Tert.am-ը գրում է.

Քաղաքագետ Ստյոպա Սաֆարյանը, Tert.am-ի հետ զրույցում վերլուծելով երեկ Ժնևում Ալիև-Սարգսյան հանդիպմանը, հարցին, թե ինչ կարող էր քննարկվել, ասաց, որ քննարկումը եղել որպես Վիեննայի և Սանկտ Պետերբուրգի օրակարգերի «միքս» և ձեռք է բերվել խոշոր պայմանավորվածություն՝ դրանք հավասարապես առաջ տանելու: Ըստ նրա՝ 2 կողմերն էլ հրաժարվել են իրենց նախկին կարծր դիրքորոշումներից, բայց Ալիևը ավելի շատ, որովհետև, եթե հայկական կողմի դիրքորոշումներում 1 քայլ է հետքայլ արվել, ապա ադրբեջանականում՝ 1.5:  «Որովհետև Ալիևը ավելի մեծ զիջումների է գնացել՝ հրաժարվել նախկին 2 պահանջներից էլ՝ «դեօկուպացիա», անհապաղ առարկայական բանակցությունների վերսկսում»,-ասաց նա: Իսկ Արցախն էլ, ըստ քաղաքագետի նշում է, որ իրավիճակ է փոխվել:

-Արդեն իսկ կարծիք է հնչել, որ Ժնևում քննարկվել են Սանկտ Պետերբուրգի և Վիեննայի պայմանավորվածությունները և շփման գծին առնչվող հարցերը, այսինքն՝ Ալիևի նշած «նախապայմանները» և անգամ ինչ-որ պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել, նաև որովհետև այլ հարցեր չկային էլ քննարկելու:

-Ես այսպես կասեմ՝ եթե Վիեննայի որոշումներին փոխարինող, համարժեք որոշումներ շատ կոնկրետ գործողությունների մասին, շատ կոնկրետ գործիքակազմի մասին, որը կնվազեցնի լարվածությունը, չկան, ապա պնդում եմ, որ դրանք Վիեննայից մի քայլ հետ են: Որովհետև Վիեննայում կար լարվածությունը նվազեցնելու ռազմավարական նպատակը, և կար այդ նպատակին հասնելու առնվազն և առայժմ 2 գործիք՝ ԵԱՀԿ դիրքերի ամրապնդում, մոնիտորինգի կարողությունների ընդլայնում և հետաքննության մեխանիզմ: Այժմ միայն ակնարկվում է, որ կա ռազմավարական նպատակ՝ լարվածության նվազեցման ցանկությունը: Բայց չեն հրապարակվում նոր որոշումները, թե ինչ հասկանալ դրա տակ: Քանի դեռ սրանք չկան, ես համարում եմ, որ հետքայլ է:

-Ի՞նչ հարց ունեին քննարկելու Ալիևն ու Սարգսյանը, ինչի՞ մասին կարող էին խոսել կողմերի հայտնի դիրքորոշումների առկայության պայմաններում. հայկական կողմի, որ Վիեննայի պայմանավորվածությունները պետք է կատարվեն և ալիևյան մաքսիմալիստական՝ վերադարձնել ամբողջը: 

-Այսպես ասեմ, որ հանդիպումը պատկերացնում եմ որպես «միքս» երկու հոսանքների՝ Վիեննայի և Սանկտ Պետերբուրգի: Եվ այլ կերպ չէր էլ կարող լինել, որովհետև Ռուսաստանը սանկտպետերբուրգյան օրակարգի կողմնակիցն է, որի առաջին սկզբունքը ոչ թե հետաքննության մեխանիզմներն են, այլ, այսպես ասած՝ առարկայական բանակցությունները: Իսկ երկրորդ հոսանքը տարածաշրջանում լարվածության նվազեցումն է, վստահության միջոցների ամրապնդումը, որն էլ թույլ կտա վստահության մթնոլորտ ստեղծել: Սա էլ արևմտյան համանախագահների օրակարգի առաջին հարցն է, և, բարեբախտաբար, համընկնում է հայկական կողմի շահագրգռվածությունների հետ: Ես պատկերացնում եմ, որ քննարկումը եղել է այդ երկուսի շուրջ, եթե անգամ Վիեննայի և Սանկտ Պետերբուրգի օրակարգերի բախում ուղղակիորեն չի եղել, մենք տեսնում ենք 2 պրոցեսի կապ՝ լարվածության նվազեցում, որը «Վիեննան է» և բանակցությունների վերաակտիվացում, որը «Սանկտ Պետերբուրգն է»:

Եվ այս կտրվածքով կա երկու պայմանականություն, որովհետև, հասկանալիորեն, հայկական կողմը չի համաձայնի բանակցել պատերազմի ռիսկերի պայմաններում, առավել ևս՝ Լեռնային Ղարաբաղի բացակայության օրոք, և, առավել ևս, եթե Ադրբեջանը չի համաձայնում համապարփակ կարգավորմանը, այդ թվում՝ կարգավիճակի վերջնական որոշմանը: Հետևաբար, մնում է ուղղակի պատկերացնել, որ կարողացել են այս պահի դրությամբ ընդամենը ձեռք բերել պայմանավորվածություններ՝ բանակցությունների վերսկսման, հանդիպումների հաճախակիացման վերաբերյալ: Ես չեմ կարծում, որ այս պայմաններում դետալների շուրջ առարկայական քննարկում կարող է ծավալվել, եթե, իհարկե, հայկական կողմը չընկնի որևէ այլ արտաքին ճնշման տակ:

Ամբողջական հոդվածը կարող եք կարդալ այստեղ։

Կայքում տեղ գտած մտքերն ու տեսակետները հեղինակի սեփականությունն են և կարող են չհամընկնել BlogNews.am-ի խմբագրության տեսակետների հետ:
print Տպել