպես դատավորներ:
 

Հոդված 213. Բարձրագույն դատական խորհրդի կազմավորումը
 

Արդարադատության խորհրդի անդամների լիազորությունները դադարում են Բարձրագույն դատական խորհրդի կազմավորման պահից: Բարձրագույն դատական խորհուրդը կազմավորվում է Հանրապետության նորընտիր նախագահի կողմից իր պաշտոնն ստանձնելուց հետո ոչ ուշ, քան երկու ամսվա ընթացքում: Ազգային ժողովը և Դատավորների ընդհանուր ժողովը Բարձրագույն դատական խորհրդի առաջին կազմի համապատասխան երեք անդամին ընտրում են հինգ տարի ժամկետով, իսկ երկուսին` երեք:

 

 

Մինչև Սահմանադրության 7-րդ գլխի ուժի մեջ մտնելը նշանակված Գլխավոր դատախազը շարունակում է պաշտոնավորել մինչև 2005 թ. փոփոխություններով Սահմանադրությամբ սահմանված իր լիազորությունների ժամկետի ավարտը:

 

 

Մինչև Սահմանադրության 180-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին նախադասությամբ սահմանված ժամկետի ուժի մեջ մտնելը ընտրված համայնքի ղեկավարը և ավագանու անդամները շարունակում են պաշտոնավորել մինչև 2005 թ. փոփոխություններով Սահմանադրությամբ սահմանված իրենց լիազորությունների ժամկետի ավարտը: 180-րդ հոդվածի 3-րդ մասի վերջին նախադասությամբ սահմանված դրույթը կիրառվում է Տեղական ինքնակառավարման մասին օրենքի ուժի մեջ մտնելուց հետո անցկացված տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրություններից հետո:

 

Մինչև Սահմանադրության 10-րդ գլխի ուժի մեջ մտնելը նշանակված Մարդու իրավունքների պաշտպանը շարունակում է պաշտոնավորել մինչև 2005թ. փոփոխություններով Սահմանադրությամբ սահմանված իր լիազորությունների ժամկետի ավարտը:

 

 

Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովը ձևավորվում է Սահմանադրության 11-րդ գլխով սահմանված կարգով մինչև 2016 թ. նոյեմբերի 1-ը: Մինչև Սահմանադրության 11-րդ գլխի ուժի մեջ մտնելը նշանակված Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի անդամների լիազորությունները դադարում են Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի կազմավորման պահից:
 

Հոդված 218. Սահմանադրության 12-րդ (Հեռուստատեսության և ռադիոյի հանձնաժողովի ձևավորում)  13-րդ (Հաշվեքննիչ պալատի ձևավորում) գլուխներով նախատեսված մարմինների անդամների պաշտոնավարումը
Սահմանադրության 12-13-րդ գլուխների ուժի մեջ մտնելուց հետո այդ մարմինների անդամները շարունակում են պաշտոնավարել մինչև 2005 թ. փոփոխություններով Սահմանադրությամբ սահմանված իրենց լիազորությունների ժամկետի ավարտը:

 

 

Մինչև Սահմանադրության 14-րդ գլխի ուժի մեջ մտնելը նշանակված Կենտրոնական բանկի նախագահը շարունակում է պաշտոնավորել մինչև 2005 թ. փոփոխություններով Սահմանադրությամբ սահմանված իր լիազորությունների ժամկետի ավարտը: