Armenpress.am-ը գրում է․

Երուսաղեմում ծնված, այնտեղ մեծացած, հայկական ոգով ու շնչով դաստիարակված Ափօ Սահակյանը Հայաստանը բազմագույն ու բազմաշերտ է համարում: Նա ձգտում է հայկական ժողովրդական երգերի կատարմամբ ցույց տալ, որ պահանջատեր է, փորձում է երգերի միջոցով սերունդներին փոխանցել մեր պատմությունն ու ավանդույթները: Երգիչը, որը Արցախյան 44-օրյա պատերազմի ընթացքում ընկերների հետ եկել էր հայրենիք և Տեղ գյուղում կամավորական աշխատանքներ իրականացրել՝ ցանկանալով ինչ-որ կերպ օգտակար լինել Հայաստանին, վստահ է, որ առօրյայում պետք հաճախ օգտագործել բարբառներ, ինչը հնարավորություն կտա պահպանելու կապը հայրենիքի, հողի հետ:

«Արմենպրես»-ի թղթակիցը զրուցել է Ափօ Սահակյանի հետ՝ փորձելով ընթերցողներին ներկայացնել երգչի երաժշտական նախասիրությունները, Հայաստանի հանդեպ սերն ու նվիրվածությունը և առաջիկա անելիքները:

-Ափօ, ձեր մասին հոդվածներ կարդալիս պարզեցի, որ մասնագիտությամբ քաղաքագետ եք: Կպատմե՞ք, թե ինչպես և երբ ձեզ հետաքրքրեց երաժշտարվեստը:

-Ծնվել եմ Երուսաղեմի հայկական թաղամասում, մեծացել շատ գիտակից, քաղաքակիրթ հայկական ընտանիքում: Միայն հայերեն ենք խոսել ու ուշադրություն դարձրել հայերին հուզող սոցիալական, տնտեսական, քաղաքական և այլ թեմաների: Ընտանիքիս անդամները դաշնակցական են, իսկ դաշնակցության ժառանգությունը հարուստ է երաժտությամբ, որի միջոցով նրանք պահպանել են հեղափոխական երգերը՝ «Գինի լից», «Դաշնակ Դրո» և այլն: Այդ և այլ երգերով էլ փոխանցում ենք մեր պատմությունը, մեր հեղափոխական պատմությունը:

Պարզ է, որ երաժշտությունը միշտ շուրջս է եղել. երբ սկսեցի կիթառ նվագել, հայրս ասաց, որ շատ է ուզում՝ հեղափոխական ու ավանդական երգեր նվագեմ, որ հպարտանա իր մանչով: Այդպես տարվեցի հայկական ժողովրդական երաժշտությամբ:

-Երբ լսում եմ Apo and The Apostles խմբի կատարումները, տեսնում եմ, որ այդ նախագծում գերակշռում է ռոքը…

-Մի քանի նախագիծ ունեմ: Apo and The Apostles խումբն արաբերենով փոփ-ռոք երաժշտություն է ներկայացնում, իսկ «Ափօ Սահակյան» նախագծում կատարում եմ բացառապես հայկական ժողովրդական երգեր: Կան նաև այլ նախագծեր, որոնց շրջանակում երգում եմ եբրայերեն, անգլերեն: Նախագծերի երաժշտական ոճերը շատ են տարբերվում: Եթե հիմա գնամ մարզասրահ, անպայման հեվի մեթալ երաժշտություն կլսեմ: Ամեն ժանր սիրում եմ, բայց իմ երաժշտական բնությամբ ծանր ռոքի երկրպագու եմ:

-Ավանդույթները, ռազմահայրենասիրական ոգին պահպանելուց զատ ի՞նչն է ձեզ գրավում ժողովրդական երգերում: Գուցե սե՞ր կա, կարո՞տ…

-Այդ երգերում ամեն բան առկա է: Եթե մենք երգենք մեր ժողովրդական երգերը, կգնահատենք մեր մշակույթը, մեր ժառանգությունը և պատմությունը: Իմ կատարած երգերի մեծ մասը Արևմտյան Հայաստանից են՝ Վանից: Երբ հնչեցնում ես այդ գործերը, պահպանում ես դրանք, պահպանում ես քո պատմությունն ու հիշեցնում, որ պահանջատեր ազգ ես: Հիմա էլ Շուշիի պահանջատերն ենք: Վաղը չէ մյուս օրը գուցե Շուշիի երգերը կատարենք: Անգամ նման նախագծի գաղափար կա, որը դեռ նախապատրաստական փուլում է: Ուզում ենք նոր ալբոմձայնագել ոչ թե ավանդական, այլ նոր երգերով, որոնք ռոք, փանկ ժանրում կլինեն, բայց արցախյան բարբառով: Ես հավատում եմ, որ մարդիկ անպայման պետք է բարբառներ օգտագործեն իրենց միջավայրում: Եթե պահպանենք բարբառները, կպահենք մեր կապը հողի հետ, հայրենիքի հետ, իսկ մեր հայրենիքը բազմագույն, բազմաշետ է:

Անհրաժեշտ է պահպանել արցախյան բարբառը: Ի վերջո Արցախը մեր հայրենիքն է: Այն փաստը, որ մենք հիմա այնտեղ չենք, չի նշանակում, որ ուրանում ենք:

-Նշեցիք, որ ձեր տարերքը ռոքն է: Եթե հասցրել եք ծանոթանալ հայաստանյան հատկապես փաբային երաժշտական մշակույթին, ապա նկատած կլինեք, որ երիտասարդ խմբերը հետաքրքիր գործիքավորմամբ և ռոք ժանրում են ներկայացնում հայկական երգերը: Սիրում եք ռոք, բայց ավանդական գործերը կատարում եք մեղեդային, լիրիկական մեկանաբանությամբ: Փորձե՞լ եք այլ կերպ:

– Ուզում եմ երգերն այնպես ներկայացնել, որ դրանք հնարավոր լինի լսել և՛ բարում, և՛ հարսանիքների ընթացում, և՛ տանը, և՛ մեքենայում, ամեն տեղ: Եթե ռոք ժանրով երգեմ, դրանք տարածում կգտնեն միայն փաբերում. դժվար կլինի միացնել տատիկի, պապիկի մոտ ու ասել, որ լավն է: Իմ նպատակը ժողովրդական երգերը նորովի մեկնաբանելն է, որ դրանք դիմանան ու վերապրեն այս դարը: Վստահ եմ, որ հարյուր տարի հետո էլ նույնը կանի մեկ այլ հայ:

-Երուսաղեմում կատարե՞լ եք հայկական գործեր, եթե այո, օտար հանդիսատեսն ինչպե՞ս է դրանք ընդունել:

-Արաբները սիրում են հայկական աշխույժ երգերը: Ջանմ-ջանմ երգեր կան, չէ՞ … Նմանատիպ գործերն են սիրում, իսկ հրեաները նախընտրում են տխուր երգերը: Բայց այնտեղ աշխատում եմ հայկական երգեր հաճախ չնվագել: Apo and The Apostles նախագիծը շատ պահանջված է, իսկ շուկային պետք է բավարարել:

Շատ տարածված է այլընտրանքային (alternative) ռոքը, որում կա ռոք, հիփ հոփ, մի խոսքով՝ այն ամենը, ինչը փոփ չէ:

-Ափօ, միայն երգով հետաքրքրված չեք: Երուսաղեմում պայքարում եք հայերի իրավունքների պաշտպանության համար, անտարբեր չեք հայրենիքի ճակատագրի հանդեպ, ինչն ապացուցվեց Արցախյան 44-օրյա պատերազմի օրերին ձեր և ձեր ընկերների Հայաստան գալով:

Կամավորական ի՞նչ գործունեություն էիք ծավալում Սյունիքի մարզի Տեղ գյուղում: Ի՞նչ եք տեսել, ի՞նչ խնդիրների եք բախվել այդ օրերին:

-Գնացել էինք ստուգելու օտար լրագրողների փաստաթղթերը, հասկանալու՝ իրավունք ունե՞ն մուտք գործել Արցախ, թե ոչ: Առաջին տասը օրը մի քիչ անկազմակերպ էր ամեն բան. մենք փորձում էինք անել հնարավորը՝ կարգուկանոն մտցնելու համար, բայց քիչ-քիչ սկսեցինք առնչվել փախստականների հետ:

Այն փախստականները, որոնք դուրս էին գալիս Արցախից, անցնում էին մեր մոտով: Ականատես եղանք նոր ցեղասպանության: Ժողովուրդը կուլ է տվել այս ողբերգությունը, բայց դեռ չի հասկանում, որ ցեղասպանություն է ապրել: Առաջ սև ու սպիտակ ժապավենով էինք նայում ցեղասպանության կադրերը, հիմա՝ մեր աչքով: Կորցրինք 5000 լավ տղայի, հող կորցրինք: Այդ օրերին Սյունիքում փորձում էինք ինչ-որ կերպ թեթևացնել փախստականների ցավը. սուրճ էինք հյուրասիրում նրանց, մեր ուսն էինք առաջարկում: Սարսափելի է, որ նման բան ես տեսնում, բայց ուժ չունես որևէ բան անելու: Դժվար էր, ծանր էր: Մենք կատարեցինք մեր պարտականությունը. չեմ կարող ասել, որ լավ կատարեցինք կամ բավարար, բայց երբ մեր հայրենիքը մեր կարիքն ուներ, այստեղ էինք: Հայրենիքը հիմա էլ մեր կարիքն ունի, ուստի հիմա էլ այստեղ ենք, և չենք ցանկանում հեռանալ:

Շատ մարդիկ այսօր անտարբեր են, չեն գնահատում հայրենիքի գինը, կարծում են, որ միշտ այլ մարդ պետք է գինը վճարի, իսկ իրենք պետք է վայելեն իրենց կյանքը, բայց պետք է ասել, որ մեր հարևանները շվեդները չեն, պետք է տեսնել իրականությունն ու հիշել, որ Կովկասում ենք, որտեղ պետք է ամուր լինել ու կովկասցի լինել: Ուզում եմ՝ հայ լինենք ու Հայաստանում ապրենք: Ըստ իս՝ մշակութային խավը պետք է պահպանի մեր ազգային հավաքական արժեքները:

-Հետևելով վերջին շրջանի ձեր ստեղծագործական գործունեությանը՝ նկատեցի, որ Գյումրիում նկարահանել եք «Մարո», Սևանում՝ «Իմ Մուրադին» տեսահոլովակները, նոր երգեր եք ձայնագրել, անգամ սկավառակ եք թողարկել: Պարբերաբար ելույթներ եք ունեցել Երևանի փաբերում: Առաջիկայում համերգային ծրագիր նախատեսվո՞ւմ է:

-Պատրաստվում եմ համերգի, բայց խումբ հավաքելը ժամանակ է պահանջում: Երևանում հանդես եմ եկել միայնակ կամ ջութակահարի, թավջութակահարի հետ, իսկ այս անգամ ուզում եմ մեծ բենդով ելույթ ունենալ, որ ժողովրդին ներկայացնեմ հայկական լեռնաշխարհի ձայնն ու ուժը:

Կլինեն նոր ու հին երգեր: Շատ եմ սիրում մեր ժառանգությունն ու չեմ կարծում, որ զիջում ենք որևէ մեկին: Մշակույթի մեջ շատ լավն ենք: Անհրաժեշտ է պահպանել այն, ինչը մերն է:

Կայքում տեղ գտած մտքերն ու տեսակետները հեղինակի սեփականությունն են և կարող են չհամընկնել BlogNews.am-ի խմբագրության տեսակետների հետ:
print Տպել