Tert.am-ը գրում է.
Իրավունքի ոլորտում դիլետանտությունը հասել է վտանգավոր չափերի ու արդեն մուտք գործել Սահմանադրական դատարան։ Tert.am-ի հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց իրավաբանական գիտությունների դոկտոր, Հագենի համալսարանի Գերմանական և եվրոպական սահմանադրական և վարչական իրավունքի, ինչպես նաև միջազգային իրավունքի ամբիոնի դոցենտ, Բեռլինի Տնտեսագիտության և իրավունքի ինստիտուտի Ոստիկանության և անվտանգության կառավարման բաժնի դոցենտ Գոռ Հովհաննիսյանը։ Նա նաև հիշեցրեց, որ ՍԴ դատավոր ընտրված Վահե Գրիգորյանն ինքն էր աղմուկ բարձրացրել մեկ տարի առաջ Նախագահի կողմից առանց մրցույթի թեկնածու առաջարկելու պրակտիկայի դեմ՝ պահանջելով, որ այդ գործընթացը տեղի ունենա հրապարակային ու թափանցիկ մրցույթի միջոցով, բայց երբ Նախագահը նրա թեկնածությունն առաջարկեց առանց մրցույթ հայտարարելու, նա այլևս չդժգոհեց։ Նա Վահե Գրիգորյանի մասնագիտական ունակությունները կասկածի տակ է դնում այն հայտարարությունից հետո, թե ինքը ստանձնում է ՍԴ նախագահի լիազորությունները։
- ՀՀ նախագահ Արմեն Սարգսյանի կողմից Վահե Գրիգորյանին ՍԴ անդամի թեկնածու առաջադրելն իրավաչա՞փ էր, թե երկրորդ անգամ իրավունք չկար նրան առաջադրելու։
- Իմ կարծիքն այդ մասին արդեն բազմիցս հայտնել եմ։ Կարող եմ միայն ավելացնել, որ ինքս հաջորդ երկու անգամները հրաժարվել եմ իմ թեկնածության կրկին առաջադրումից։ Բացի այդ, Վահե Գրիգորյանն ինքն էր աղմուկ բարձրացրել մի տարի առաջ Նախագահի կողմից առանց մրցույթի թեկնածու առաջարկելու պրակտիկայի դեմ՝ պահանջելով, որ այդ գործընթացը տեղի ունենա հրապարակային ու թափանցիկ մրցույթի միջոցով։ Բայց երբ Նախագահը նրա թեկնածությունն առաջարկեց առանց մրցույթ հայտարարելու, նա այլևս չդժգոհեց այդ պրակտիկայից ու չհրաժարվեց իր թեկնածությունից։ Փաստորեն, նրա համար անընդունելի էր միայն առանց մրցույթի ուրիշի թեկնածության առաջադրումը, իսկ սեփական թեկնածությունն առանց մրցույթի առաջադրելը լավ էլ ընդունելի է։ Սա չափազանց անսկզբունքային մոտեցում է։ Մյուս անսկզբունքայնությունը սեփական թեկնածությունն առաջադրելու խնդրանքով երեք անգամ հանրապետության Նախագահին դիմելն է, որին ինքը մինչև հիմա համարում է ոչ լեգիտիմ։ Եվ վերջապես անսկզբունքային մոտեցում է հայտարարել, թե չի հավակնում ՍԴ դատավորի պաշտոնին, բայց երեք անգամ դիմել է այդ պաշտոնում առաջադրվելու համար։ Այսպիսի անսկզբունքային մարդը չի կարող լինել ՍԴ դատավոր։ Բացի այդ, նա ունի անթաքույց քաղաքական համակրանք իշխող կուսակցության հանդեպ։ Անվիճելի է, որ նա քաղաքականապես չեզոք չէ, ուստի չի բավարարում նաև ՍԴ դատավորին ներկայացվող այդ պահանջը։ Կարելի է հիշել նաև ԱԱԾ-ի և ՀՔԾ-ի պետերի գաղտնալսված հեռախոսազրույցը նրա մասին և այլն։ Հետևաբար, նրա թեկնածության առաջադրման համար կային բազմաթիվ խոչընդոտներ, ինչն անտեսվել է ՀՀ նախագահի կողմից։
- ՍԴ անդամ ընտրված Վահե Գրիգորյանն իր ելույթում հայտարարեց, թե ինքը ստանձնում է ՍԴ նախագահի լիազորությունների և պարտականությունների կատարումը։ Նրա հիմնավորումները սահմանադրական կամ իրավական համարո՞ւմ եք, այն իրավաբանակա՞ն վեճ է, թե իրավագիտության աղավաղում Վահե Գրիգորյանի կողմից։
- Վերևում ասվածին ավելանում է, փաստորեն, նաև նրա բարձր մասնագիտական պատրաստվածության վերաբերյալ լուրջ կասկածը՝ կապված Սահմանադրության նորմերի խեղաթյուրված մեկնաբանության հետ։ Անկեղծ ասած՝ ես ամաչում եմ այդ հարցը լրջորեն քննարկելուց, որովհետև դա վերին աստիճանի պրիմիտիվ մեկնաբանություն է։ Բայց մյուս կողմից՝ իրավունքի ոլորտում դիլետանտությունը հասել է վտանգավոր չափերի ու արդեն մուտք գործել Սահմանադրական դատարան։ Դրա դեմը պետք է առնել, այլապես հետևանքները կարող են կործանարար լինել երկրի համար։ Շատ ադեկվատ իրավաբաններ արդեն իրենց անհամաձայնությունն են հայտնել Սահմանադրության այդպիսի խեղաթյուրման առնչությամբ, անգամ իրավագիտության սկզբունքների հիման վրա մանրամասն մեկնաբանել այդ հարցին վերաբերելի նորմերը, ինչի կարիքն իրականում չպիտի լիներ։ Սակայն երբ սահմանադրական նորմերը պրիմիտիվ մեկնաբանման են ենթարկվում ՍԴ դատավորի կողմից, դա արդեն չափազանց լուրջ սպառնալիք է երկրի սահմանադրականության նկատմամբ, և պետք է միանգամից դրա դեմն առնել։
Ես իմ գործընկերների կարծիքներին կավելացնեմ միայն հետևյալը։ Իրավանորմերի մեկնաբանման հարցի առնչությամբ պետք է տարբերակել երկու բան՝ ճի՞շտ է արդյոք նորմի մեկնաբանությունը, և պարտադիր ուժ ունի՞ արդյոք այդ մեկնաբանությունը։
Որ իրավանորմերի մեկնաբանությունը նույնպես կարող է լինել ճիշտ կամ սխալ, ինքնին հասկանալի է, որովհետև իրավագիտությունը գիտություն է, ինչպես ցանկացած այլ գիտություն, և ունի իր օրենքներն ու սկզբունքները, որոնց հիման վրա չափվում են այդ գիտության արդյունքները։ Այն, որ իրավագիտությունը մեկնաբանման գիտություն է, ամենևին չի նշանակում, թե կարելի է անել ցանկացած հիմար պնդում ու անունը դնել մեկնաբանություն։ Մեկնաբանությունը նույնպես ունի կանոններ ու չափանիշներ, որոնցով էլ չափվում են մեկնաբանման արդյունքներն իրենց ճիշտ կամ սխալ լինելու տեսանկյունից։ Հակառակ դեպքում հնարավոր չէր լինի, օրինակ, համալսարանում գնահատել իրավաբան ուսանողների քննական աշխատանքները, որովհետև իրավաբանական խնդրի անգամ ամենահիմար լուծման դեպքում դրա հեղինակը կկարողանար պնդել, թե դա նորմի իր ընկալումն է ու վերջ։ Ցանկացած լուծում կլիներ ճիշտ։ Ինքնին հասկանալի է, որ դա այդպես չէ։ Իրավաբան ուսանողները նույնպես կտրվում են քննությունից, որովհետև սխալ են լուծում առաջադրված խնդիրը, օրինակ՝ կիրառման ենթակա նորմի սխալ կամ առնվազն անընդունելի մեկնաբանման պատճառով։
Ամբողջական հոդվածը կարող եք կարդալ այստեղ
