Hetq.am-ը գրում է.
Վանաձորում բնակվող Լուսիկ Անդրեասյանը 104 տարեկան է: Ծնունդով Կարսից է: 1915թ. ջարդերի ու տեղահանությունների ժամանակ երեք տարեկան է եղել: Ծնողների պատմածները, սակայն, մինչ օրս էլ թարմ են նրա հիշողության մեջ:
«Ուրեմն, հալալ էս վախտ էր, բալա ջան, փախեփախն ընկավ ժողովրդի մեջ: Ձեն-ձուն, լաց-կոծ, փախանք: Ով չէր տեսել, մենք տեսանք… Որը կրցավ՝ ձիով փախավ, որը չէ՝ ընենց փախան: Ապրանք, յուղ, պանիր, ուտելիք, շոր, սաղ լցրինք մի տեղ ու փախանք: Ըսինք՝ հետ կգանք: Ես երեք տարեկան երեխա եմ եղել, խեղճ հերս ու մերս ընձի գրկել, փախել են: Խեղճ, զուրկ, ոչ կերել ենք, ոչ խմել, անոթի, ծարավ, դողացնելով, քարերի միջով, արտերի միջով, ձորերի միջով փախանք, պրծանք, հոգիներս փրկինք»,- հիշում է տատը:
Ճանապարհին ընտանիքը շատ զրկանքներ է տեսել: Սովին, ծարավին ու ցրտին չդիմանալով՝ ճանապարհին մահացել է Լուսիկ տատի քույրը:
«Քույրս 5 տարեկան էր, որ մահացավ: Անկեր, անխում, վախլութենեն մահացան երեխեքը: Տուն չկար, դուռ չկար, կռիշ չկար, չէին մեռնի՞»,- ասում է տատը:
Փախեփախի ճանապարհից մի փոքրիկ դիպված քարացել, մնացել է տատի հիշողության մեջ:
«Խեղճ հերս ինձ գրկած, կամրջի տակ թաքնվել է, մինչև թուրքը կամուրջն անցնի, գնա: Թուրքի շունն եկել, կամրջի գլխից վրեն միզել, գնացել ա: Խեղճ հերս անխոս, էնքան ա կանգնել, մինչև թուրքերը հեռանան, որ մեզ փախցնի, փրկի»:
Այլ երկիր գնալու մասին չեն էլ մտածել: Նախընտրել են գալ Արևելյան Հայաստան: Ասում է. «Զոռով եկանք, հասանք մեր Հայաստանը: Ընչի՞ պիտի ուրիշ երկիր գնայինք: Մենք հայաստանցի ենք, Հայաստան բդի գայինք»:
Մինչ Վանաձորում հաստատվելը Անդրեասյանների ընտանիքը շատ բնակավայրերում է ժամանակավորապես բնակվել: Դրանք, սակայն, ընտանիքի սրտով չեն եղել: Թե երբ են մշտական բնակություն հաստատել Վանաձորում չի հիշում, փոխարենը հիշում է այն բոլոր բնակավայրերի անունները, որտեղ ապրել են:
Ամբողջական հոդվածը կարող եք կարդալ այստեղ
