1. Ացտեկ անվանումն իրականում եկել է եվրոպացիներից: Նրանք իրենք իրենց անվանում էին Մեքսիկա:
2. Հանգուցյալները սովորաբար թաղվում էին հենց իրենց տների տակ:
3. Երբեմն նրանք շուն էին սպանում և թաղում հանգուցյալի հետ, որպեսզի անդրաշխարհում շունը պաշտպանի տիրոջը:
4. Շատ հաճախ նրանք վաճառում էին իրենց երեխաներին կամ հենց իրենց՝ պարտքերը մարելու համար:
5. Նրանց ստրկատիրական համակարգը ավելի շատ նման էր հարկադիր աշխատանքի, քանի որ ստրուկները կարող էին գնել իրենց ազատությունը:
6. Ացտեկների մայրաքաղաքը Տենոչտիտլանն էր, որը գտնվում էր լճի կենտրոնում: Այսօր այն կոչվում է Մեքսիկո Սիթի, իսկ լիճը մեծամասամբ ցամաքել է:
7. Տենոչտիտլանը աղբ հավաքող անձինք է ունեցել, այդ իսկ պատճառով չափազանց մաքուր քաղաք է համարվել:
8. Այն ժամանակ, երբ եվրոպացիները հայտնաբերեցին Տենոչտիտլանը, վերջինս եվրոպական շատ քաղաքներից ավելի մեծ էր:
9. Անիվն ացտեկները չեն հայտնագործել:
10. Նրանք նաև չեն ունեցել երկաթ կամ պողպատ:
11. Նրանք առաջին հասարակություններից մեկն էին, որտեղ երեխաների համար կրթությունը պարտադիր դարձավ:
12. Եվրոպական համաճարակն էր, որ ի վերջո հաղթեց ացտեկներին:
13. Նրանց լեզուն՝ N’ahuatl-ը, պատկերանման հիերոգլիֆային այբուբեն ուներ:
14. Նրանք օգտագործում էին այս լեզուն պահպանելու համար իրենց հաշվառման զարգացած համակարգը՝ զոհողություններից մինչև հարկերի հաշվառմամբ:
15. Լեգենդի համաձայն՝ ացտեկները պայմանավորվում էին իրենց թշնամիների հետ, որ ամեն կողմը պետք է մյուս կողմին գերիներ և մարդկային զոհաբերություններ տա:
16. Նրանք հաճախ էին խաղում Ուլամալիցլի գնդակային խաղը: Հարկավոր էր անցկացնել գնդակը անհավանական փոքր օղակների միջով այնպես, որ այն գետնին չդիպչեր: Խաղալու համար թույլատրված էր օգտագործել միայն ծնկները, արմունկները, գլուխը և կոնքերը:
17. Մարդկային զոհաբերությունները կապվում էին նաև այս խաղի հետ: Դատավորներից շատերն իրենց շրջակայքում դնում էին նախկին խաղացողների գանգեր:
18. Չնայած որ պատիվ էր համարվում խաղի ժամանակ զոհաբերվելը, բայց գիտնականները մինչ այժմ չեն կարողացել պարզել՝ զոհաբերվում էին հաղթողնե՞րը, թե՞ պարտվողները:
19. Ացտեկները Կենտրոնական Ամերիկայի մյուս քաղաքակրթությունների հետ մեկտեղ առաջինն են ներկայացրել շոկոլադը եվրոպացիներին:
20. Շոկոլադ բառն առաջացել է ացտեկների լեզվով «chocolātl» բառից, այնուհետև անցել է անգլերենին:
21. Կակաոյի սերմերը Աստծու կողմից պարգև էին համարվում և օգտագործվում էին անգամ որպես դրամ:
22. Նրանց շոկոլադը շատ էր տարբերվում մեր այսօրվա շոկոլադներից: Ացտեկներն այն պատրաստում էին որպես դառը խմիչք և մատուցում էին տարբեր համեմունքներով:
23. Ացտեկները վերացվել են իսպանացի կոնկիստադոր Էռման Կորտեսի կողմից՝ իրենց հարևան մի շարք այլ ցեղերի հետ միասին, որոնց հետ հակասությունների մեջ էին գտնվում:
24. Նրանց անկումը վերջ դրեց բնիկ ամերիկացիների քաղաքակրթությանը:
25. Տենոչտիտլանի համար վերջին մարտում, ասում են, քառորդ միլիոն մարդ է զոհվել: Կորտեսը այնուհետև Մեքսիկո Սիթին ավերակների վերածված է գտել:
