Հայտնի իրողություն է, որ լեզուներն առանց փոխառությունների չեն լինում: Դրանք եղել են, կլինեն և մերժելի չեն, եթե անհրաժեշտաբար են փոխառվել: Իրողություն է նաև, որ ամեն լեզու փորձում է հնարավորինս զերծ մնալ օտար բառերից՝ ստեղծելով դրանց համարժեքները: Երբ տվյալ լեզվում ստեղծվում է համապատասխան բառը, որը հասարակությունն ընդունում է, փոխառությունը դառնում է օտարաբանություն:
Ի տարբերություն փոխառության՝ օտարաբանությունը մերժելի է, որովհետև նախընտրելով օտարաբանությունը՝ նսեմացնում ենք մայրենի լեզուն, խանգարում նրա բնականոն ընթացքը:
Հայերեն շատ բառեր, ցավոք, երբեմն անտեսվում են:
Նկատի ունենալով վերը ասվածը՝
ՀՈՐԴՈՐՈՒՄ ԵՆՔ
ստորև բերված օտար բառերի փոխարեն գործածել հայերեն համարժեքները.
- աբոնեմենտ – բաժանորդագիր
- աբստրակտ – վերացական
- աբսուրդ –անհեթեթություն, անհեթեթ
- ամբիցիոզ – հավակնոտ
- ավտոռեֆերատ – սեղմագիր
- ատեստատ – վկայական
- բալանս – հաշվեկշիռ
- դեֆիցիտ – պակասուրդ
- դիվիդենտ – շահաբաժին
- դիսերտացիա – ատենախոսություն
- դիսպետչեր – կարգավար
- էմոցիա – հույզ
- իմիջ – կերպար
- ինվալիդ – հաշմանդամ
- ինվեստիցիա – ներդրում
- լեգիտիմ – օրինական, օրինակարգ
- լոգիկա – տրամաբանություն
- կոլեգիա – վարչանի
- կոմպետենտ – 1. իրազեկ, իրավասու
- կոմպրոմիս – փոխզիջում
- կոնցեպցիա – հայեցակարգ
- կրեատիվ – ստեղծագործ
- մաքսիմում – առավելագույն
- մենեջմենտ / մենեջմենթ – կառավարում
- մոնոպոլիա – 1. մենաշնորհ, 2. մենատիրություն
- մոնոպոլիստ – 1. մենաշնորհյալ, 2. մենաշնորհատեր
- մենտալիտետ / մենթալիտետ – մտածելակերպ
- մինիմում – նվազագույն
- նեգատիվ – բացասական
- շանս – հնարավորություն
- չեկ / չեք– վճարագիր, անդորրագիր
- պոզիտիվ – դրական
- պոպուլիզմ – ամբոխահաճություն
- պոպուլիստ – ամբոխահաճ
- պրակտիկ – գործնական
- պրինտեր – տպիչ
- ռեալ – իրական
- ռեյտինգ – վարկանիշ
- սանկցիա(ներ) – պատժամիջոց(ներ)
- սիմվոլ – խորհրդանիշ
- սիմվոլիկ – խորհրդանշական
- սիստեմ – համակարգ
- սիտուացիա – իրադրություն, իրավիճակ
- ստատիստիկա – վիճակագրություն
- տրենաժոր – մարզասարք
- քսերոքս – պատճենահան
- քրոնիկոն – ժամանակագրություն
- օպոնենտ – ընդդիմախոս
- ֆեյք – կեղծ
- ֆորում – համաժողով
2-րդ մաս՝
ՈՐԴՈՐՈՒՄ ԵՆՔ
տուրք չտալ օտարաբանությանը և գործածել հայերեն հետևյալ բառերը.
- աժիոտաժ – իրարանցում
- ալեգորիա – այլաբանություն
- ակտուալ – արդիական, հրատապ
- ամպուլա – սրվակ
- անատոմիկում – հերձարան, դիահերձարան
- անկետա – հարցաթերթիկ
- ասորտիմենտ – տեսականի
- բլանկ – ձևաթուղթ
- գարնիր – խավարտ
- գրանտ – դրամաշնորհ
- դեզինֆեկցիա – ախտահանում, վարակազերծում
- դեզինֆորմացիա – ապատեղեկատվություն
- դեկլարացիա – 1. հռչակագիր, 2․ հայտարարագիր, 3․ հայտարարություն
- դեմոգրաֆիա – ժողովրդագրություն (դեմոգրաֆիական – ժողովրդագրական)
- դևիզ – նշանաբան
- զոբ – խպիպ
- էլիտա –վերնախավ, ընտրախավ
- ժելե – դոնդող
- ինդիվիդուալ – անհատական
- ինվեստիցիա – ներդրում
- ինվեստոր – ներդրող
- ինցիդենտ – միջադեպ, դեպք
- լակոնիկ – սեղմ, հակիրճ
- լիբերալ – ազատական
- լիդեր – 1. առաջնորդ, 2. առաջատար
- լոկալ – տեղային
- կամին – բուխարի
- կարկաս – հիմնակմախք, հիմնամաս, կմախք
- կոլեկցիա – հավաքածու
- կոլեկցիոներ – հավաքորդ
- հորոսկոպ – աստղագուշակ
- մարկետ – խանութ
- մեմորանդում – հուշագիր
- պիպետկա – կաթոցիկ
- ստիմուլ – խթան, ազդակ, շարժառիթ
- օրխիդեա – խոլորձ
- օֆիս – գրասենյակ
- ֆակտոր – գործոն
- ֆիասկո – (լիակատար) ձախողում, տապալում
- ֆոյե – ճեմասրահ