Երկար ժամանակ ինձ հանգիստ չէր տալիս այն հարցը, թե ո՞վ է հնարել «լատինատառ հայերենը»: Տևական հետազոտություններից հետո պարզեցի, որ ի տարբերություն մաշտոցյան գրերի` լատինատառ հայերենը շատ ավելի ուշ է ստեղծվել՝ առաջինի ստեղծումից շուրջ 2 հազար տարի հետո: Պարզեցի, որ այն հնարել է Պողոս Պետրոսով (ինքը գրում էր՝ Pagos Petrosoff) անվամբ մեկը: Հասկանալով, որ մեսրոպատառ գրերը վաղուց հնացել, իրենց սպառել ու դրանցով բառեր ու նախադասություններ կազմելիս ակնհայտորեն երևում է դրանց հեղինակների անգրագիտությունը, Pagos Petrosoff-ի գլխում հղացավ լատինատառ հայերեն ստեղծելու միտքը:
Տարիներ շարունակ նա երկրից երկիր է մեկնել, ծանոթացել տարբեր ազգերի ու ցեղերի այբուբեններին, որպեսզի դրանց հիման վրա արարի հայոց նորագույն այբուբենը: Վերջինս եղել է Չինաստանում ու Ճապոնիայում, այնտեղից ինքնաթիռով սլացել Սինգապուր ու Նոր Զելանդիա, նավարկելով հասել Հայիթիի ափերն ու Նոր Գվինեա, ապա Պապուասների երկիր ու Մոզամբիկ, այնուհետև՝ Հյուսիսային Ամերիկա ու Անտարկտիդա... Սկզբում նույնիսկ մտածում էր ստեղծել չինատառ հայերեն, հետո նրան սկսեց հրապուրել պապուասների այբուբենը, արաբատառ հայերենի միտքը, բայց ի վերջո նրա ընտրությունը կանգ առավ հենց «լատինտառ հայերենի» վրա: «Այս գրերով մենք անմիջապես դուրս կգանք միջազգային շուկա»,- իր օրագրում գրեց Pagos Petrosoff-ը և ձեռնամուխ եղավ Հայկի ծոռնածոռներին այն ուսուցանելուն:
Նոր գրերը շատ բախտավոր դուրս եկան: Իրեն հայ անվանող ժողովրդի մի ստվար մասն անմիջապես սիրով կապվեց այդ գրերին: Անգամ նրանք, որ հայատառ հինգ բառ անգամ չէին կարողանում իրար կցմցել, համացանցը սկսեցին հեղեղել լատինատառ հայերեն մարգարիտներով: Եվ ինչպիսի՜ հավեսով էին տկտկացնում իրենց համակարգիչների ստեղներին...
Սակայն ինձ, ցավոք, չհաջողվեց պարզել այդ անմահ գրերի գյուտի հեղինակի հետագա ճակատագիրը: Pagos Petrosoff-ի մասին վերջին տեղեկությունն այն է, որ նա սիրահարվել է մոզամբիկցի մի գեղեցկուհու, ամուսնացել ու դարձել Պավլոս Պետերսոն: Ինձ հաջողվեց գտնել վերջինիս ամենավերջին գրառումը՝ Martkayin tkhmarutyun sahmanner chuni (ասել է թե՝ մարդկային տխմարությունը սահմաններ չունի)...
