Պապայիս կասեմ` ո՞ւր ես գնացել, չկաս

Armtimes.com-ը գրում է.

Մարտի 1-ի զոհերից Գոռ Քլոյանի հայրը` Սարգիս Քլոյանը, երեկ «ՀԺ»-ի հետ զրույցում պատմել է Գոռի տղաներից, ասել, թե ինչպես է վերաբերվում ԱԺ Մարտի 1-ի ժամանակավոր հանձնաժողովի ստեղծմանը, Հայաստանում Մայդան հնարավո՞ր է, թե` ոչ: 

- Պարոն Քլոյան, որտե՞ղ եք լինելու Մարտի 1-ին:

- Մարտի 1-ի առավոտյան գնալու եմ որդուս շիրիմին, այնտեղից գնալու եմ  Ազատության հրապարակ, որտեղից էլ զոհերի բոլոր ծնողների հետ գնալու ենք Մյասնիկյանի արձանի մոտ` կանգնելու Նիկոլ Փաշինյանի կողքին: Այդպես ենք պայմանավորվել ծնողների հետ:

- Այս օրերին խորհրդարանում Մարտի 1-ի ԱԺ ժամանակավոր հանձնաժողով ստեղծելու մասին նախագիծ է քննարկվում: Հետեւո՞ւմ էիք այդ քննարկումներին:

- Շա՛տ ուշադիր:

- Եւ ինչպե՞ս եք գնահատում այդ քննարկումներն ու ինչ ակնկալիքներ ունեք այդ հանձնաժողովից, եթե ստեղծվի:

- Ես երեկվա բուռն քննարկումից հետո սպասում էի, որ հանրապետականները նախագիծը կդնեն քվեարկության եւ կմերժեն այն, բայց առիթից օգտվելով, որ Մարտի 1 է գալիս, հանրապետականը հետաձգեց քվեարկությունը, որպեսզի այդ օրն անցնի: Հաջորդ քառօրյայում կդնեն քվեարկության եւ կմերժեն: Դա է իմ կարծիքը:

- Այսինքն, կարծում եմ, որ իրենց հանդեպ ավելի մեծ հակակրանք չստեղծելու համար են հետաձգում քվեարկությունը Մարտի 1-ից հետո:

- Այո: Նրանք սպասում են, որ Մարտի 1-ն անցնի, հետո կդնեն քվեարկության, կմերժեն:

- Երեկ այդ քննարկումների ժամանակ նաեւ առաջարկներ արվեցին զոհերի հարազատներին մեծ գումարային հատկացումներ անելու, ինչպես նաեւ նրանց երեխաների համար թոշակներ նշանակելու մասին: Ինչպե՞ս եք վերաբերվում այդ առաջարկներին:

- Ինչպես գիտեք, մեր գործերը գտնվում են Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում: Մենք ոչ միայն սպասում ենք բարոյական վնասի փոխհատուցման, այլ միաժամանակ նաեւ արդարադատության ենք սպասում, որպեսզի մեղավորները պատժվեն: Երբ մեղավորները պատժվեն, բացահայտվեն սպանությունները, բնական է, կպահանջենք մեր բարոյական վնասը: Իսկ եթե եվրոպական դատարանն ավելի մեծ գումար հատկացնի, բնականաբար, մենք կմերժենք իշխանության տված գումարը:

- Գոռի երեխաները քանի՞ տարեկան են, դպրոց գնո՞ւմ են, իրենց հայրիկից հարցնո՞ւմ են, ինչպե՞ս եք իրենց պահում:

- Ինչպես գիտեք, 2008 թվականին Գոռի մեծ տղան երկու տարի 6 ամսական էր, փոքրը` քառասուն օրական: Հիմա մեծ տղան արդեն ինը տարեկան է, սովորում է երրորդ դասարանում, իսկ փոքրն այս տարի նոր կգնա դպրոց, վեց տարեկան է: Իրենք հասկանում են, որ իրենց հայրը չկա, բայց չեն պատկերացնում, որ մահացել է: Հենց այսօր մեծ տղան ինձ ասում էր` ես գնամ, պապային մեռած տեղից հանեմ, ինչո՞ւ է մեզ թողել, գնացել, ես կծեծեմ իմ պապային, կասեմ` ո՞ւր ես գնացել, չկաս: Չի պատկերացնում մահացածն ինչ բան է, ինչ է նշանակում: Փոքրը, բնականաբար, չի կարող ոչինչ հիշել, մեծը երազի պես հիշում է... ի՞նչ կարող եմ ասել, երեխա է: Մեկ-մեկ ինձ են պապա ասում, պապի են ասում...

- Իրենց դուք եք կարծեմ հիմնականում պահում:

- Այո: Ինչպես գիտեք, ես ամեն տարի գնում եմ արտագնա աշխատանքի, որքան վաստակում եմ, ամբողջը նյութապես ծախսում եմ իրենց վրա, եւ իմ հարսն էլ նոր-նոր աշխատում է, գիտեք` հիմիկվա աշխատավարձն ինչքան փոքր է, եւ այդպես միասին ապրում ենք:

- Պարոն Քլոյան, դուք, վստահ եմ, հետեւել եք Ուկրաինայի դեպքերին: Ձեր կարծիքով, Հայաստանում Մայդան հնարավո՞ր է:

- Մայդան հնարավոր է, եթե կպնեն ժողովրդի գրպանին: Քանի դեռ չեն կպել ժողովրդի գրպանին, Մայդան չի լինի: Երբ ամբողջ Հայաստանի ժողովուրդը, մեծամասնությունը... Երկու ճանապարհ կա` կամ արտագաղթ, կամ Մայդան: Միգուցե, հնարավոր է, չեմ կարող կոնկրետ ասել` Մայդան կլինի, թե` ոչ, բայց ես չեմ ցանկանա, որ զոհեր լինեն, որովհետեւ ես դա տեսել եմ, չեմ ուզում նորից տեսնել, ես կուզենայի միայն խաղաղ ճանապարհով իշխանափոխություն լիներ: Ես դա կցանկանայի:   

- Եւ տեսնո՞ւմ եք դա մոտ ապագայում: Դուք նաեւ ասում եք, որ ժողովրդի գրպանին պետք է կպնեն, բայց իշխանություններն ամեն օր են կպնում ժողովրդի գրպանին:

- Դեռ էլի կկպնեն իմ կարծիքով, որովհետեւ բյուջեն դատարկ է: Չեմ կարող ասել` կլինի Մայդան, թե չի լինի, բայց իմ կարծիքով, վերջիվերջո ժողովրդի համբերության բաժակն էլ է լցվելու, այդքան երկար չեն կարող դիմանալ: Ես նորից եմ կրկնում` երկու ճանապարհ` կա՛մ արտագաղթ, կա՛մ` Մայդան, ուրիշ ելք չկա:

- Երեկ խորհրդարանում Մարտի 1-ի բացահայտումից էին խոսում, ու որքան էլ զավեշտական է, բոլորն ուժերն էին անխտիր այդ մասին խոսում: Դուք այդ բացահայտմանը հավատո՞ւմ եք, թե` ոչ, եւ իրավապահ մարմիններից, Հատուկ քննչական ծառայությունից ձեզ հետ կապ լինո՞ւմ է, դուք տեղյա՞կ եք` ինչ փուլում է այդ գործը հիմա:

- Ես բազմիցս եմ եղել քննչական ծառայությունում, ես իրենցից միշտ պահանջել եմ` եթե մյուս զոհերը չեն բացահայտվում, չորս զոհ ունենք, որ դրա բացահայտումը շատ կարճ ժամանակամիջոցում կարելի է անել, ուղղակի իրենք չեն բացահայտում, մինչեւ անգամ հանրապետության նախագահը հրահանգեց ուժային կառույցներին, որ բացահայտեն, բայց այդ ամբողջն իմիտացիոն բնույթ էր կրում: Չեն բացահայտում, որովհետեւ իրենք են սպանել, իրենք իրենց սպանածը կբացահայտե՞ն: Խոսքեր, ամեն տարի լոլոներ կարդալ` գիտե՞ք ինչ կա... չեն բացահայտի: Մարտի 1-ը կբացահայտվի միայն իշխանափոխությունից հետո: Հիմա չեմ հավատում, որ կբացահայտվի, որովհետեւ, կրկնում եմ` իրենք են սպանել:

- Այդ դեպքում ԱԺ Մարտի 1-ի ժամանակավոր այդ հանձնաժողովն ի՞նչ աշխատանք պիտի աներ: Դուք ինչպե՞ս եք պատկերացնում:

- Ես այսպես եմ պատկերացնում. եթե ժամանակավոր հանձնաժողովը ստեղծվի եւ Գագիկ Ջհանգիրյանը լինի ժամանակավոր հանձնաժողովի նախագահ, եւ մեծ լիազորություններ տան այդ հանձնաժողովին, իհարկե, կբացահայտվի: Բայց ես չեմ կարծում, որ Գագիկ Ջհանգիրյանին մեծ լիազորություններ կտան, որ այդ ժամանակավոր հանձնաժողովը բացահայտի սպանությունները: Ոչ մի ձեւով չի բացահայտվի: Միայն իշխանափոխությունից հետո դա կարող է բացահայտվել: Վեց տարի է արդեն, եթե ցանկանային, այդ վեց տարվա ընթացքում գոնե մեկ սպանություն կբացահայտեին: Մի սպանություն էլ չեն ուզում բացահայտել:
Լուսինե Բարսեղյան