«Վաշինգտոնում սպասվող Մնացականյան-Մամեդյարով հանդիպումը Հայաստանում աշխուժացրեց արցախյան գործընթացի վերաբերյալ դիտարկումները, որոնք հատկապես թավշյա հեղափոխությունից հետո առանց այդ էլ պասիվ վիճակում կարծես թե չեն եղել: Գրեթե կասկած չկա, որ Վաշինգտոնի հանդիպումը չի լինի ճակատագրական կամ բեկումնային, և այդպիսի հանդիպում տեսանելի ապագայում հազիվ թե հնարավոր է նշմարել, եթե Հայաստանը կամ Ադրբեջանը թույլ չտան բավականին կոպիտ դիվանագիտական կամ ռազմաքաղաքական վրիպում:
Ըստ այդմ՝ մենք կարող ենք խոսել տակտիկական դիրքային պայքարի մասին, որ կողմերը վարում են իրենց ռազմավարության շրջանակում: Այստեղ է ահա, որ հայկական կողմում հարցերն այդ տեսանկյունից, կարծես թե, ավելի շատ են, քան Ադրբեջանում: Որովհետև Ադրբեջանի ռազմավարությունն այդ իմաստով շատ պարզ է, և Բաքուն դրա մասին հայտարարել է բաց ու հայտարարում է պարբերաբար առանց նախապայմանի տարածքների պահանջ և պատերազմի սպառնալիք, որևէ կերպ չքննարկելով Արցախի կարգավիճակը: Ֆորմալ, տեսանելի առումով հայտարարվածը դա է:
Իրականում վիճակը գուցե այլ է, բոլորովին տարբեր, և Բաքուն իրականում գուցե ամենևին նույնքան կարծր չէ իր պահվածքում կամ հարցադրումներում, բայց դա արդեն այլ խոսակցության առարկա է: Ո՞րն է հայկական կողմի ռազմավարական նշաձողը, սա հարց է, որը մի կողմից, կարծես թե, բարձրաձայնված է արդեն մոտ
երկու կամ ավելի տասնամյակ, մյուս կողմից, սակայն, այդ նշաձողի ժամանակավրեպ լինելն ու վտանգավորությունը ակնառու դարձավ Ապրիլյան պատերազմում:
Խոսքը Արցախի անկախ կարգավիճակի մասին է, որի դիմաց հայկական կողմը դիտարկում է տարածքների հանձնման հնարավորություն: Համենայնդեպս, ֆորմալ մակարդակում այդպես է: Իրական ռեժիմում պատկերը կարող է այլ լինել, սակայն ֆորմալ ռազմավարական նշաձողերը ոչ ֆորմալ մակարդակի համար վճռում են շատ բան՝ ոչ ամեն ինչ, սակայն շատ բան: Իսկ խնդիրն այն է, որ Արցախի աներկբա անկախությունը կամ ինքնորոշումը՝ հետագայում Հայաստանին միանալու հեռանկարով, անկասկած, ճիշտ նշաձող է, սակայն այն քիչ է, որպես հայկական պետականության անվտանգության նշաձող, որովհետև, անգամ փաստաթղթավորված այդ կարգավիճակի դեպքում, հայկական կողմն այն, փաստորեն, ձեռք է բերում ռազմավարական դիրքային զիջման գնով:
Իսկ որևէ մեկը կարո՞ղ է երաշխավորել հաջորդ պատերազմի բացակայություն, այն էլ ժամանակակից փոփոխական աշխարհում և այն էլ Կովկասում, որտեղ երբեք ոչինչ երաշխավորված չի եղել ավելի, քան պարբերական կոնֆլիկտներն ու ռազմական բախումները:
Ըստ այդմ՝ ակնառու է դառնում մեր ֆորմալ ռազմավարական նշաձողի և հայկական պետականության իրական վտանգների, ռիսկերի և մարտահրավերների անհամաչափությունը»,-գրում է թերթը։
Նյութն ամբողջությամբ կարդացեք թերթի այսօրվա համարում:
